Πόθεν Έσχες: Ξεκινάει η υποβολή των δηλώσεων – Ποιοι κινδυνεύουν με δήμευση περιουσίας και ποινές φυλάκισης

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για να ανοίξει η νέα πλατφόρμα υποβολής δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ. Υπόχρεοι για την υποβολή του εντύπου είναι τα μέλη της Κυβέρνησης και οι βουλευτές, γενικότερα Κρατικοί λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι, όπως και οι δημοσιογράφοι.

Φέτος όσοι αμελήσουν να υποβάλλουν την δήλωση κινδυνεύουν ακόμη και με δήμευση των περιουσιακών τους στοιχείων, καθώς οι σχετικές προβλέψεις έχουν γίνει ιδιαίτερα σκληρές.

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Η υποβολή των δηλώσεων Πόθεν Έσχες στην πλατφόρμα pothen.gr ξεκινά από την Δευτέρα 4 Νοεμβρίου για τις ετήσιες ΔΠΚ του έτους 2023 (χρήση 2022) και στις 18 Νοεμβρίου 2024 για τις ετήσιες ΔΠΚ του έτους 2024 (χρήση 2023) και τις αρχικές δηλώσεις όσων απέκτησαν ιδιότητα υπόχρεου από 28.2.2023 έως και 30.9.2024 (ΚΥΑ 65057/23-10-2024, ΦΕΚ Β΄ 5919). Η σχετική προθεσμία λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2024.

Πως λειτουργεί η νέα πλατφόρμα

Η νέα πλατφόρμα του ν. 5026/2023 αξιοποιεί διαλειτουργικότητα με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (Διαπιστωτική Απόφαση Διαλειτουργικότητας ΦΕΚ 5921/Β/24-10-2024) για την υποστήριξη της συμπλήρωσης των ΔΠΚ από τους υπόχρεους, κάτι που πρακτικά σημαίνει πως τα στοιχεία αυτά θα αντληθούν αυτόματα από το σύστημα TAXISnet μέσω της διαλειτουργικότητας της εφαρμογής με τα πιστωτικά ιδρύματα.

Ενδεικτικά, οι δηλώσεις θα περιλαμβάνουν περιουσιακά στοιχεία όπως ακίνητα, καταθέσεις, επενδυτικά προϊόντα, οχήματα και συμμετοχές σε επιχειρήσεις.

Για παράδειγμα: Οι υπόχρεοι θα πρέπει να δηλώσουν το ύψος των υπολοίπων των τραπεζικών λογαριασμών τους, όπως αυτοί ήταν καταγεγραμμένοι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους. Τα στοιχεία αυτά θα αντληθούν αυτόματα από το σύστημα TAXISnet μέσω της διαλειτουργικότητας.

Τα ακίνητα που ανήκουν στον υπόχρεο θα δηλωθούν σύμφωνα με τα στοιχεία του Ε9 που έχουν καταχωρηθεί στο σύστημα TAXISnet.

Για παράδειγμα, αν ο υπόχρεος έχει στην κατοχή του μια κατοικία ή ένα οικόπεδο, αυτά θα προσυμπληρωθούν αυτόματα και ο υπόχρεος θα επιβεβαιώσει ή θα διορθώσει τα στοιχεία πριν την οριστική υποβολή.

Ο υπόχρεος, μετά την αυθεντικοποίησή του, πρέπει να μεταφέρει στη ΔΠΚ με αυτόματο τρόπο μέσω της διαλειτουργικότητας της εφαρμογής τα δεδομένα για τα εισοδήματα και τα περιουσιακά στοιχεία του και συγκεκριμένα:

α) τα δεδομένα της τελευταίας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του έτους στο οποίο αφορά η ΔΠΚ, η οποία υποβλήθηκε ηλεκτρονικά,

β) τα στοιχεία των ακινήτων, που περιλαμβάνονται στην περιουσιακή του κατάσταση κατά την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από αυτό στο οποίο αφορά η ΔΠΚ αν η Δ.Π.Κ. είναι ετήσια, ή του τρέχοντος έτους, αν η ΔΠΚ είναι αρχική, όπως αυτά τα στοιχεία τηρούνται ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ

γ) το ύψος των υπολοίπων των καταθετικών λογαριασμών, των λογαριασμών πληρωμών, των επενδυτικών προϊόντων, καθώς και των λογαριασμών φύλαξης ή αγοραπωλησίας πολύτιμων μετάλλων και νομισμάτων, καθώς

δ) στοιχεία θυρίδων, των οποίων είναι δικαιούχος,

ε) στοιχεία για οχήματα κάθε χρήσης, πλωτά ή εναέρια μεταφορικά μέσα, όπως αυτά τηρούνται ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ και στο Μητρώο Οχημάτων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών

στ) συμμετοχές σε κάθε είδους εταιρίες ή επιχειρήσεις, όπως αυτά τηρούνται ηλεκτρονικά στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.), εκτός από αυτά που αφορούν σε ανώνυμες εταιρίες,

ζ) ειδικά οι υπόχρεοι που είναι πολιτικά πρόσωπα, αιρετοί της τοπικής αυτοδιοίκησης και δικαστικοί λειτουργοί τα στοιχεία για κάθε είδους δανειακές υποχρεώσεις κατά την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, εφόσον καθεμία από αυτές υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ.

Δήμευση και ποινές φυλάκισης για τους «ξεχασιάρηδες» 

Την φετινή χρονιά πάντως οι συνέπειες για την απόκρυψη οποιουδήποτε στοιχείου από τον υπόχρεο έχουν γίνει πολύ «σκληρές». Είναι ενδεικτικό, πως εάν εντοπιστούν «ανακρίβειες» στην δήλωση, όσοι είναι υπόχρεοι θα βρεθούν αντιμέτωποι μέχρι και με ποινές φυλάκισης που φτάνουν τα 10 χρόνια.

Μάλιστα, τα υπόχρεα πρόσωπα που θα «ξεχάσουν» να δηλώσουν οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, κινητό ή ακίνητο αυτό δημεύεται, ενώ συγχρόνως ακολουθούν πρόστιμα και ποινές φυλάκισης, οι οποίες, με το νέο νόμο, μετατρέπονται εύκολα σε κάθειρξη.

Αναλυτικά, το άρθρο 33 του νόμου 5026/ 2023 προβλέπει συγκεκριμένα ότι:

• Τα περιουσιακά στοιχεία που δεν δηλώθηκαν στην περίπτωση κάποιου από τα αδικήματα των παρ. 1 και 2 του άρθρου 39 δημεύονται με την καταδικαστική απόφαση, εκτός αν ο υπαίτιος αποδεικνύει τη νόμιμη προέλευσή τους. Σε περίπτωση ανάμειξης του προϊόντος του αδικήματος με περιουσία που προέρχεται από νόμιμες πηγές, η κατάσχεση και η δήμευση επιβάλλονται μέχρι του ποσού της αξίας του προϊόντος αυτού.
• Αν τα περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε δήμευση, δεν υπάρχουν πλέον, δεν έχουν βρεθεί, δεν είναι δυνατόν να κατασχεθούν ή ανήκουν σε τρίτο σε βάρος του οποίου δεν είναι δυνατόν να επιβληθεί δήμευση, δημεύονται περιουσιακά στοιχεία του υπαιτίου ίσης αξίας με αυτά κατά τον χρόνο της καταδικαστικής απόφασης, όπως προσδιορίζονται από το δικαστήριο. Το δικαστήριο μπορεί να επιβάλλει και χρηματική ποινή μέχρι το ποσό της αξίας των περιουσιακών στοιχείων, αν κρίνει ότι δεν υπάρχουν πρόσθετα περιουσιακά στοιχεία για δήμευση ή τα υπάρχοντα υπολείπονται της αξίας των υποκειμένων σε δήμευση.

Όποιος δεν υποβάλει δήλωση ή υποβάλει ανακριβή ή ελλιπή δήλωση ή και εκπρόθεσμη τιμωρείται με φυλάκιση έως και 10 χρόνια, αναλόγως την περίπτωση.

Ειδικότερα το άρθρο 39 προβλέπει τα ακόλουθα για τη μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς δήλωσης:

• Υπόχρεος που παραλείπει να υποβάλει Δ.Π.Κ. εντός της προθεσμίας ή υποβάλλει ανακριβή ή ελλιπή Δ.Π.Κ., τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή.
• Αν ο υπόχρεος τελεί το αδίκημα με σκοπό την απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου αξίας ανώτερης των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή από χίλιες (1.000) έως πέντε χιλιάδες (5.000) ημερήσιες μονάδες.
• Το ύψος καθεμίας από τις ημερήσιες μονάδες δεν μπορεί να είναι κατώτερο από δέκα (10) ευρώ ούτε ανώτερο από εκατό (100) ευρώ.
• Όποιος δεν υποβάλει δήλωση ή υποβάλει ανακριβή ή ελλιπή δήλωση ή και εκπρόθεσμη τιμωρείται με ποινή κάθειρξης έως δέκα (10) ετώνκαι χρηματική ποινή από χίλιες (1.000) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ημερήσιες μονάδες, το ύψος καθεμίας από τις οποίες δεν μπορεί να είναι κατώτερο από είκοσι (20) ευρώ ούτε ανώτερο από εκατό (100) ευρώ, αν η συνολική αξία της αποκρυπτόμενης περιουσίας του ιδίου και των λοιπών προσώπων, για τα οποία αυτός οφείλει να υποβάλει δήλωση, υπερβαίνει συνολικά το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ, ανεξαρτήτως αν η απόκρυψη επιχειρείται με τη μη υποβολή δήλωσης ή την υποβολή ελλιπούς ή ανακριβούς δήλωσης.

Αν η συγκεκριμένη πράξη τελέστηκε από αμέλεια, επιβάλλεται χρηματική ποινή. Το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο, εκτιμώντας ελεύθερα όλες τις περιστάσεις, μπορεί να κρίνει τις πράξεις αυτές ατιμώρητες.