Σχέδιο Στουρνάρα για να απαλλαγούμε από τα κόκκινα δάνεια

Με στόχο την οριστική εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών μέσω των υφιστάμενων εργαλείων, αλλά και νέων, προσαρμοσμένων κατάλληλα στα δεδομένα της κρίσης του κορωνοϊού που θα δημιουργηθούν, θα ξεκινήσει τον επόμενο μήνα η δεύτερη εξαετής θητεία του Γιάννη Στουρνάρα στο τιμόνι της Τράπεζας της Ελλάδος.

Ο κεντρικός τραπεζίτης, λίγες εβδομάδες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, μίλησε για αναπόφευκτη, λόγω της βαθιάς ύφεσης εφέτος, δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων. Ταυτόχρονα υπογράμμισε πως λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις συνθήκες στις αγορές, θα πρέπει να εξεταστεί η δημιουργία μιας κακής τράπεζας για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος των επισφαλειών.

Ο κ. Στουρνάρας, μετά την κυβερνητική απόφαση να παραμείνει στη θέση του έως το 2026, θα θέσει άμεσα σε εφαρμογή το σχέδιό του. Θεωρεί ότι θα πρέπει πάνω στο τραπέζι να υπάρχουν διαφορετικές λύσεις που θα λειτουργούν συμπληρωματικά στις τιτλοποιήσεις δανείων και τις οποίες οι τράπεζες θα επιλέγουν εθελοντικά, στη βάση των ιδιαιτεροτήτων των ισολογισμών τους αλλά και του χρηματοπιστωτικού περιβάλλοντος.

Ελληνικού τύπου bad bank

Στο πλαίσιο αυτό, έχει ζητήσει από τις υπηρεσίες της Τράπεζας της Ελλάδος να σχεδιάσουν μια ελληνικού τύπου bad bank, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όποιο πιστωτικό ίδρυμα το κρίνει απαραίτητο. Στόχος είναι η ίδια λύση να περιορίζει και το ύψος της αναβαλλόμενης φορολογίας, η οποία παραμένει σε υψηλά επίπεδα ως ποσοστό επί των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται το έργο των εμπροσθοβαρών δράσεων για τα κόκκινα δάνεια, ενώ τίθεται υπό αμφισβήτηση η ποιότητα των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών ομίλων από την επενδυτική κοινότητα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, με βάση μετρήσεις που έχουν ήδη γίνει στην κεντρική τράπεζα, το κόστος ανά μονάδα μη εξυπηρετούμενων δανείων σε όρους απώλειας κεφαλαίων εκτιμάται μικρότερο μέσω μιας bad bank σε σχέση με τις τιτλοποιήσεις.

Η πορεία των τιτλοποιήσεων

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο κ. Στουρνάρας γνωρίζει ότι το εργαλείο που θα σχεδιαστεί, εκτός του ότι θα πρέπει να έχει τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης για να προχωρήσει η εφαρμογή του, είναι απαραίτητο να λάβει το πράσινο φως από τον εποπτικό βραχίονα της ΕΚΤ (SSM) και την Ευρωπαϊκή Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού.

Ο κεντρικός τραπεζίτης, όπως λέει σε συνεργάτες του, δεν πιστεύει ότι θα τεθεί ζήτημα κρατικών ενισχύσεων εάν ενταχθούν στη λύση της κακής τράπεζας τα προ κορωνοϊού κόκκινα δάνεια, καθώς η αρμόδια υπηρεσία της Κομισιόν σε μεγάλο βαθμό έχει αποφανθεί για τα περιθώρια στήριξης του συστήματος για αυτά τα ανοίγματα. Ενώ αναφορικά με τους προβληματισμούς που διατυπώνονται για το κόστος που συνεπάγεται αυτή η επιλογή για τους ιδιώτες μετόχους, υποστηρίζει ότι ούτως ή αλλιώς, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα χρειαστεί να εισφέρουν και αυτοί κάποια στιγμή το δικό τους μερίδιο για τη θεραπεία του συστήματος.

Σημειώνεται πως μέχρι στιγμής μόνο η Eurobank έχει προωθήσει τιτλοποιήσεις ύψους 9,50 δισ. ευρώ, καθώς είχε ξεκινήσει τη διαδικασία πολύ νωρίς, εδώ και περίπου δύο χρόνια. Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκησή της τα έχει βρει σε όλα με την DoValue, χωρίς αλλαγή του αρχικώς συμφωνηθέντος τιμήματος, για να προχωρήσει η εκτέλεση και της τελευταίας μεγάλης συναλλαγής των 7,50 δισ. ευρώ (project «Cairo»). Το μόνο που μένει είναι η αποδοχή από το υπουργείο Οικονομικών της αίτησης για ένταξη στο σχήμα κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής».

Η Alpha Bank υπολόγιζε ότι μέχρι τα τέλη του 2020 θα είχε ολοκληρώσει το σχέδιο «Galaxy», το οποίο περιλαμβάνει τιτλοποιήσεις 12 δισ. ευρώ με χρήση του «Ηρακλής» και μεταβίβαση πλειοψηφικού ποσοστού της εταιρείας διαχείρισης Cepal στον προτιμητέο επενδυτή. Κάτι τέτοιο φαντάζει πλέον αδύνατο.

Η προετοιμασία του project

Ωστόσο, πηγές από την τράπεζα υπογραμμίζουν ότι η προετοιμασία του project συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς, ανεξάρτητα από τις χρηματοπιστωτικές συνθήκες, με στόχο πολύ σύντομα να έχει φτάσει σε σημείο που «με το πάτημα ενός κουμπιού» να μπορεί να ολοκληρωθεί το οποιοδήποτε deal κλείσει με επενδυτές. Ξεκαθαρίζουν πάντως πως η ορατότητα αυτή τη στιγμή είναι περιορισμένη και κάθε πρόβλεψη για τον χρόνο επαναλειτουργίας της αγοράς των τιτλοποιήσεων είναι επισφαλής.

Τις δικές τους συναλλαγές προετοιμάζουν η Τράπεζα Πειραιώς και η Εθνική Τράπεζα, οι οποίες με βάση τους αρχικούς στόχους τους προγραμμάτιζαν τιτλοποιήσεις 7 δισ. ευρώ και 5-6 δισ. ευρώ αντίστοιχα για εφέτος.