Σε διαβούλευση το νομοσχέδιο για τα Οπτικοακουστικά Μέσα

Σε διαβούλευση τέθηκε το σχέδιο νόμου «Ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της τροποποιημένης με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2018, Οδηγίας (ΕΕ) 2010/13 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαρτίου 2010 για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης».

Στόχος είναι, όπως αναφέρεται από τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, να δημιουργηθεί ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο που θα αντικατοπτρίζει την ψηφιακή πρόοδο και θα επικαιροποιεί τη νομοθεσία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων. Γνώμονας είναι η ραγδαία εξέλιξη του περιεχομένου και των τεχνολογιών στο σύγχρονο οπτικοακουστικό τοπίο, καθώς και η αναγνώριση πως οι πολίτες σήμερα επικοινωνούν και ενημερώνονται με διαφορετικό τρόπο σε σχέση με το παρελθόν ενώ συντελούνται πολύ σημαντικές αλλαγές σε επίπεδο αγοράς, κατανάλωσης και τεχνολογίας.

Επικαιροποίηση της νομοθεσίας

«Η αυξανόμενη σύγκλιση μεταξύ των τηλεοπτικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών που διανέμονται μέσω του διαδικτύου και η στροφή των καταναλωτών σε έξυπνες, συνδεδεμένες στο διαδίκτυο συσκευές που προσφέρουν πρόσβαση σε κατά παραγγελία περιεχόμενο, καθώς και η τάση των καταναλωτών, ιδίως νεαρής ηλικίας, να παρακολουθούν οπτικοακουστικό υλικό στο διαδίκτυο, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και το περιεχόμενο που δημιουργείται από χρήστες, οδηγούν την αγορά στην υιοθέτηση νέων επιχειρηματικών προτύπων.

Καθώς οι τηλεοπτικές εκπομπές, τα κατά παραγγελία βίντεο και το περιεχόμενο που δημιουργείται από χρήστες, υπόκεινται σε διαφορετικούς κανόνες και παρέχουν διαφορετικά επίπεδα προστασίας των καταναλωτών, και δεδομένου ότι η στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά για την Ευρώπη επιβάλλει την επικαιροποίηση της νομοθεσίας για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, ώστε να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές αυτές στο επίπεδο της αγοράς, της κατανάλωσης και της τεχνολογίας, με τις διατάξεις του νομοσχεδίου αυτού επιχειρείται να ρυθμιστούν για πρώτη φορά τα παραπάνω θέματα.

Με την ενσωμάτωση της «Οδηγίας 2018/1808 για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων» διαμορφώνουμε ένα δικαιότερο κανονιστικό περιβάλλον για το σύνολο του οπτικοακουστικού τομέα. Ρυθμίζεται πλέον το περιεχόμενο σε όλες τις μορφές προβολής και αναπαραγωγής του, δηλαδή στην παραδοσιακή γραμμική τηλεόραση, στις κατά παραγγελία οπτικοακουστικές υπηρεσίες, αλλά, για πρώτη φορά, και στις πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο και στις υπηρεσίες μέσων κοινωνικής δικτύωσης αποκλειστικά ως προς το οπτικοακουστικό τους περιεχόμενο. Δίνεται έτσι ιδιαίτερη σημασία στην καθιέρωση ίσων όρων ανταγωνισμού, μεταξύ των οπτικοακουστικών μέσων, ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους».

Από τη Γενική Γραμματεία υπογραμμίζεται επίσης ότι «στο πλαίσιο αυτό, στο Α’ Μέρος του Σχεδίου Νόμου, ενσωματώνεται στην εθνική έννομη τάξη η Οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, σύμφωνα με την οποία: α) απαγορεύεται η υποκίνηση, μέσω υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, σε βία ή μίσος κατά κοινωνικών ομάδων και σε τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων, β) αυξάνεται η προσβασιμότητα των Ατόμων με Αναπηρία στις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων με την ενίσχυση των εργαλείων (νοηματική, υποτιτλισμός κ.α.) και τη θέσπιση διαδικασιών λογοδοσίας των παρόχων, γ) ενισχύεται η προστασία της σωματικής, ψυχικής και ηθικής ανάπτυξης των ανηλίκων από ακατάλληλο περιεχόμενο (όροι και προϋποθέσεις στη σήμανση και παρουσίαση προγραμμάτων κ.α.), δ) ενισχύεται η εθνική και ευρωπαϊκή παραγωγή οπτικοακουστικών έργων, ε) θεσπίζονται κανόνες για τους παρόχους πλατφόρμας διαμοιρασμού βίντεο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: νομοθετείται για πρώτη φορά η υποχρέωση τους για προστασία των ανηλίκων και για αποτροπή μέσω των υπηρεσιών αυτών υποκίνηση σε βία ή μίσος ή τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος, παιδικής πορνογραφίας, ξενοφοβίας και ρατσισμού, στ) ενθαρρύνεται η θέσπιση εθνικών κωδίκων δεοντολογίας με στόχο την περαιτέρω προστασία των καταναλωτών και ιδίως των ανηλίκων, αλλά και της δημόσιας υγείας.

Επιπροσθέτως, καθώς ο τομέας της παροχής υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας εξελίσσεται συνεχώς, με ιδιαίτερη ταχύτητα όσο η τεχνολογία επιτρέπει τη μετάδοση περιεχομένου από περισσότερα μέσα, η νομοθεσία οφείλει να επικαιροποιείται προκειμένου να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της αγοράς και να ρυθμίζει τις προκλήσεις και τα ανακύπτοντα ζητήματα κατά τρόπο εύλογο, δίκαιο και ισορροπημένο.

Στο πλαίσιο αυτό, πλέον των μεταβολών που επέρχονται στο ισχύον νομικό πλαίσιο με την ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της παραπάνω Οδηγίας για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, το νομοσχέδιο ρυθμίζει στοχευμένα συγκεκριμένα, κατεπείγοντα ζητήματα, επιλύει προβλήματα που χρήζουν της άμεσης ανταπόκρισης της Πολιτείας και επιδιορθώνει ορισμένες αστοχίες της ισχύουσας νομοθεσίας προς όφελος του κοινού και των εμπλεκομένων φορέων στον τομέα της παροχής υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας.

Συγκεκριμένα, στο Β’ Μέρος του Σχεδίου Νόμου, ρυθμίζονται θέματα αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, όπως ρυθμίσεις για τη ραδιοτηλεοπτική αγορά, για παρόχους περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυ εκπομπής ελεύθερης λήψης, για παρόχους συνδρομητικών υπηρεσιών, για τη διαφήμιση στα Μ.Μ.Ε. και για το Ε.Σ.Ρ. και την ΕΡΤ Α.Ε.

Ειδικότερα, το νομοσχέδιο:

• στηρίζει τους τηλεοπτικούς σταθμούς για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας,
• στηρίζει τα περιφερειακά και τοπικά μέσα ενημέρωσης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, δίνοντας το δικαίωμα στους περιφερειακούς τηλεοπτικούς σταθμούς για πέντε (5) ακόμη μήνες, από τον Οκτώβριο 2020 μέχρι και τον Φεβρουάριο 2021, να καταβάλλουν στην DIGEA τη μειωμένη κατά 50% αμοιβή, και επεκτείνοντας για ένα έτος (μέχρι 31.12.2021) την υποχρεωτικότητα δημοσίευσης στον τοπικό και περιφερειακό τύπο περιλήψεων διακηρύξεων διαγωνισμών δημόσιων φορέων,
• προσθέτει ευελιξία στη λειτουργία των κατόχων άδειας τηλεοπτικών σταθμών, αναφορικά με τη σχέση εργασίας του προσωπικού που απασχολούν, χωρίς να μειώνεται το ελάχιστο όριο των 400 εργαζομένων,
• ρυθμίζει θέματα αδειοδότησης θεματικών τηλεοπτικών σταθμών, γεγονός που ανοίγει τη διαδικασία για την αδειοδότηση από το ΕΣΡ και των περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών και των περιφερειακών ραδιοφώνων,
• προσαρμόζει το πλαίσιο της διαφημιστικής αγοράς στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί λόγω της πανδημίας, με τη συρρίκνωση της συνολικής διαφημιστικής δαπάνης,
• ενισχύει τη διαφάνεια θεσπίζοντας υποχρέωση εγγραφής στο Μητρώο Επιχειρήσεων του ΕΣΡ για τους παρόχους υπηρεσιών μέσων επικοινωνίας,
• ρυθμίζει θέματα καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών για το ανταποδοτικό τέλος προς την ΕΡΤ,
• ρυθμίζει μισθολογικά θέματα για τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, διευθυντικά και ειδικά στελέχη της ΕΡΤ, καθώς και τον Πρόεδρο και Γενικό Διευθυντή του ΑΠΕ-ΜΠΕ, προσαρμόζοντάς τα στις συνθήκες της σύγχρονης αγοράς». 

Με λίγα λόγια γίνεται σαφές πως γνώμονας είναι ο εκσυγχρονισμός και η διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς, υπό το πρίσμα της αντιμετώπισης των αναδυόμενων προκλήσεων του ψηφιακού μετασχηματισμού, μέσω μια ολοκληρωμένης παρέμβασης για τη ρύθμιση του οπτικοακουστικού περιβάλλοντος και την περαιτέρω ενδυνάμωση της εγχώριας ραδιοτηλεοπτικής πραγματικότητας, αναφέρεται.

Επισημαίνεται, επίσης, πως όλα αυτά επιχειρούνται «στο πλαίσιο πάντοτε της προάσπισης και της προώθησης της πολυφωνίας στα μέσα επικοινωνίας, ως ουσιαστικού πυλώνα του δικαιώματος της πληροφόρησης και της ελευθερίας της έκφρασης». Και καλούνται οι κοινωνικοί εταίροι και κάθε ενδιαφερόμενος να συμμετάσχουν στη διαβούλευση (http://www.opengov.gr/ggee/?p=6950 ), καταθέτοντας τις προτάσεις του για τον εμπλουτισμό και την βελτίωση του περιεχομένου του νομοσχεδίου.