Σε βάθος εξαετίας η επιστροφή των αναδρομικών ύψους 3,9 δισ.

Αδειάζει η κλεψύδρα για την πιλοτική δίκη των αναδρομικών διεκδικήσεων τουλάχιστον 3,9 δισ. ευρώ από 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους, καθώς, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η επιλογή της ηγεσίας στη Δικαιοσύνη ανάβει το πράσινο φως για την έκδοση της πολυαναμενόμενης απόφασης από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ).

Εγκριτοι νομικοί αλλά και πηγές από την πλευρά των διαδίκων θεωρούν πως το πιθανότερο σενάριο είναι οι συνταξιούχοι να δικαιωθούν για την περίοδο που μεσολαβεί ανάμεσα στην προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016. Ακόμη βέβαια και για αυτό το διάστημα, το ποσό των επιστροφών είναι πολύ μεγάλο, δεδομένης και της κατάστασης που επικρατεί πλέον στα οικονομικά του e-ΕΦΚΑ λόγω της μείωσης των εσόδων κατά την κρίση της πανδημίας COVID-19. Σύμφωνα με τα έγγραφα που προσκόμισε ο ΕΦΚΑ στο ΣτΕ, το κόστος, εφόσον τα αναδρομικά επιστραφούν σε όλους τους συνταξιούχους, υπολογίζεται στα 3,26 δισ. για τις κύριες συντάξεις και στα 723 εκατ. για τις επικουρικές, ήτοι 3,9 δισ. ευρώ μόνο για το επίμαχο 11μηνο. Από αυτά:

• 1,7-1,9 δισ. ευρώ αφορούν τις περικοπές σε κύριες και επικουρικές που έγιναν σε 1,2 εκατομμύριο συνταξιούχους και κυρίως σε όσους είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής πάνω από 1.000 ευρώ το 2012.

• 2 δισ. ευρώ είναι ο λογαριασμός από τα δώρα, που καταργήθηκαν το 2012, και αφορούν το σύνολο των συνταξιούχων, δηλαδή 2,5 εκατομμύρια. Υπενθυμίζεται πως τα δώρα των κύριων συντάξεων είχαν αρχικά περιοριστεί στα 800 ευρώ για όλους και το 2012 καταργήθηκαν εντελώς.

Μιλώντας στην «Κ», ο γνωστός δικηγόρος και τέως εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ», Δ. Μπούρλος, εκφράζει την εκτίμηση ότι πολύ σύντομα θα δημοσιευθεί η απόφαση του ΣτΕ επί της πιλοτικής δίκης που διεξήχθη στις 10 Ιανουαρίου 2020 και αφορούσε τις διεκδικήσεις των συνταξιούχων, αφενός μεν για ποσά συντάξεων που παρακρατούντο ως μνημονιακές περικοπές, αφετέρου δε τη μη καταβολή δώρων και επιδομάτων, παρότι οι περικοπές αυτές είχαν κριθεί αντισυνταγματικές με σειρά αποφάσεων της Ολομέλειας του ίδιου δικαστηρίου το 2015. Υπενθυμίζουμε ότι τη διεξαγωγή αυτής της πιλοτικής δίκης είχε ζητήσει το υπουργείο Εργασίας (ο ΕΦΚΑ) προκειμένου να υπάρξει μια αμετάκλητη νομική αντιμετώπιση του συγκεκριμένου θέματος, ώστε να μην αναγκάζονται ατομικά οι συνταξιούχοι να προσφεύγουν δικαστικά.

Οπως ξεκαθαρίζει ο κ. Μπούρλος, με την απόφαση που περιμένουμε, θα κριθεί κατ’ αρχήν το αν όντως και για ποια χρονική περίοδο υπάρχει βάσιμη και νόμιμη δυνατότητα διεκδίκησης αναδρομικών. Οι πληροφορίες που υπάρχουν αναφέρονται σε μερική δικαίωση των συνταξιούχων για τη χρονική περίοδο από τη δημοσίευση των αποφάσεων του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 έως την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016) του Μαΐου του 2016. Ενα δεύτερο σημαντικότατο θέμα είναι αν η απόφαση θα προχωρεί και σε οριοθέτηση των συνταξιούχων που δικαιούνται ποσά αναδρομικών την περίοδο που το δικαστήριο θα κρίνει νόμιμη τη διεκδίκηση. Αν δηλαδή θα περιορίζει τη δικαίωση μόνο σε όσους μέχρι τη δημοσίευσή της έχουν ασκήσει αγωγές. Ο κ. Μπούρλος στην περίπτωση αυτή είναι κατηγορηματικός, εκφράζοντας την άποψη ότι η απόφαση θα περιορισθεί στην κρίση των νομικών θεμάτων και δεν θα επεκταθεί σε τέτοιου τύπου περιορισμούς, αφήνοντας την πολιτεία να πάρει πολιτικές αποφάσεις για το θέμα της αναγνώρισης δικαιώματος δικαίωσης για το σύνολο των συνταξιούχων. 

«Αυτή όμως είναι προσωπική άποψη και καλό είναι να περιμένουμε την ίδια την απόφαση για να λύσει τις πολλές απορίες που υπάρχουν», καταλήγει ο έγκριτος νομικός. Από την πλευρά του, ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης τηρεί στάση αναμονής, ξεκαθαρίζοντας σε όλους τους τόνους ότι η κυβέρνηση θα σεβαστεί την όποια απόφαση της Δικαιοσύνης. Για να συμπληρώσει βέβαια ότι «λεφτά δεν υπάρχουν».

Σύμφωνα με πληροφορίες, στην περίπτωση που το ανώτατο δικαστήριο δικαιώσει τους συνταξιούχους, το οικονομικό επιτελείο θα προχωρήσει μεν στην επιστροφή των αναδρομικών, σε πολλές όμως δόσεις, που πλέον, λόγω και της κρίσης του κορωνοϊού, ενδέχεται να ξεπερνούν τις 72, που αρχικά αποτελούσαν ένα από τα βασικά σενάρια.