Στασινός: Να γίνουν περισσότερα για την ενεργειακή μετάβαση σε πράσινα καύσιμα

«Ως χώρα πρέπει να κάνουμε περισσότερα, γρηγορότερα» τόνισε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός προς τους εκπροσώπους της πολιτείας, της επιχειρηματικότητας και των ακαδημαϊκών-ερευνητικών ιδρυμάτων, απευθύνοντας χαιρετισμό την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2021 στην διαδικτυακή ημερίδα με πολλούς και ενδιαφέροντες ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, του  Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) για τα πράσινα καύσιμα, που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του ΤΕΕ.

Χαρακτηριστικά ο Γιώργος Στασινός υπογράμμισε ότι «η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να πειστείτε εσείς, οι άνθρωποι που ασχολείστε με τις μεταφορές σε κάθε τομέα και παράγετε καύσιμα και ενέργεια, και να επενδύσετε νωρίτερα, παρά αργότερα». Καθώς επίσης ότι «δεν έχουμε περιθώριο αποτυχίας, ούτε καθυστερήσεων. Πρέπει το κράτος να κάνει τη δουλειά του γρήγορα», αναφερόμενος ιδίως στη ρύθμιση και προώθηση των νέων τεχνολογιών παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας.

«Ως παγκόσμια κοινότητα ζούμε τρεις ταυτόχρονους μετασχηματισμούς: τον ενεργειακό, της κυκλικής οικονομίας και της ψηφιοποίησης» είπε ο Γιώργος Στασινός, και πρόσθεσε ότι «η 4η βιομηχανική επανάσταση, το Industry 4.0 όπως λέγεται, δεν αφορά ούτε μόνο τη βιομηχανία ούτε μόνο την ψηφιοποίηση.  Είναι ταυτόχρονα και το πρασίνισμα όλων των παραγωγικών λειτουργιών» τονίζοντας πως:

•  «Συνολικά το μέλλον είναι χαραγμένο και αποτελείται από το υδρογόνο και τις μπαταρίες. Με νέες και βελτιωμένες τεχνολογίες φυσικά, από ότι έχουμε σήμερα διαθέσιμο. Αλλά η τάση είναι αυτή. Και ειδικά στο υδρογόνο με κυψέλες καυσίμου και ηλεκτροχημική παραγωγή ενέργειας, που προτιμάται από τη θερμική καύση».
• «Το Ταμείο Ανάκαμψης θα παίξει κρίσιμο ρόλο στην εισαγωγή του ηλεκτρισμού – στην αποθήκευση, στις μπαταρίες, στην ηλεκτροφόρτιση αλλά και στην εξοικονόμηση ενέργειας και τη βιώσιμη κινητικότητα. Αλλά θα παίξει και στην καθιέρωση του υδρογόνου» σημείωσε ο Γιώργος Στασινός, προσθέτοντας  ότι «ο Λευκός Δράκος της Δυτικής Μακεδονίας, ένα εξαιρετικά φιλόδοξο ελληνικό project ενταγμένο στην ευρωπαϊκή πρωτοβουλία Hydrogen Europe θα δείξει, πιστεύω, τον δρόμο». Παράλληλα ανέφερε ότι ότι «η απολιγνιτοποίηση, που ήδη τρέχει  είναι ένα φιλόδοξο, εμπροσθοβαρές βήμα, αλλά δεν αρκεί όπως δείχνουν όχι μόνο οι δικές μας εκτιμήσεις, αλλά και οι διεθνείς μελέτες».

Παρουσιάζοντας τις τεχνολογικές εξελίξεις και τις νέες οικονομικές και περιβαλλοντικές απαιτήσεις των αποφάσεων του ΟΗΕ της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, ο Γιώργος Στασινός επιφύλαξε ιδιαίτερη αναφορά  στην πρώτη στην ιστορία επίσημη έκθεση από εθνικό Υπουργείο Οικονομικών, της Μεγάλης Βρετανίας, που δημοσιοποιήθηκε τις προηγούμενες ημέρες, η οποία όπως σημείωσε «ζητά, με βάση τις αναλύσεις του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε ως δείκτη πλούτου και ανάπτυξης το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, αν δεν ενσωματώνει το περιβαλλοντικό κόστος των κάθε είδους πολιτικών με οικονομικούς όρους». Προσθέτοντας ότι «μιλάμε για τον ένα και μοναδικό κοινά αποδεκτό σε όλον τον κόσμο οικονομικό δείκτη… Ζούμε μια πραγματική αλλαγή σε κάθε τομέα». Αναφερόμενος στο δείκτη Τρίλημμα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ενέργειας, που το ΤΕΕ ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες, ως Εθνική Επιτροπή του WEC, σύμφωνα με τον οποίο οι επιδόσεις της χώρας μας βελτιώνονται αλλά πρέπει ακόμη πολλά να γίνουν, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ κάλεσε τους εκπροσώπους του τεχνικού και επιχειρηματικού κόσμου να συμμετέχουν ενεργά, μέσω του ΤΕΕ, για να έχουν καλύτερη εικόνα των συνολικών διεργασιών και εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τα διυλιστήρια θα πρέπει να μηδενίσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα.

«Τα διυλιστήρια θα πρέπει να μηδενίσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα. Αυτό είναι μια τεράστια πρόκληση για τις πετρελαϊκές εταιρείες και όσες έχουν διυλιστήρια» είπε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ σημειώνοντας ότι «παρά τις επενδύσεις στο μεταβατικό διάστημα στα βιοκαύσιμα, ο αυτός ο στόχος που έχει τεθεί είναι συγκεκριμένος για την παραγωγή καυσίμων». Προσθέτοντας για τις εταιρίες του συγκεκριμένου κλάδου ότι «η διαφοροποίηση του προϊοντικού τους χαρτοφυλακίου, με άλλες μορφές παραγωγής ενέργειας, είναι μονόδρομος που ήδη ακολουθούν». Σχετικά ο Γιώργος Στασινός είπε ότι «όπως δείχνουν οι διεθνείς τάσεις, ότι οι δύο-τρεις βασικές δραστηριότητες που θα επιβιώσουν θα είναι τα  πετροχημικά και η παραγωγή πλαστικών, τα πράσινα συνθετικά καύσιμα και τα βιοκαύσιμα».

Ο ομιλητής σημείωσε ακόμη ότι «οποιοδήποτε υγρό ή αέριο καύσιμο θα πρέπει να έχει μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα. Να μην παράγει ρύπους. Μέχρι το 2050 το αργότερο. Και όπως όλα δείχνουν, στο δεύτερο μισό του αιώνα μας, σε 30 χρόνια από σήμερα το αργότερο, ΔΕΝ θα καταναλώνουμε ούτε πετρέλαιο ούτε φυσικό αέριο. Κανένα ορυκτό καύσιμο που παράγει αέρια του θερμοκηπίου. Άρα είναι μονόδρομος, αρχικά, τα πράσινα καύσιμα. Και μετέπειτα τα μη-καύσιμα, ίσως. Και η πρώτη εναλλακτική που ήδη χρησιμοποιούμε είναι τα βιοκαύσιμα», σημειώνοντας ότι στο συγκεκριμένο τομέα «έχει γίνει μεγάλο βήμα, αλλά όχι αρκετό, όπως έχει γίνει, ενώ υπάρχουν πολλές ακόμη προκλήσεις».

«Δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε επ-εκτατικές ποικιλίες για τις καλλιέργειες που δίνουν τα βιοκαύσιμα»

«Δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε επεκτατικές ποικιλίες για τις καλλιέργειες που δίνουν τα βιοκαύσιμα, ούτε να καταστρέφουμε τα δάση, ούτε να μειώνουμε την έκτασή τους» τόνισε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ εξηγώντας ότι «όλο και περισσότερο μπαίνουν κριτήρια βιωσιμότητας ή αλλιώς «πράσινα» ή κλιματικά ουδέτερα χαρακτηριστικά για τα βιοκαύσιμα» αλλά και ότι «η γη δεν είναι ατελείωτη και οι συγκρούσεις χρήσεων γης είναι έντονες και στη χώρα μας και στο εξωτερικό» υπογραμμίζοντας ότι «είναι κρίσιμος λοιπόν ο ρόλος της χωροταξίας και σε αυτόν τον τομέα».

Ηλεκτροκίνηση από ΑΠΕ και πράσινο υδρογόνο

Αναφερόμενος στον τομέα των χερσαίων Μεταφορών ο Πρόεδρος του ΤΕΕ σημείωσε ότι για την επίτευξη των μακροπρόθεσμων ενεργειακών στόχων και μείωσης εκπομπών ρύπων, χρειαζόμαστε, πρακτικά, ακόμη και negative emissions, αρνητικές εκπομπές αερίων ρύπων. Ίσως σε επίπεδο χώρας ή σε επίπεδο Ευρώπης. Αυτό πρακτικά, μπορεί να συμβεί μόνο με δύο τρόπους:

• είτε με ένα εκτεταμένο, τεράστιο πρόγραμμα αναδάσωσης με εκατομμύρια νέα δένδρα. Και εδώ κρίσιμο ρόλο θα παίξει το Εθνικό Πρόγραμμα Αναδασώσεων που ήδη εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης για τη χώρα μας.
• Είτε, ο δεύτερος τρόπος, με αποθήκευση και επαναχρησιμοποίηση – αξιοποίηση του άνθρακα. Εδώ, υπάρχουν πολλά περιθώρια έρευνας και ανάπτυξης.

«Το μέλλον έχει οριοθετηθεί στις βασικές του γραμμές είναι σαφές, με βάση όσα ξέρουμε και μπορούμε σήμερα: Ηλεκτροκίνηση από ΑΠΕ από τη μία πλευρά, πράσινο υδρογόνο από την άλλη» σημείωσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ αναφέροντας ότι «η Ελλάδα έχει έναν μονόδρομο μπροστά της: να περάσει σε μια εποχή σχεδόν πλήρους παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές.  Και για την ηλεκτροφόρτιση και για την ηλεκτρόλυση για την παραγωγή υδρογόνου.  Και σε μια συνολική στρατηγική για τις βιώσιμες μεταφορές, τόσο στις μικρής διάρκειας, όπως είναι η αστική κινητικότητα, όσο και στις μακρινές, μεγάλου όγκου μεταφορές».

Στον τομέα των αερομεταφορών «ήδη χτυπούν καμπάνες»

Αναφερόμενος στον τομέα των αερομεταφορών ο Γιώργος Στασινός είπε  ότι «μάλλον είναι πιο πίσω τεχνολογικά από όλους τους άλλους στη μετάβαση σε ένα νέο ενεργειακό μείγμα» Και τόνισε ότι «ήδη χτυπούν καμπάνες». Ανέφερε ότι «μόλις προχθές οκτώ χώρες της Δυτικής Ευρώπης, από τον Βορρά μέχρι τον Νότο, ακόμη και η καρδιά της ευρωπαϊκής αεροπορικής βιομηχανίας, η Γαλλία, ζήτησαν να θεσπιστεί υποχρέωση για πιο πράσινα αεροπορικά καύσιμα, κηροζίνη με βιοαιθανόλη» προσθέτοντας ότι «η Ελλάδα απουσίαζε από αυτό το μπλοκ των ανεπτυγμένων χωρών της Ευρώπης και υποθέτω ότι θα είχε τους λόγους της. Πέρα από τα καύσιμα και μελλοντικά το υδρογόνο με κυψέλες καυσίμου, αν κάποιοι ερευνητές δεν κάνουν το θαύμα τους με τον ηλεκτρισμό – ή ο Έλον Μασκ και η Τέσλα – δεν βλέπουμε σήμερα άλλες εκτιμήσεις για βιώσιμο τεχνολογικό μετασχηματισμό στα αεροπορικά καύσιμα.  Η καύση, πιθανότατα, με τα όσα σήμερα ξέρουμε και μπορούμε να εκτιμήσουμε, στις αεροπορικές μεταφορές θα μας συνοδεύει για αρκετές ακόμη δεκαετίες…».

Στη ναυτιλία για το μεταβατικό καύσιμο, το φυσικό αέριο, έχουν γίνει ουσιαστικές κινήσεις – αλλά το μέλλον είναι άλλο

Μιλώντας για τον τομέα των θαλάσσιων Μεταφορών ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, αναφέρθηκε στο μέλλον, «με όπλο την αναερόβια πρόωση και τις κυψέλες καυσίμου. Και με έμφαση για το μέλλον και εδώ στο υδρογόνο, λόγω της μεγάλης ενεργειακής του απόδοσης». Και έδωσε έμφαση ειδικά στο υδρογόνο με κυψέλες καυσίμου και ηλεκτροχημική παραγωγή ενέργειας, που προτιμάται από τη θερμική καύση. «Το υδρογόνο, αν προοδευτικά επικρατήσει – καθώς στο μεσοδιάστημα η έμφαση θα βρίσκεται στα υβριδικά συστήματα – θα φέρει τεράστιες αλλαγές και στη σχεδίαση και στη λειτουργία των πλοίων. Και συνολικά στις μεταφορές» τόνισε ο Γιώργος Στασινός, αναφέροντας ως παράδειγμα τα υποβρύχια γενικά αλλά και ειδικά στη χώρα μας πλέον, στο Αιγαίο, «τα οποία  δεν χρησιμοποιούν πλέον αυτοτελώς υγρά καύσιμα».

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ επισήμανε το ειδικό ενδιαφέρον της χώρα μας, λόγω της νησιωτικότητας που είναι λόγος για τον οποίο «πρέπει να τρέξουμε και να εστιάσουμε περισσότερο στις τεχνολογικές εξελίξεις των καυσίμων», αλλά και της μεγάλης ανάπτυξης του εφοπλισμού. Όσον αφορά στα εμπορικά πλοία, τις δυνατότητες και τα προβλήματα που φέρνει η αντικατάσταση καυσίμων ή η αλλαγή τεχνολογίας «είναι δύσκολη και δαπανηρή άσκηση». Πρόσθεσε ωστόσο ότι «το πετρέλαιο έφερε πλούτο επί δεκαετίες στον εφοπλισμό, λόγω της μεταφοράς του και του γνωστού ναυτικού μας ταλέντου». O Γιώργος Στασινός τόνισε ότι «για το μεταβατικό καύσιμο, το φυσικό αέριο, έχουν γίνει ουσιαστικές κινήσεις. Ιδίως από τη ΔΕΠΑ στη χώρα μας αλλά όχι μόνο. Για τη συνέχεια όμως δεν υπάρχει η ίδια κινητικότητα. Είμαι όμως αισιόδοξος…. Η πρόβλεψη ΔΕΝ είναι σήμερα ασφαλής, για το ποια τεχνολογία και πότε θα επικρατήσει. Όλοι ερευνούν και επενδύουν. Υπό διεθνή πίεση. Αλλά θα βρούμε τις εναλλακτικές που χρειαζόμαστε».

Το ΤΕΕ θα βρίσκεται δίπλα στην Πολιτεία

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Γιώργος Στασινός υπογράμμισε ότι: «Το ΤΕΕ θα βρίσκεται δίπλα στην Πολιτεία και σε εσάς, με τη δύναμη των χιλιάδων μελών του, λαμπρών στελεχών των ερευνητικών ιδρυμάτων και της βιομηχανίας, με τον ρόλο του ως τεχνικού συμβούλου της κυβέρνησης, για να κάνουμε μια ώρα αρχύτερα και με σωστές επιλογές την ενεργειακή μετάβαση σε ένα νέο, καθαρό, πράσινο, ενεργειακό μείγμα για κάθε χρήση».