Συντάξεις: Αυτές είναι οι 11 αλλαγές που έρχονται το 2025 – Ποιοι θα λάβουν έξτρα αύξηση

Έντεκα αλλαγές αναμένεται να υπάρξουν εντός του 2025 στις συντάξεις 2,5 εκατομμύρια ασφαλισμένων οι οποίες θα φέρουν μεταξύ άλλων επιπρόσθετες αυξήσεις στους δικαιούχους.

Αναλυτικά αυτές είναι οι εξής:

1.Διόρθωση στο ποσοστό της αύξησης των συντάξεων.

Στο 2,65% θα έπρεπε να είναι η αύξηση που δόθηκε για το 2025.  Το διορθωτικό ποσοστό 0,25% προκύπτει από την εκτίμηση που έχει κάνει η Τράπεζα της Ελλάδας. Και εάν επιβεβαιωθεί αυτή η εκτίμηση, τότε αυτό το ποσοστό θα πληρωθεί με την αύξηση του 2026 που προβλέπει η υφιστάμενη νομοθεσία.

2.Ο τρόπος υπολογισμού των νέων συντάξεων των ασφαλισμένων.

Το 2025 αναμένεται να δοθεί μικρότερη αύξηση στην ανταποδοτική σύνταξη από τα συνηθισμένα επίπεδα λόγω του ότι το επόμενο έτος οι συντάξιμες αποδοχές των νέων συνταξιούχων θα αναπροσαρμοστούν προς τα πάνω με βάση τον δείκτη του πληθωρισμού. Η εξέλιξη αυτή έγκειται στο ότι ο δείκτης με τη μεταβολή μισθών του 2024 για την αύξηση των συντάξιμων αποδοχών θα έπρεπε να εφαρμοστεί κανονικά από το 2025.

3. Οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι απαλλάσσονται από την Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ).

Στα σκαριά του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης φαίνεται πως βρίσκεται η νομοθετική ρύθμιση για τους  εργαζόμενους συνταξιούχους. Μάλιστα σύμφωνα με πληροφορίες η ρύθμιση αυτή θα προβλέπει πως δεν θα υπολογίζεται για την επιβολή κρατήσεων ΕΑΣ η προσαύξηση που θα δίνεται στη σύνταξή που θα προέρχεται από τα ένσημα της εργασίας.

4.Βγαίνει από το συρτάρι το εναλλακτικό σχέδιο για το “ριζικό λίφτινγκ” της Εισφοράς Αλληλεγγύης (ΕΑΣ) με απαλλασσόμενο ποσό και 4 κλίμακες που μειώνουν τις κρατήσεις όλων των συνταξιούχων.

5. Εξετάζεται να γίνει “λίφτινγκ στο πλαίσιο για τις συντάξεις χηρείας. Το επικρατέστερο σενάριο είναι να επιστραφούν σε πολλές δόσεις τα επιπρόσθετα ποσά που συνέχισαν να καταβάλλονται σε όσους δικαιούχους είχαν και δική τους σύνταξη ή εργάζονταν μετά την πρώτη τριετία της σύνταξης χηρείας  αλλά και να διατηρηθεί η ανταποδοτική σύνταξη στο 70% και να μειωθεί η εθνική στο 35% μετά την τριετία.

6.Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ληφθεί νέα απόφαση για τους επανυπολογισμούς συντάξεων των συνταξιούχων μηχανιών (ΤΣΜΕΔΕ). Αυτό εκτιμάται πως θα συμβεί μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να ακυρώσει τον επανυπολογισμό που προηγήθηκε με τεκμαρτές και όχι πραγματικές συντάξιμες αποδοχές.

7. Ενδέχεται να δοθούν το 2025 αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις των ασφαλισμένων. Αυτό θα συμβεί σε περίπτωση  που πιστοποιηθεί το πλεόνασμα στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του ΕΦΚΑ, όπως φαινόταν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2024.

8.  Τα ποσά των νέων εισφορών 1,2 εκατ. ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών αναμένεται να αυξηθούν το 2025 λιγότερο από τα συνηθισμένα  επίπεδα καθώς αυτές θα υπολογιστούν με βάση τον δείκτη των δείκτη του πληθωρισμού και όχι με τον δείκτη των μισθών. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως θα έχουν τη μισή αύξηση από αυτήν που θα είχαν με τον δείκτη μισθών.

9. Στα σκαριά βρίσκεται ο ενιαίος κανονισμός ασφάλισης και παροχών στον ΕΦΚΑ.

Με τον κανονισμό αυτόν  όλοι οι ασφαλισμένοι θα έχουν τα ίδια επιδόματα για ασθένεια, μητρότητα, έξοδα κηδείας κ.λπ. ωστόσο θα υπάρξουν κάποιες αυξομειώσεις στα ποσά. Ενδεικτικά αναφέρεται πως  στους αμειβόμενους με ημερομίσθιο ο ασφαλιστικός χρόνος είναι «ημερήσιος» και μπορεί να φτάσει και τις 30 ή 31 πλήρεις μέρες τον μήνα. Στους μισθωτούς ο ασφαλιστικός χρόνος λογαριάζεται για 25 μέρες, όπως και στους ελεύθερους επαγγελματίες. Επίσης, στους κανόνες θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο Δημόσιο απαιτείται 25ετία για πλήρη ή μειωμένη σύνταξη, ενώ στα Ταμεία μισθωτών απονέμεται μειωμένη και με 15ετία.

10.Ξεκινά η εφαρμογή του νόμου για την προσαύξηση των συντάξεων των συνταξιούχων που εργάζονται.

Το κάθε έτος τούς δίνει ένα μπόνους 0,77% στη σύνταξη, υπολογιζόμενο με βάση τον μισθό που λαμβάνουν ή τις εισφορές που καταβάλλουν, αν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες. Για παράδειγμα, με μισθό 1.000 ευρώ για ένα έτος ο εργαζόμενος συνταξιούχος θα έχει αύξηση 8 ευρώ, με δύο έτη 16 ευρώ κ.ο.κ. Προϋπόθεση για την προσαύξηση είναι η διακοπή της απασχόλησης με δήλωση στον ΕΦΚΑ και η υποβολή αίτησης για τον υπολογισμό της προσαύξησης.

11. Ενδέχεται να γίνει ένα  κούρεμα  της τάξεως του 50% στην προσωπική διαφορά των συνταξιούχων.

Αυτό θα βοηθήσει σημαντικά τους συνταξιούχους που έχουν υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς πάνω από 100 ευρώ και για να τη μηδενίσουν και να πάρουν πραγματική αύξηση στη σύνταξη μπορεί να περιμένουν ως και το 2030. Αν τελικώς υιοθετηθεί κάποια πρόταση, αυτό θα φανεί μετά το καλοκαίρι.

Πώς προκύπτουν ο εκτιμήσεις για την έξτρα αύξηση στις συντάξεις και τι θα γίνει αν πέσουν έξω;

Η εκτίμηση προκύπτει από τα στοιχεία που περιλαμβάνει η έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) για τη νομισματική πολιτική που δημοσιεύτηκε στις 20 Δεκεμβρίου. Η ΤτΕ βλέπει την ανάπτυξη στο 2,3% για το 2024 (αντί 2,2% που λέει το οικονομικό επιτελείο) και τον πληθωρισμό στο 3% (αντί 2,7%). Αυτές οι εκτιμήσεις σημαίνουν πως στις συντάξεις φαίνεται ότι κλειδώνει διορθωτική αύξηση για το 2025 που θα είναι της τάξης του 0,25%. Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις της ΤτΕ το ερχόμενο φθινόπωρο, η διορθωτική αύξηση θα δοθεί το 2026. Αν πέσει έξω η ΤτΕ, τότε δεν θα δοθεί διορθωτική αύξηση.

Πώς και πότε θα δοθεί η έξτρα αύξηση στις συντάξεις

Η αύξηση για το 2025 υπολογίστηκε από την κυβέρνηση με πληθωρισμό 2,7% και ανάπτυξη 2,2% για το 2024. Η αύξηση στις συντάξεις βγαίνει από το άθροισμα των δύο μεγεθών διά του 2. Ετσι καθορίστηκε αύξηση συντάξεων κατά 2,4% για το 2025. Η Τράπεζα της Ελλάδος όμως δίνει νέα πρόβλεψη για πληθωρισμό 3% και ανάπτυξη 2,3%, που σημαίνει ότι η αύξηση για το 2025 θα έπρεπε να είναι 2,65%. Το διορθωτικό ποσοστό 0,25% μπορεί να είναι μικρό, αλλά οφείλεται στους συνταξιούχους και, εφόσον επιβεβαιωθούν τα στοιχεία της ΤτΕ, τότε θα πληρωθεί με την αύξηση του 2026, όπως προβλέπει ο νόμος. Εφόσον προκύψει διορθωτική αύξηση και με τις μετρήσεις της Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), τότε οι συνταξιούχοι θα πάρουν μεγαλύτερη αύξηση το 2026.

Η κανονική αύξηση για το 2026 θα είναι 2,5% και με το διορθωτικό θα φτάσει στο 2,75%. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 900 ευρώ σύνταξη κέρδισε αύξηση 21,6 ευρώ με το 2,4% και έχει σύνταξη 922 ευρώ. Το 2026 η αύξηση θα είναι 2,75%, οπότε θα κερδίσει 25 ευρώ και θα παίρνει 947 ευρώ.

Τα ποσά των νέων συντάξεων χωρίς τον δείκτη

Αντί του δείκτη μισθών, οι συντάξιμες αποδοχές των νέων συνταξιούχων θα αυξηθούν και το 2025 με τον πληθωρισμό. Η αναβολή υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών με τον δείκτη μισθών σημαίνει ότι οι νέες συντάξεις θα είναι κατά τι χαμηλότερες. Ο δείκτης μισθών θα ανέβαζε κατά 5,5% τις συντάξιμες αποδοχές, ενώ με τον πληθωρισμό θα αυξηθούν κατά 2,7%, οπότε η αύξηση που θα περάσει στη σύνταξη θα είναι μικρότερη. Για παράδειγμα με 40 έτη ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 2.000 ευρώ, με τον δείκτη μισθών θα διαμορφωνόταν στα 2.110 ευρώ και η ανταποδοτική σύνταξη θα έβγαινε στα 1.055 ευρώ. Μαζί με την εθνική σύνταξη (436,40 ευρώ) η τελική σύνταξη θα διαμορφωνόταν στα 1.491 ευρώ για νέο συνταξιούχο του 2025. Με βάση τον πληθωρισμό όμως τα πράγματα αλλάζουν, καθώς οι συντάξιμες αποδοχές θα διαμορφωθούν στα 2.054 ευρώ, η ανταποδοτική στα 1.027 ευρώ και το τελικό ποσό με την εθνική σύνταξη βγαίνει στα 1.463 ευρώ. Βγαίνει δηλαδή χαμηλότερο κατά 28 ευρώ.

O πίνακας

Η εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος” παραθέτει παρακάτω αναλυτικά τον πίνακα με τις νέες συντάξεις του 2025 και τις διαφορές αν οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονταν με τον δείκτη μισθών: