Συντάξεις: Ποιές εξελίξεις δρομολογούνται το 2021

Πέντε μεγάλοι σταθμοί αναμένονται το 2021για τις συντάξεις, με κυριότερο τη δίκη στο ΣτΕ, στις 15/1/2021, για τα αναδρομικά των κομμένων δώρων και επικουρικών. Παράλληλα, το 2021 θα είναι το τελευταίο έτος που θα ισχύουν τα μεταβατικά όρια συνταξιοδότησης. Επιπλέον, με μεγάλη καθυστέρηση, θα εφαρμοστεί ο νόμος Βρούτση και έτσι θα καταβληθούν (το πρώτο τετράμηνο του νέου έτους) οι αυξήσεις και τα αναδρομικά στους συνταξιούχους με άνω των 30 συντάξιμων ετών, καθώς και σε αυτούς που εργάζονται.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα «ΝΕΑ», η μεγάλη δίκη για τα νέα αναδρομικά στην Ολομέλεια του ΣτΕ θα γίνει στις 15/1/2021 για τα δώρα και τις επικουρικές συντάξεις, που αφορούν 2,5 εκατ. συνταξιούχους. Το ανώτατο δικαστήριο καλείται να αποφασίσει για τις διεκδικήσεις όλων των παλαιών συνταξιούχων (πριν από τον Μάιο του 2016) για:

• Επιστροφές μειώσεων επικουρικών συντάξεων (11μήνου Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016).
• Την εφάπαξ καταβολή του δώρου κύριας σύνταξης 800 ευρώ και των δώρων επικουρικής σύνταξης (13η και 14η επικουρικές συντάξεις, όπως ήταν έως το 2012).
• Για όσους πληρώθηκαν τα αναδρομικά σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και δεν άσκησαν αγωγές μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 2020, να μην αποσβένεται το δικαίωμα για τις αξιώσεις τους, που αφορούν τις περικοπές των κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και τα δώρα.

Τέλος στα μεταβατικά όρια – Ποιοι «κλειδώνουν» δικαιώματα

Σημαντική εξάλλου θεωρείται η κατάργηση των μεταβατικών (ευνοϊκών) ορίων για όσους ασφαλισμένους δεν έχουν «κλειδώσει» μέχρι 31/12/2021 καθώς από 1/1/2022 θα εφαρμοστεί ο γενικός κανόνας συνταξιοδοτικής θεμελίωσης για όλους, χωρίς καμία πρόωρη συνταξιοδότηση ή με 40 έτη ασφάλισης στο 62ο έτος ηλικίας ή στο 67ο και άνω με 15 έτη ασφάλισης (4.500 Η.Α.) τουλάχιστον. Όπως τονίζει η ΕΝΥΠΕΚΚ σε σχετική της ανακοίνωση, «η εφαρμογή του γενικού κανόνα θεμελίωσης από 1/1/2022 θα αυξήσει εμμέσως κατά πέντε έτη τα όρια συνταξιοδότησης, κυρίως των γυναικών. Σε ορισμένες μάλιστα χιλιάδες γυναίκες θα στερήσει παντελώς το δικαίωμα της συνταξιοδότησης».

Πάντως, 16 κατηγορίες ασφαλισμένων του Δημοσίου και 16 του ιδιωτικού τομέα θεμελιώνουν δικαίωμα το 2021, λίγο πριν από το οριστικό κλείσιμο της πόρτας προς την πρόωρη συνταξιοδότηση. Αξίζει να επισημανθεί ότι όσοι ασφαλισμένοι και ασφαλισμένες μέχρι 31/12/2021 έχουν συγκεντρώσει και τον κατά περίπτωση απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και την προβλεπόμενη ηλικία, θα μπορούν και μετά την 1/1/2022 να συνταξιοδοτηθούν με βάση τα σημερινά ευνοϊκά μεταβατικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Επανυπολογισμός συντάξεων με μοχλό για αυξήσεις τα 30 έτη ασφάλισης

Ακολουθεί ο επανυπολογισμός όλων των συντάξεων (παλαιών – νέων) περίπου 2,6 εκατ. συνολικά, ο οποίος αναμένεται να γίνει τον Ιανουάριο, καθώς και η έναρξη της διαδικασίας μείωσης ή εξάλειψης της προσωπικής διαφοράς, σύμφωνα με τον νόμο Βρούτση (ν. 4670/2020) για τους παλαιούς συνταξιούχους (πριν από τον Μάιο του 2016).

Με την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας οι νέοι συνταξιούχοι, όσοι δηλαδή παίρνουν σύνταξη με 30 και άνω έτη ασφάλισης μετά τις 13 Μαΐου 2016 (με τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου – ν. 4387/2016), θα πάρουν ολόκληρη την αύξηση στην τσέπη.

Ωστόσο, σε δόσεις, μέσα σε 5 χρόνια, θα λάβουν τις αυξήσεις τους και περίπου 200.000 παλαιοί συνταξιούχοι που είχαν αρνητική προσωπική διαφορά (η παλαιά σύνταξή τους ήταν χαμηλότερη από το ποσό που προέκυψε μετά τον επανυπολογισμό με βάση τις προβλέψεις του νόμου Κατρούγκαλου) ή μικρή θετική και μετά τον επανυπολογισμό θα περάσουν σε αρνητική.

Ειδικότερα, αυξήσεις συντάξεων έως και 11,8%, που φτάνουν έως και τα 252 ευρώ τον μήνα, θα έχουν οι ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται το νέο έτος (καθώς και οι συνταξιούχοι με αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2019) με τα βελτιωμένα ποσοστά υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης που προβλέπει ο νέος ασφαλιστικός νόμος 4670/2020 (νόμος Βρούτση). Τα νέα ποσοστά ισχύουν μετά τα 30 έτη ασφάλισης και οι αυξήσεις μεγαλώνουν όσο οι ασφαλισμένοι πλησιάζουν στα 40 χρόνια. Τα αναδρομικά για αυτή την κατηγορία των συνταξιούχων σχεδιάζεται να δοθούν με τις συντάξεις Μαρτίου.

Το πρώτο τετράμηνο του 2021 αυξήσεις και αναδρομικά δικαιούνται (και περιμένουν) και οι συνταξιούχοι που εργάζονται, αφού άλλαξε το καθεστώς με τον νόμο Βρούτση. Πρόκειται για το νέο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων μετά τη μείωση της «ποινής» στο 30%, αντί για 60% που προβλεπόταν με βάση το προηγούμενο καθεστώς. Εδώ οι αυξήσεις θα είναι 75% και αναδρομικά, που θα αφορούν τις συντάξεις του Μαρτίου 2020 και μετά. Ειδικότερα, αναδρομικές αυξήσεις, από τις 28 Φεβρουαρίου και εφεξής, δικαιούνται τουλάχιστον τρεις κατηγορίες συνταξιούχων που εξακολουθούν να εργάζονται, όπως προκύπτει από διευκρινιστική εγκύκλιο του e-ΕΦΚΑ, σε εφαρμογή της διάταξης του νόμου Βρούτση, που ορίζει την περικοπή της σύνταξης στο 30% αντί 60% που όριζε ο νόμος Κατρούγκαλου.