ΣΥΡΙΖΑ: Τετραήμερο με 35 ώρες εργασία και ίδιους μισθούς
Μπορεί η πανδημία να έχει διαφοροποιήσει ριζικά το εργασιακό τοπίο επιβάλλοντας το υβριδικό μοντέλο της τηλεργασίας, τα εργασιακά ωστόσο φαίνεται ότι θα είναι ένα από τα βασικά θέματα που θα μας απασχολήσουν και την επόμενη μέρα με δύο κυρίαρχες τάσεις: εκείνους που οραματίζονται την «ευελιξία» στην εργασία με κατάργηση της αμοιβής στις υπερωρίες, επαναφορά του εργοδοτικού “λοκ άουτ” και διευκόλυνση των απολύσεων αλλά και άλλους που κάνουν ένα βήμα μπροστά και βλέπουν την αύξηση της παραγωγικότητας στις καλύτερες εργασιακές συνθήκες, τις λιγότερες ώρες εργασίας με τους ίδιους μισθούς.
Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη μεγάλες πολυεθνικές πειραματίζονται με το εν λόγω μοντέλο. Σε δοκιμαστική κίνηση προχωρά ήδη αυτόν τον μήνα ο κολοσσός Unilever στη Νέα Ζηλανδία, ενώ αντίστοιχο πείραμα έχει κάνει και στην Ιαπωνία η Microsoft.
Στην Ευρώπη ήδη η κυβέρνηση της Ισπανίας εξετάζει τη συνολική μείωση των ωρών εργασίας σε εβδομαδιαία βάση καθώς και τον περιορισμό των εργάσιμων ημερών από πέντε σε τέσσερις.
Στη χώρα μας την ανάλογη πρόταση για πιλοτική εφαρμογή 35ωρου και τετραήμερη εργασία αλλά με διατήρηση των μισθών για επιλεγμένους κλάδους φέρνει ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτικη Συμμαχία στο σχέδιο του για την εργασία, όπως αυτό αποτυπώνεται στην συνολική του πρόταση για την διαχείριση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Πρόκειται ουσιαστικά για την αντιπρόταση στην έκθεση Πισσαριδη που περιλαμβάνει πέντε βασικούς άξονες και αναμένεται να παρουσιαστεί τις επόμενες ημέρες.
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία αφορούν τους τομείς:
Α. Δίκαιη Πράσινη μετάβαση με την κοινωνία μαζί
Β. Για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου: ενίσχυση της εργασίας, έμφαση στην εργασία των νέων και των γυναικών, ενίσχυση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Γ. Δίκαιη Ψηφιακή Μετάβαση
Δ. Κοινωνική συνοχή και ανθεκτικότητα.
Ε. Περιφερειακή Συνοχή – Αναζωογόνηση πόλεων και υπαίθρου
Το κείμενο ετοίμασε ομάδα εργασίας τεχνοκρατών υπό την επίβλεψη του Γιώργου Σταθάκη.
Στην εισαγωγή του κειμένου η αξιωματική αντιπολίτευσης αξιολογεί θετικά την απόφαση της ΕΕ για το Ταμείο Ανάκαμψης. Συγκεκριμένα, αναφέρει: «Η Ελλάδα αναμένεται να λάβει περίπου 32 δισ. τα επόμενα χρόνια. Τα 19 δισ. σε άμεσες πληρωμές και τα υπόλοιπα σε δάνεια. Αυτά προστίθενται στα 40 δισ. των «παραδοσιακών» πόρων για την περίοδο 2021-2028.
Κατά τον ΣΥΡΙΖΑ, για το πώς θα αξιοποιηθεί το Ταμείο Ανάκαμψης συγκρούονται δύο στρατηγικές:
Η φιλελεύθερη οπτική
«Η πρώτη στρατηγική που προσανατολίζεται η κυβέρνηση προεγγράφεται στην Έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη και τις βασικές κατευθύνσεις του προγράμματος της ΝΔ. Για τη ΝΔ φαντάζει ως μία ακόμα ευκαιρία προώθησης της νεοφιλελεύθερης ατζέντας που συγκροτείται γύρω από τέσσερις θεμελιακές σκέψεις.
Πρώτον περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων με άμεσο αντίκτυπο στους μισθούς.
Δεύτερον ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα με ιδιωτικοποιήσεις κρατικών επιχειρήσεων σε υποδομές και ενέργεια, αποκλειστική ανάθεση σε ΣΔΙΤ των έργων υποδομής και κυκλικής οικονομίας και την μερική ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος, των υπηρεσιών υγείας και επιλεκτικά της εκπαίδευσης.
Τρίτον την συρρίκνωση των ΜΜΕ επιχειρήσεων στο όνομα της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας και της επιλογής των μεγάλων επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση και την κυκλική οικονομία.
Τέταρτον τη μείωση της φορολογίας για τις ευκατάστατες εισοδηματικά τάξεις και τις μεγάλες επιχειρήσεις και τη μεταφορά φορολογικών βαρών σε κατανάλωση και σε μικρές και μεσαίες ιδιοκτησίες, με παράλληλη μείωση των κοινωνικών δαπανών. Το μοντέλο της κυβέρνησης όχι μόνο δεν έχει στόχο τη μείωση των υφιστάμενων διευρυμένων ανισοτήτων, αλλά θα δημιουργήσει νέες και πιο βαθιές «πράσινες» «ψηφιακές» και κοινωνικές ανισότητες.»
Το νέο παραγωγικό μοντέλο που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ
«Η δεύτερη στρατηγική που προκρίνεται από το ΣΥΡΙΖΑ προωθεί την ρύθμιση της αγοράς εργασίας με συλλογικές συμβάσεις, ενίσχυση των μισθών, και πολύπλευρη στήριξη της εργασίας, τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα σε δίκτυα, υποδομές και υπηρεσίες βασικών αγαθών (ενέργεια, νερό), τη στήριξη και ανανέωση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και την ενίσχυση του ενιαίου και καθολικού κοινωνικού κράτους (παιδεία, υγεία, συντάξεις, πρόνοια).
Η φορολογία θα γίνει δικαιότερη με μείωση της φοροδιαφυγής, και προοδευτική φορολόγηση, που θα ελαφρύνει χαμηλότερες και μεσαίες εισοδηματικές ομάδες. Το προοδευτικό μοντέλο έχει ως πρώτη προτεραιότητα τη μείωση των ανισοτήτων και της ανασφάλειας. Προσβλέπει στην ενεργειακή δημοκρατία και στην κοινωνική συμμετοχή στην παραγωγή ενέργειας και την ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας σε όλο το παραγωγικό και τεχνολογικό φάσμα.
Η στροφή σε παραγωγικές επενδύσεις σε γεωργία, βιομηχανία και τεχνολογία, εδράζεται στην κατά προτεραιότητα χρηματοδότησής τους από τα διαθέσιμα μέσα (Αναπτυξιακός Νόμος, Αναπτυξιακή Τράπεζα, ΕΣΠΑ), στη διαμόρφωση κατάλληλων τεχνολογικών υποδομών και στην κινητοποίηση του καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού. Η ελληνική οικονομία μπορεί να ενισχύσει το παραγωγικό της μοντέλο με δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας και με προοπτική τη διεθνή αναβάθμισή της.»
Αναλυτικά η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου:
Για την οικονομική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ προμετωπίδα αποτελεί η παραδοχή ότι η εργασία αποτελεί παραγωγική δύναμη. Η στήριξη των μισθών, η διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων και η μείωση των ανισοτήτων συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη. Έτσι, προκρίνει τη λειτουργία της αγοράς εργασίας με κανόνες και αυστηρό έλεγχο τήρησης τους, την κατοχύρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, την αύξηση του κατώτατου μισθού, την αναδιανομή πλούτου και ισχύος υπέρ του κόσμου της εργασίας, την αξιοποίηση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού της χώρας για την δημιουργία καινοτομίας και τον μετασχηματισμό της συσσωρευμένης παραγωγικής και εξωπαραγωγικής εμπειρίας της σε γνώση και τέλος την ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τον αναπροσανατολισμό τους σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Οι 8 παρεμβάσεις στα εργασιακά:
- Εφαρμογή σε πιλοτική βάση του 35ώρου ή του τετραημέρου εργασίας με παράλληλη διατήρηση των μισθών για επιλεγμένους κλάδους: Το κράτος καλύπτει το ποσό που αντιστοιχεί σε μισθούς και ασφαλιστικές εισφορές για το υπολειπόμενου του 40ώρου/τετρημέρου, με υποχρέωση διατήρησης του νέου ωραρίου για περαιτέρω χρονικό διάστημα. Το μέτρο συνοδεύεται με μελέτη αξιολόγησης των αποτελεσμάτων σε σχέση κυρίως με τις επιπτώσεις του στην παραγωγικότητα της εργασίας.
- Ενίσχυση της εργασίας των νέων.
- Ειδικά προγράμματα ενίσχυσης της απασχόλησης για 50.000 νέους επιστήμονες διάρκειας 24 μηνών, με αυξημένες αμοιβές.
- Ενίσχυση των μακροχρόνια ανέργων και των γυναικών.
- Πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας για 100.000 συμπολίτες μας, με έμφαση στις γυναίκες, διάρκειας 12 μηνών με παράλληλη κατάρτιση/επενακατάρτιση.
- Διεύρυνση του πλαισίου προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στις νέες μορφές εργασίας (πλατφόρμες εργασίας όπου οι εργαζόμενοι εμφανίζονται ως «συνεργάτες» – τηλεργασία). Η κατάρτιση/επανακατάρτιση αποτελεί σημαντικό μέτρο ενίσχυσης της θέσης του εργαζόμενου στην αγορά εργασίας. Κατά καιρούς μέτρα κατάρτισης χαρακτηρίστηκαν από σπατάλη πόρων με φτωχά ουσιαστικά αποτελέσματα. Προτείνεται οι δράσεις κατάρτισης να προκύπτουν από μελέτες διάγνωσης αναγκών, τόσο των εργαζομένων όσο και των επιχειρήσεων, με τη συμμετοχή και τη συνεργασία δημόσιων πανεπιστημίων και συλλογικών φορέων εργαζομένων και επιχειρήσεων.
- Στήριξη της ισότιμης συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας με ίσα δικαιώματα όσον αφορά στους μισθούς και στην εργασιακή τους εξέλιξη.
- Ενίσχυση της υγείας και ασφάλειας στην εργασία με έμφαση στην πρόληψη και την ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων.