Τελείται κηδεία στους αυτόχειρες ή όχι

Το ερώτημα «Αν επιτρέπεται η κηδεία στους αυτόχειρες» είναι πολύ σοβαρό και πρέπει να εξετάζεται από τον ιερέα με μεγάλη σύνεση.

Πρωτίστως πρέπει να διαπιστώσει, εάν εκείνος που έπραξε την αυτοχειρία, είχε σώας τας φρένας. Αυτό άλλωστε ορίζει και η απόκριση στο 14ο ερώτημα στον Τιμόθεο Αλεξανδρείας• «Υπέρ αυτού διακρίναι ο κληρικός οφείλει, ει το αληθές έκφρων ων πεποίηκε τούτο… Δει ουν πάντως τον Κληρικόν μετά ακριβείας ερευνήσαι, ίνα μη υπό κρίμα πέση» 1.

Το 14ο ερώτημα στον Τιμόθεο Αλεξανδρείας αφορά το, εάν επιτρέπεται να τελείται θεία Λειτουργία και μνημόσυνο για εκείνον που αυτοκτόνησε. Η απόκριση του Τιμοθέου Αλεξανδρείας είναι ότι, εάν είχε σώας τας φρένας, δεν επιτρέπεται. Πολλές φορές όμως συγγενείς και φίλοι θέλοντας να επιβάλλουν την τέλεση θείας Λειτουργίας μεταχειρίζονται «ψέματα ότι δήθεν ο αυτόχειρας δεν είχε τα λογικά του. Υπάρχουν φορές που κάποιος αυτοκτονεί εξ αιτίας προσβολής και ενοχλήσεως που δέχθηκε από συνανθρώπους του, ή καθόλου απίθανο και από την ολιγοπιστία ή και από υπερβολική λύπη. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις που ο αυτόχειρας είχε σώας τας φρένας πρέπει η ποιμαίνουσα Εκκλησία να μην τελεί θεία Λειτουργία, ούτε και μνημόσυνα.

Την παραπάνω θέση όμως διασκεδάζουν οι άνθρωποι ισχυριζόμενοι πάντοτε ότι υπήρχαν ψυχολογικά προβλήματα. Έτσι κάποιοι ιερωμένοι και πολλές φορές ιδιαιτέρως στις μεγαλουπόλεις που οι ενορίες είναι υπερμεγέθεις συμβαίνει να τελούν εν αγνοία τους κηδείες προβληματικές, ως είναι και των αυτοχείρων.

Ακόμη συμβαίνει να υποστηρίζουν πολλοί προκειμένου να δικαιολογήσουν τον οποιοδήποτε αυτόχειρα ότι, για να φθάσει στην πράξη αυτή, δεν πρέπει να είχε σώας τας φρένας. Η δικαιολογία αυτών που λέγουν και πρεσβεύουν αυτά δεν στέκει. Ο Τιμόθεος Αλεξανδρείας διαχωρίζει μεταξύ φρονίμων και αφρόνων ανθρώπων που τελούν την πράξη της αυτοκτονίας.

Αλλά και οι πιστοί άνθρωποι της Εκκλησίας πρέπει να προφυλάσσουν τον κληρικό από το κρίμα που επωμίζεται και να ενημερώνουν εγκαίρως τον ποιμένα, για να γνωρίζει το τι πάει να πράξει.

Τελευταίως η αγία μας Εκκλησία δείχνει μεγάλη φιλανθρωπία. Αυτή η αγάπη της Εκκλησίας μας δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως αδυναμία, αλλά ως έχουσα και ασκούσα αυτή τη φιλανθρωπία προς το συμφέρον των πιστών της. Δυστυχώς όμως και στο θέμα της αυτοχειρίας η φιλανθρωπία πρέπει να ξαναβρεί τη χαμένη της θέση. Με τον τρόπο αυτό θα περιφρουρηθεί όχι μόνο το χαμένο ποίμνιο ενν. της Εκκλησίας, αλλά και το ενυπάρχον που πολλές φορές σκανδαλίζεται με τις πράξεις και τις ενέργειες της ποιμαίνουσας Εκκλησίας. Κάποτε πρέπει όσο φιλάνθρωπη κι αν είναι η Εκκλησία μας, να τηρεί τα καθορισμένα από τους αγίους Πατέρες Της. Και τούτο, γιατί κάτι ήξεραν εκείνοι που φωτισμένοι από το Άγιο Πνεύμα ζούσαν, έγραφαν και διαποίμεναν το λογικό ποίμνιο τους.

Πολλοί πάλι λένε ότι οι εποχές άλλαξαν και σήμερα ο άνθρωπος είναι πιο ευάλωτος στον πειρασμό της αυτοχειρίας εξ αιτίας των πολλών δυσκολιών και αντιξοοτήτων της ζωής. Για το λόγο δε αυτό θέλουν την Εκκλησία πιο επιεική στην εφαρμογή των κανόνων της. Η Εκκλησία στα όποια τέτοιου είδους επιχειρήματα έχει να πει ότι, όσο πιο πολύ απομακρύνεται ο άνθρωπος από το Θεό, τόσο πιο ευάλωτος γίνεται στον διάβολο που προσπαθεί να τον οδηγήσει στην κόλαση.

Τέλος, και αν ακόμη και την ποιμαίνουσα Εκκλησία την ξεγελάσουμε και την αναγκάσουμε να τελέσει την κηδεία αυτόχειρος, το Θεό μπορούμε να τον ξεγελάσουμε; Η κρίση του Θεού είναι δικαία. Και η κρίση των ιερέων αν είναι σωστή ή όχι κι αυτή θα κριθεί από το Θεό κατά την ημέρα της Κρίσεως και θα φανεί η αλήθεια. Πάντως χρειάζεται προσοχή και έρευνα το θέμα της αυτοχειρίας καθώς και μεγάλη σύνεση και γενναίο φρόνημα εκ μέρους των κληρικών που είναι οι θεματοφύλακες της πίστεώς μας.

1 ΠΗΔΑΛΙΟΝ, σ. 673.

πηγή: ι.ν. αγ. Ελευθερίου Αχαρνών