Θεραπεία – σοκ για την ελληνική οικονομία

Μια θεραπεία-σοκ για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας προτείνει στην ενδιάμεση έκθεσή του ο καθηγητής Πισσαρίδης με την ομάδα του. Η έκθεση θίγει τις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας και εισηγείται προς την κυβέρνηση μεταρρυθμίσεις που μέχρι σήμερα κανένας πολιτικός φορέας δεν είχε τολμήσει να δρομολογήσει.

Μείωση φόρων, εισφορών, έμφαση στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα ασφάλισης και όχι στο διανεμητικό ώστε να περιοριστεί η συνδρομή του κράτους στην καταβολή των συντάξεων, δραστικές αλλαγές που θα τονώσουν την αποτελεσματικότητα του κράτους, τομές στα δικαστήρια για ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης, αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, αναβάθμιση του ΑΣΕΠ, υιοθέτηση της ψηφιακής κάρτας ασθενούς στον τομέα της Υγείας είναι μερικές από τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις που «καίνε».

Δύσκολη εξίσωση πάντως αποτελεί η πρόταση για μείωση των εισφορών των εργοδοτών και εργαζομένων που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και την αποταμιευτική ικανότητα των εργαζομένων αλλά ταυτόχρονα θα μεγαλώσει τα ελλείμματα του ΕΦΚΑ. Θα πρέπει να αποσαφηνιστεί από ποιο κλάδο θα λείψουν τα έσοδα. Από τον κλάδο σύνταξης ή από την εισφορά στην υγεία;

Ιδιαίτερη σημασία έχει και το timing της δημοσιοποίησης του σχεδίου ανάπτυξης που εκπόνησε η Επιτροπή Πισσαρίδη με τον μίνι ανασχηματισμό της κυβέρνησης.

Ο κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης από υφυπουργός Οικονομικών αναβαθμίζεται σε αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών και θα ανοιγοκλείνει τη στρόφιγγα των 32 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αναβαθμίζεται επίσης και ο κ. Νίκος Παπαθανάσης σε αναπληρωτή υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ένας κομβικός τομέας για την ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας. Επίσης, ένας καθηγητής προερχόμενος από την Κεντροαριστερά, ο κ. Πάνος Τσακλόγλου, τοποθετήθηκε υφυπουργός στο πιο δύσκολο υπουργείο της τελευταίας δεκαετίας, στο υπουργείο Εργασίας. Ο κ. Τσακλόγλου ήταν μέλος της Επιτροπής Πισσαρίδη και είναι γνωστές οι απόψεις του για επιμονή στις μεταρρυθμίσεις και σε ένα οικονομικό μοντέλο που θα στηρίζεται στις επενδύσεις και όχι στην κατανάλωση.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, κεντρικός στόχος για την ελληνική οικονομία κατά τα επόμενα χρόνια πρέπει να είναι η συστηματική αύξηση της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας με διεθνώς εμπορεύσιμα ελληνικά αγαθά. Η συνταγή σύμφωνα με την Επιτροπή Πισσαρίδη για την αύξηση της παραγωγικότητας όπως και για την ενίσχυση των εξαγωγών είναι η σταδιακή αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων μεσαίου και μεγάλου μεγέθους.

Εκτός από τις προτεινόμενες παρεμβάσεις της Επιτροπής στη φορολογία και στο Ασφαλιστικό, ξεχωρίζουν και οι παρακάτω:

Λιγότερα πολιτικά πρόσωπα στη διοίκηση

Για την αποτελεσματικότητα του δημοσίου τομέα η Επιτροπή προτείνει τη μείωση των πολιτικών θέσεων και τον περιορισμό τους σε αυτές του υπουργού και του υφυπουργού. Η επόμενη θέση, π.χ. του γενικού γραμματέα, θα μπορούσε να είναι διοικητική. Γενικότερα, οι ανώτατες θέσεις στην ελληνική δημόσια διοίκηση θα πρέπει να καταστούν πιο ισχυρές θεσμικά μέσα από την αύξηση των θητειών.

Η λύση της bad bank

Η Επιτροπή θεωρεί καλή λύση τη δημιουργία μιας «κακής τράπεζας» (bad bank) και τη μεταφορά του συνόλου των προβληματικών δανείων σε αυτήν. Η λύση της «κακής τράπεζας» έχει το πλεονέκτημα ότι διευκολύνει τον συντονισμό μεταξύ των πιστωτών, καθώς όλα τα προβληματικά δάνεια από μια επιχείρηση συγκεντρώνονται κάτω από την ίδια στέγη. Η δημιουργία όμως της «κακής τράπεζας» θα απαιτήσει μακρές διαπραγματεύσεις, καθώς η κάθε τράπεζα βρίσκεται σε διαφορετικό σημείο εκκίνησης όσον αφορά τις προβλέψεις.

Δικαστές με οικονομικό υπόβαθρο

Το ελληνικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης καταγράφει το παράδοξο φαινόμενο να υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις και ταυτόχρονα ο αριθμός των δικαστών να είναι αναλογικά υψηλότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ. Μια εξήγηση για το φαινόμενο αυτό είναι ότι το ποσοστό των δικαστών που υπηρετεί στον πρώτο βαθμό (είναι ο βαθμός που έχει και τον μεγαλύτερο όγκο υποθέσεων) είναι χαμηλότερο στην Ελλάδα σε σχέση με τον μέσο όρο στην ΕΕ.

Η Επιτροπή υποστηρίζει πως το Πτωχευτικό Δίκαιο για τις επιχειρήσεις θα πρέπει να αλλάξει ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες που απαιτούνται για να εκκαθαριστεί μια επιχείρηση ή να συμφωνηθεί και να επικυρωθεί ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης μεταξύ των μετόχων και των πιστωτών. Για αυτό και προτείνει τη δημιουργία ειδικών δικαστηρίων με εξειδίκευση σε θέματα οικονομικού περιεχομένου, όπως αυτά που αφορούν την πτώχευση, ώστε οι αποφάσεις να λαμβάνονται πιο γρήγορα και αποτελεσματικά.

Κίνητρα για αύξηση των εισηγμένων εταιρειών

Μια πιο μεγάλη αγορά με περισσότερες εισηγμένες επιχειρήσεις, προσελκύει περισσότερους επενδυτές προς όφελος όλων των επιχειρήσεων, επισημαίνει η Επιτροπή.

Προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να δοθούν φορολογικά κίνητρα, όπως για παράδειγμα μείωση στον φόρο των κερδών για μια πενταετία μετά την εισαγωγή, ενώ φορολογικά κίνητρα θα μπορούσαν εναλλακτικά να δοθούν σε νοικοκυριά τα οποία επενδύουν σε ελληνικές εταιρείες που εισάγονται στο ΧΑ.