Τι απέγινε ο Σοφοκλής Σχορτσιανίτης
Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Μπάσκετ 2019, που θα διεξαχθεί στην Κίνα τις προσεχείς δύο εβδομάδες (μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου) και αναμένεται να καθηλώσει τους φιλάθλους στις οθόνες τους, παρά τις δυσκολίες που δημιουργεί η διαφορά ώρας, κάνει αύριο το πρώτο του τζάμπολ. Η Εθνική μπαίνει στα… βάσανα του τουρνουά μια ημέρα αργότερα, την Κυριακή 01/09, 15:00 ώρα Ελλάδας), κόντρα στο υπολογίσιμο Μαυροβούνιο, στην έναρξη μιας προσπάθειας που όλοι οι Έλληνες εύχονται και ελπίζουν πως θα έχει μεγάλη διάρκεια. Ρεαλιστικός στόχος είναι η τετράδα, με τις ΗΠΑ, Σερβία και Ισπανία να φαντάζουν τα αδιαφιλονίκητα φαβορί για το βάθρο.
Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να ξεγράψει τη «γαλανόλευκη», η οποία έχει ένα αρκετά δυνατό σύνολο, μια μπασκετική ιστορία και παιδεία που λίγες χώρες διαθέτουν, αλλά και κάποιους από τους σταρ του αθλήματος. Το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα διαθέτει στις τάξεις του τον MVP της regular season για την προηγούμενη σεζόν στο NBA, τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, αθλητή που μπορεί να αλλάξει από μόνος του τη μορφή ενός παιχνιδιού. Έτσι, μια υπέρβαση ανάλογη με αυτήν που πέτυχε στη διοργάνωση του 2006, που είχε πραγματοποιηθεί ξανά στα ανατολικά αυτού του πλανήτη -στην Ιαπωνία τότε- δεν θα αποτελούσε έκπληξη. Η δεύτερη θέση είναι η καλύτερη στην ιστορία του Μουντομπάσκετ για την ελληνική ομάδα και η επιτυχία εκείνη μπορεί να συγκριθεί μόνο με αυτές στα Ευρωμπάσκετ του 1987 και του 2005.
Η σπουδαία πορεία του 2006 και το άστρο του Σχορτσιανίτη
Μεγάλη συμβολή στην προσπάθεια που κατέβαλε στα γήπεδα της χώρας του ανατέλλοντος ηλίου η εθνική Ελλάδας, πιθανότατα με το πιο πλήρες ρόστερ της ιστορίας της, είχε ο Σοφοκλής Σχορτσιανίτης. Εάν και δεν ήταν σε καμία περίπτωση του μεγάλο αστέρι εκείνης της ομάδας και μάλιστα μπήκε σχεδόν από… το παράθυρο στη δωδεκάδα, ο τότε 21χρονος σέντερ ήρθε να «κουμπώσει» όπως έπρεπε σε ένα πλήρες και οργανωμένο σύνολο.
Η ομάδα του Παναγιώτη Γιαννάκη είχε βρει για τα καλά τον κορμό της. Δεν υπήρχε παίκτης που να μην προσφέρει, έστω και λίγο, όταν έμπαινε στο γήπεδο, δίνοντας πάντα ό,τι είχε και δεν είχε. Η τετράδα των περιφερειακών ήταν… μυθική: Παπαλουκάς, Διαμαντίδης, Σπανούλης και Ζήσης, την οποία συμπλήρωνε ο Χατζηβρέττας. Στα φόργουορντ δέσποζε ο αρχηγός Κακιούζης, με τον Βασιλόπουλο να τον πλαισιώνει. Φώτσης και Τσαρτσαρής έπαιζαν στο «4», με τον Ντικούδη να βρίσκεται ανάμεσά τους και τους δύο σέντερ, τον Λάζαρο Παπαδόπουλο και τον «Baby Shaq».
Ο «Σόφο» πήρε τη θέση του Ρετζιά, τον οποίο ο Γιαννάκης βρέθηκε στη δύσκολη θέση να «κόψει» από την αποστολή, με την επιλογή του να δικαιώνεται στο απόλυτο. Εκείνος δικαίωσε την επιλογή του προπονητή του και άρχισε να δίνει τα διαπιστευτήριά του στο άθλημα. Μάλιστα, προερχόταν από την πρώτη καλή χρονιά του στον Ολυμπιακό, είχε γυμναστεί πάρα πολύ και βρισκόταν στην τέλεια κατάσταση, για να κάνει όχι μόνο τους Αμερικανούς, αλλά και άπαντες που παρακολούθησαν το Μουντομπάσκετ της Ιαπωνίας να… τρίβουν τα μάτια τους. Στον περίφημο, πλέον, ημιτελικό με τις ΗΠΑ (101-95), έκανε τη ματσάρα που «χαράχτηκε» για πάντα στις μνήμες των φίλων του μπάσκετ, καθώς ολοκλήρωσε το ματς με 17 πόντους. Ωστόσο, η συνέχεια δεν έμελλε να είναι ανάλογη…
Ένα θαύμα της φύσης με μεγάλο ταλέντο στο μπάσκετ
Ο Σχορτσιανίτης γεννήθηκε στο Τίκο του Καμερούν. Ο πατέρας του Έλληνας και η μητέρα του Καμερουνέζα. Ο συνδυασμός αυτός και τα γονίδια που πήρε από τους ανθρώπους οι οποίοι τον έφεραν στον κόσμο, αποδείχθηκε τέτοιος που τον μετέτρεψε σε ένα θαύμα της φύσης. Από πολύ μικρός φάνηκε πως το μπάσκετ είναι ο προορισμός του. Η πρώτη του ομάδα ήταν ο Ηρακλής Καβάλας, ενώ μόλις στα 15 του χρόνια -και αφού είχε σαρώσει στα παιδικοεφηβικά τους πάντες- έφτασε στην πρώτη ομάδα του Ηρακλή, υπέγραψε το πρώτο του συμβόλαιο και με τη φανέλα του «γηραιού» την επόμενη τετραετία (2000-03) άρχισε να κάνει τα πρώτα του σημαντικά επαγγελματικά βήματα. Για την ακρίβεια, άλματα…
Ο «Σόφο» υπολογιζόταν πως μπορούσε να φτάσει τα 2,15 μέτρα ύψος, ωστόσο σταμάτησε στα 2,06. Ήταν από τα λίγα που δεν του προσέφερε απλόχερα η φύση. Ωστόσο, αυτό δεν τον εμπόδισε να βγάλει την εξαιρετική του ικανότητα κάτω από το καλάθι, τελειώνοντας αποτελεσματικά τις φάσεις και με τα δύο χέρια, ενώ ο τρόπος που «ρόλαρε» στα σώματα των αντίπαλων ψηλών ήταν παραδειγματικός. Επίσης, ο όγκος του σε συνδυασμό με τα αθλητικά του προσόντα -κάτι σπάνιο για το ευρωπαϊκό μπάσκετ- τον έκαναν ακαταμάχητο. Όταν έπεφταν από δύο μέχρι τρεις παίκτες επάνω του για να τον κλείσουν, διέθετε και μια αρκετά καλή πάσα, που αξιοποιούσε αποτελεσματικά τους συμπαίκτες του.
Από τα ντραφτ του NBA, στην ξενιτιά, την επιστροφή και την «απογείωση»
Όλα αυτά τα προσόντα τράβηξαν επάνω του «μάτια» από το NBA. Το 2003 επιλέχθηκε για το νούμερο 34 του ντραφτ από τους Λος Άντζελες Κλίπερς, χωρίς όμως να μετακομίσει στο κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ του πλανήτη. Τη συγκυρία εκμεταλλεύτηκε η Καντού, η οποία τον έκανε δικό της για τη σεζόν 2003-04. Την επόμενη περίοδο επέστρεψε στην Ελλάδα για λογαριασμό του Άρη, ενώ το 2005 αποκτήθηκε από τον Ολυμπιακό και έγινε γρήγορα ένας από τους πλέον αγαπητούς παίκτες μεταξύ των «ερυθρόλευκων» οπαδών. Η πρώτη του σεζόν στο Φάληρο ήταν πάρα πολύ καλή, ενώ επέδειξε και μεγάλη βελτίωση. Αυτός ήταν και ο λόγος που… έψησε τον Γιαννάκη να τον πάρει μαζί του στην Ιαπωνία.
Το παιχνίδι του με τους Αμερικανούς στη Σαϊτάμα και ο τρόπος με τον οποίο «ισοπέδωσε» τον Ντουάιτ Χάουαρντ, έναν συνομήλικό του που ήταν ήδη ένα από τα αστέρια του ΝΒΑ, αλλά και τον Κρις Μπος, έναν ψηλό που στερούταν όγκου αλλά είχε εκπληκτική αντίληψη του αθλήματος, έμοιαζε με σκηνή από μέλλον. Το μπάσκετ «ήθελε» τον Σχορτσιανίτη στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, αλλά αποδείχθηκε πως δεν το ήθελε εκείνος. Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμη και ο ίδιος ο σέντερ τον Ορλάντο Μάτζικ πλησίασε τον Έλληνα αντίπαλό του και φέρεται να του είπε: «Τι διάολο κάνεις στην Ευρώπη;».
Οι «δαίμονες» που δεν τον άφησαν να… ξεδιπλωθεί
Ωστόσο, παρά τις υποσχέσεις που άφησε στο Παγκόσμιο Κύπελλο, δεν μπόρεσε να δικαιολογήσει τις προσδοκίες που είχαν όλοι για εκείνον, αλλά ιδίως τον εαυτό του. Την περίοδο 2006-07, μετά από την εντυπωσιακή του απόδοση στο Μουντομπάσκετ συνέχισε στον Ολυμπιακό, όμως εμφανίστηκε πιο βαρύς από όσο έπρεπε, με αποτέλεσμα να έχει μια μέτρια σεζόν. Τα χειρότερα δεν άργησαν να έλθουν και πριν από την έναρξη της περιόδου 2007-2008 το ιατρικό επιτελείο του Ολυμπιακού, του ανακοίνωσε πως αν δεν επανέλθει στα φυσιολογικά του, δεν κινδυνεύει μόνο η καριέρα του, αλλά και η υγεία του.
Ο θρύλος θέλει πως την περίοδο που αγωνιζόταν στην Ιταλία, έβαλε φωτιά το σπίτι του, στην προσπάθειά του να τηγανίσει αυγά τα ξημερώματα. Ο προπονητής του στην Καντού τον εκλιπαρούσε να σταματήσει να πηγαίνει στην πιτσαρία της… κόρης του και να προσέχει τη διατροφή του, ενώ στη Θεσσαλονίκη έλεγαν πως οι μεταμεσονύκτιες έξοδοί του στα γυράδικα της πόλης, όταν έπαιζε στον Άρη, ήταν αμέτρητες. Και στον Πειραιά, αποδείχθηκε δύσκολο να ελέγξει τον εαυτό του. Αφού άπαντες διαπίστωσαν -και κυρίως ο ίδιος- πως η κατάσταση δεν βελτιωνόταν, πήρε την απόφαση και μετέβη σε κλινική αδυνατίσματος στην Ελβετία, στις αρχές Ιανουαρίου του 2008. Παράλληλα, το συμβόλαιό του διακόπηκε, όμως επέστρεψε τελικά στο «ερυθρόλευκο» ρόστερ και έπαιξε για πρώτη φορά μετά από αρκετούς μήνες απουσίας, στον τελευταίο αγώνα της κανονικής περιόδου. Μάλιστα, ήταν σημαντική η παρουσία του στην πορεία της ομάδας του μέχρι τον τελικό.
Αναζήτηση της «Ιθάκης» και το σκηνικό με τον οπαδό που κυνηγούσε
Μετά από αρκετά χρόνια στον Πειραιά, το 2010 υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με τη Μακάμπι Τελ Αβίβ, με την οποία έφτασε μέχρι τον τελικό της Ευρωλίγκα το 2011, όπου και έχασε από τον Παναθηναϊκό, ενώ κατέκτησε και το νταμπλ στο Ισραήλ. Παράλληλα, ήρθε και μια σειρά από ατομικές διακρίσεις. Με την ομάδα του λαού πανηγύρισε επίσης και τα πρωταθλήματα του 2012 και του 2014, όπως και τα Κύπελλα του 2012, του 2014 και του 2015. Η πιο μεγάλη, όμως, επιτυχία του σε συλλογικό επίπεδο, ήταν η κατάκτηση της Euroleague την αγωνιστική περίοδο 2013-14, στο Final-4 του Μιλάνου. Στο ενδιάμεσο, το καλοκαίρι του 2012 επέστρεψε στην Ελλάδα για το «τριφύλλι», με τον οποίο κατέκτησε ακόμη ένα νταμπλ (το 2013), αλλά το συμβόλαιό του -λόγω της μικρής συμμετοχής του- δεν ανανεώθηκε.
Ωστόσο, στο τέλος της σεζόν 2013-14 έγινε ένα περιστατικό που τον «σημάδεψε» για όλη του την καριέρα. Έχοντας γίνει έξαλλος με έναν οπαδό της Χάποελ Τελ Αβίβ, στο εκτός έδρας παιχνίδι για την ομάδα του, τον πήρε στο κυνήγι με στόχο να του δώσει ένα… μάθημα, καθώς εκείνος του είπε κάτι που τον έβγαλε εκτός εαυτού. «Θα βιάσω την κόρη και το γιο σου», ήταν τα λόγια που άκουσε, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Μακάμπι. «Στην καριέρα μου έχω αγωνιστεί πολλές φορές σε εχθρικές έδρες, αλλά είναι η πρώτη φορά που έχασα την ψυχραιμία μου και ξέσπασα. Έχω αγωνιστεί απέναντι σε οπαδούς του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, που είναι πολύ ένθερμοι και έχω ακούσει σχεδόν τα πάντα στο παρελθόν, αλλά ουδέποτε με έβρισαν όπως οι οπαδοί της Χάποελ», τόνισε ο ίδιος.
Για να προσθέσει: «Έβριζαν εμένα, τη μητέρα μου, τη σύζυγό μου. Όταν έβρισαν και τα παιδιά μου, έχασα τον έλεγχο. Αντιλαμβάνομαι πως ένας επαγγελματίας που εκπροσωπεί τη χώρα του και μία σεβαστή ομάδα σαν τη Μακάμπι δεν πρέπει να αντιδρά έτσι. Αισθάνομαι άσχημα γι’ αυτό και ξέρω πως άφησα ένα άσχημο στίγμα στη μεγάλη νίκη της ομάδας μου στο ντέρμπι. Όμως, αγαπώ την οικογένειά μου και δεν αφήνω κανέναν να τους συμπεριφέρεται έτσι όπως έγινε. Πρέπει να υπάρχει ένα όριο στη συμπεριφορά των οπαδών. Πρέπει να είσαι ψυχικά άρρωστος για να λες τέτοια πράγματα κατά της οικογένειας κάποιου».
Το προσωρινό τέλος στο μπάσκετ και μια τελευταία… ζαριά
Μετά από ακόμη μια σεζόν με τη Μακάμπι, το καλοκαίρι του 2015 υπέγραψε στον Ερυθρό Αστέρα. Το πέρασμά του από το Βελιγράδι αποδείχθηκε σύντομο και επέστρεψε τον Νοέμβριο στο ελληνικό πρωτάθλημα για λογαριασμό του ΠΑΟΚ. Τον Δεκέμβριο του 2016, μετά από έξι μήνες χωρίς ομάδα, υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με τον Απολλώνα Πάτρας. Λίγο καιρό μετά την υπογραφή του συμβολαίου του με τους Αχαιούς, ο Σχορτσιανίτης τραυματίστηκε και έτσι λύθηκε η συνεργασία των δύο πλευρών. Την 1η Νοεμβρίου του 2017 ανακοινώθηκε από τα Τρίκαλα, με τη φανέλα των οποίων έκανε ντεμπούτο στις 6 Ιανουαρίου 2018 απέναντι στο Ρέθυμνο, στο πρώτο του παιχνίδι μετά από 623 μέρες. Σε αυτό το ματς είχε 6 πόντους και 1 ριμπάουντ σε 9:20 λεπτά συμμετοχής. Η εικόνα του, με τα πάρα πολλά παραπανίσια κιλά, δημιούργησε ανάμικτα αισθήματα στους φιλάθλους. Οι περισσότερο ένιωσαν θλίψη, ενώ άλλοι -πιο κακεντρεχείς βρήκαν την ευκαιρία να τον χλευάσουν.
Όλα έδειχναν πως η θεσσαλική πόλη θα ήταν ο τελευταίος σταθμός της καριέρας του. Ωστόσο, μετά από έναν χρόνο αποχής από την ενεργό δράση, ο 34χρονος σέντερ συμφώνησε να γυρίσει στα παρκέ για λογαριασμό του Ιωνικού Νίκαιας, η οποία επέστρεψε στην Basket League μετά από αρκετά χρόνια. Οι δύο πλευρές έδωσαν τα χέρια με τον Σχορτσανίτη να δοκιμάζεται από τον Στέργιο Κουφό και τους συνεργάτες του, ώστε να πείσει πως ακόμη έχει πράγματα να δώσει.
Ο «Baby Shaq» ρίχνει την τελευταία του… ζαριά, ώστε να μείνει στο άθλημα για το οποίο προοριζόταν, με άπαντες τους ανθρώπους που αγαπούν πραγματικά το άθλημα, να εύχονται ότι η προσπάθειά του δεν θα αποδειχθεί μάταιη. Το μόνο σίγουρο είναι πως ό,τι και να συμβεί, κανείς δεν θα ξεχάσει εκείνο το πρωινό (για την Ελλάδα) στη Σαϊτάμα.