Τη Δευτέρα θα κριθεί η προστασία της α΄ κατοικίας

Στις επαφές που θα έχει η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών με τους επικεφαλής των θεσμών τη Δευτέρα παραπέμπεται το θέμα του νέου πτωχευτικού νόμου, καθώς και η επίλυση των διαφορών που χωρίζουν την κυβέρνηση με τους θεσμούς σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα-γέφυρα για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Το πρόγραμμα-γέφυρα θα καλύψει για εννιά μήνες τους τόκους των στεγαστικών δανείων για όσα νοικοκυριά πλήττονται από την κρίση και κυριάρχησε χθες στην ατζέντα της τηλεδιάσκεψης  που είχαν οι διευθύνοντες σύμβουλοι των ελληνικών τραπεζών με τους επικεφαλής των θεσμών. Στη τηλεδιάσκεψη συζητήθηκαν μεταξύ άλλων τα θέματα ρευστότητας στην οικονομία μέσω των εργαλείων που έχει ενεργοποιήσει η κυβέρνηση, το «πάγωμα» των δόσεων για τα δάνεια επιχειρήσεων και νοικοκυριών που πλήττονται από την κρίση και οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη των κόκκινων δανείων μετά τη λήξη του μέτρου «παγώματος».

Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα-γέφυρα οι διαπραγματεύσεις την επόμενη εβδομάδα θα γίνουν υπό το πρίσμα της διαφωνίας που υπάρχει για το κατά πόσον η επιδότηση της δόσης του στεγαστικού δανείου θα καλύψει όλα τα νοικοκυριά που πλήττονται από την κρίση, όπως προτείνει η ελληνική πλευρά ή θα καλύψει πιο ευάλωτες κατηγορίες, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων για την αξία της προστατευόμενης πρώτης κατοικίας και το ύψος της οφειλής, όπως προτείνουν οι θεσμοί. Με βάση την πρόταση του υπουργείου Οικονομικών η επιδότηση θα είναι οριζόντια ανεξαρτήτως δηλαδή αξίας προστατευόμενης κατοικίας και θα καλύψει 330.000 νοικοκυριά. Θα κλιμακώνεται ωστόσο ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται κάθε δάνειο, επιβραβεύοντας με το ανώτατο ποσοστό επιδότησης που θα φθάνει το 90% της δόσης, όσους ήταν συνεπείς στην αποπληρωμή του δανείου τους έως ότου ξεσπάσει η πανδημική κρίση. Η επιδότηση θα ισχύσει για 9 μήνες και θα βαίνει μειούμενη ανά 3μηνο. Θα τεθεί σε εφαρμογή από τον Αύγουστο με την προσδοκία ότι σταδιακά εντός του επόμενου εννεαμήνου η οικονομία θα επανέλθει στην κανονικότητα.

Σε ό,τι αφορά τον νέο πτωχευτικό νόμο, αγκάθι της διαπραγμάτευσης αποτελεί η φυσιογνωμία που θα έχει ο φορέας που θα παρεμβαίνει αγοράζοντας τα σπίτια όσων οφειλετών έχουν στεγαστικό δάνειο με υποθήκη την πρώτη τους κατοικία και δεν εξυπηρετούν το δάνειό τους. Οι θεσμοί ζητούν να διασφαλιστεί  ότι ο φορέας θα λειτουργεί με αμιγώς ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και ότι δεν θα αποτελέσει καταφύγιο όσων δεν πληρώνουν το στεγαστικό τους δάνειο. Για τον λόγο αυτό ζητούν ο φορέας να είναι ιδιωτικός ή σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.

«Αγκάθι» αποτελεί επίσης η δυνατότητα ενός φυσικού προσώπου να ρυθμίσει τα χρέη του εξωδικαστικά μέσω ειδικής πλατφόρμας που θα δημιουργηθεί. Το σχέδιο του νέου πτωχευτικού κώδικα δίνει αυτή τη δυνατότητα τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα, αλλά η πρόβλεψη αυτή βρίσκει αντίθετες τις τράπεζες, που θεωρούν ότι μπορεί να λειτουργήσει καταχρηστικά από στρατηγικούς κακοπληρωτές προκειμένου να κερδίζουν χρόνο πριν από την πτώχευση.

Σύμφωνα με τις τράπεζες κρίσιμο σημείο είναι η πτωχευτική διαδικασία να μη ματαιώνει, καθυστερεί ή αναβάλλει το δικαίωμα του εμπραγμάτως ασφαλισμένου δανειστή να επισπεύδει αναγκαστική εκτέλεση, όπως συνέβη στο παρελθόν με τον νόμο Κατσέλη, που αξιοποιήθηκε προκειμένου ο οφειλέτης να κερδίσει χρόνο.

Σοβαρές επιφυλάξεις διατυπώνονται τέλος από την πλευρά των τραπεζών και σε ό,τι αφορά τις προϋποθέσεις για να κηρυχθεί ένα φυσικό πρόσωπο σε πτώχευση, καθώς σύμφωνα με το νομοσχέδιο θα πρέπει να βρίσκεται σε αδυναμία να εξυπηρετήσει το 40% των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του. Οι τράπεζες θεωρούν ότι το ποσοστό αυτό είναι χαμηλό και εισηγούνται να αυξηθεί στο 60%.