Τι έψαχναν οι Ναΐτες στην Ιερουσαλήμ

Γιατί καμιά άλλη δεν ήταν όπως οι Ναΐτες, το περιβόητο ή διαβόητο, ανάλογα ποιον θα ρωτήσεις, χριστιανικό μοναστικό τάγμα με το τουλάχιστον διπλό προσωπείο.

Πίσω από τη θεόσταλτη αφοσίωση κρυβόταν βλέπετε η απόλυτη αιρετικότητα. Εδώ τίποτα δεν ήταν όπως έδειχνε. Πιθανότατα.

Η καταγεγραμμένη ιστορία τους είναι εξάλλου αρκούντως δηλωτική: Οι Φτωχοί Συστρατιώτες του Τάγματος του Χριστού και του Ναού του Σολομώντα κατάφεραν να μεταμορφωθούν από υπερασπιστές των χριστιανικών καραβανιών στους Αγίους Τόπους σε τραπεζίτες πανευρωπαϊκού κύρους, να συγκεντρώσουν αμύθητα πλούτη και να αφοριστούν τελικά από τη ρωμαιοκαθολική εκκλησία, η οποία τους κυνήγησε στο τέλος ανηλεώς.

Κι αν η διαχωριστική γραμμή μεταξύ θρύλου και πραγματικότητας παραείναι δυσδιάκριτη στις μέρες μας, το ερώτημα του παρελθόντος παραμένει εξίσου επιτακτικό: πώς απέκτησαν οι μοναχοί-μαχητές τόση δύναμη που να μπορούν να γονατίζουν κραταιές ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες;

Πώς έπεισαν τον παντοδύναμο Πάπα να τους εκχωρήσει τέτοιο κύρος; Βρήκαν τελικά αυτά που πάντα αναζητούσαν, τα ιερά κειμήλια της χριστιανοσύνης;

Ποιοι ήταν οι Ναΐτες Ιππότες

Η Ιερουσαλήμ έπεσε ξανά σε μουσουλμανικά χέρια το 1065 μ.Χ. και η ασφάλεια των χριστιανών προσκυνητών στους Αγίους Τόπους έγινε και πάλι μέγα ζητούμενο. Τα καραβάνια στη Μέση Ανατολή αντιμετώπιζαν πια ανήκουστες απειλές και κάποιος έπρεπε να τα υπερασπιστεί.

Το έκαναν 9 μοναχοί ιππότες από τη Γαλλία, με επικεφαλής τον Hugues de Payens, που σχημάτισαν προοδευτικά αυτό που θα έμενε στην Ιστορία ως τάγμα «Φτωχοί Συστρατιώτες του Χριστού και του Ναού του Σολομώντα».

Δυο δεκαετίες μετά την Α’ Σταυροφορία, οι Ναΐτες Ιππότες είναι ήδη γνωστοί στη Μέση Ανατολή, χαρίζοντας ασφαλές πέρασμα στους χριστιανούς προσκυνητές. Σύντομα θα αποκτήσουν όμως τρομακτική δύναμη και μια μαύρη Παρασκευή και 13 του Οκτωβρίου του 1307 θα συλληφθούν στη Γαλλία, θα καταδικαστούν με συνοπτικές διαδικασίες και θα ριχτούν στην πυρά.

Πάπας Κλήμης Ε’ και Φίλιππος ο Ωραίος τους εξαφάνισαν μέσα σε μια νύχτα, επισήμως τουλάχιστον, την ίδια ώρα που ένας άλλος Πάπας, ο Ιννοκέντιος Β’, ήταν αυτός που τους είχε κάνει παντοδύναμους.

Στους δύο αυτούς αιώνες που μεσολάβησαν οι Ναΐτες ήταν πια πολυπληθείς, προσελκύοντας Σταυροφόρους και ευρωπαίους ιππότες στους Αγίους Τόπους. Όχι πια για να πολεμήσουν στο όνομα του Θεού κατά των άπιστων μουσουλμάνων, αλλά για να αποκτήσουν κομμάτι από τη ζηλευτή πίτα.

Ως αιρετικοί και εχθροί της χριστιανοσύνης κατέληξαν, ομολογώντας τα κρίματά τους μέσα σε φριχτά βασανιστήρια. Οι Ναΐτες καίγονται στην πυρά και ο πλούτος τους αρπάζεται από βασιλιάδες και ευγενείς με εκκλησιαστικές διασυνδέσεις. Και ο Φίλιππος Δ’ απαλλάσσεται άμεσα από το υπέρογκο χρέος του.

Το ερώτημα επιμένει: Πώς οι πάμφτωχοι Στρατιώτες του Χριστού που ίππευαν ανά δύο τα άλογα κατά τα πρώτα τους χρόνια έφτασαν να γίνουν μια πολυεθνική μπίζνα που γέννησε και έλεγχε το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα;

Στα έγκατα του Όρους του Ναού

Το Όρος του Ναού στην Ιερουσαλήμ αποτελεί ιερό τόπο για εβραίους, χριστιανούς και μουσουλμάνους και εκεί ακριβώς έστρεψαν τις έρευνές τους οι Ναΐτες. Τις αρχαιολογικού τύπου έρευνές τους.

Κι αυτό δεν είναι απλές δοξασίες ή λαϊκές διηγήσεις που έφτασαν ως εμάς. Η ιστορική σκέψη μάς λέει πως οι Φτωχοί Συστρατιώτες του Χριστού επιδόθηκαν πράγματι στην πρώτη ευρείας κλίμακας ανασκαφή στο Όρος του Ναού. Κάποιοι λένε πως το έκαναν για να χτίσουν τα καταλύματά τους, άλλοι πάλι γιατί αναζητούσαν επιμόνως κάτι συγκεκριμένο.

Ξέρουμε επίσης πως το 1118 μ.Χ. οι Ναΐτες, που δεν είχαν ως τότε σταθερή βάση, πήραν ως δώρο για τις υπηρεσίες τους από τον βασιλιά της Ιερουσαλήμ, Βαλδουίνο Β’, τόσο τη γη όσο και τα κτίσματα του Όρους του Ναού. Η Ιερουσαλήμ ήταν τώρα ξανά σε χριστιανικά χέρια.

Είναι επίσης γνωστό πως η τοποθεσία ήταν γεμάτη με χριστιανικά, εβραϊκά και μουσουλμανικά κειμήλια, αλλά και οικοδομήματα. Το όρος λειτουργούσε εδώ και αιώνες ως χώρος απόθεσης και φύλαξης θρησκευτικών κειμηλίων και για τις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες.

Από το Όρος του Ναού πήραν εξάλλου οι Ναΐτες Ιππότες και το όνομά τους, τόσο κεντρικό ρόλο διαδραμάτιζε στη λειτουργία τους. Και ύστερα βάλθηκαν να το κάνουν απόλυτα δικό τους, χτίζοντας μια σειρά από κτίσματα με το σήμα τους.

Τώρα βέβαια δεν ήταν απλοί φύλακες των περασμάτων ως την Ιερουσαλήμ, αλλά ιεροί θεματοφύλακες των κειμηλίων της χριστιανοσύνης. Πολύ σύντομα εξάλλου το σχετικά νεοϊδρυθέν μοναστικό τάγμα θα απολάμβανε της πλήρης υποστήριξης τόσο του βασιλιά της Ιερουσαλήμ όσο και των περισσότερων ευρωπαίων μοναρχών.

Μέσα σε λίγο καιρό θα γίνονταν πανίσχυροι και οι ίδιοι ευρωπαίοι μονάρχες θα ήταν πλέον καταχρεωμένοι σε αυτούς! Η θεωρία ότι κάτι σημαντικό βρήκαν στις ανασκαφές τους, κάτι που έκανε τη χριστιανική Ευρώπη να πέσει στα πόδια τους, έχει προταθεί πολλές φορές εντός επιστημονικών κόλπων ως εξηγητική γραμμή για την πρωτόγνωρη δύναμη και τα αμύθητα πλούτη που απέκτησαν μέσα σε λίγα χρόνια.

Οι Ναΐτες έχουν συνδεθεί με τα λαμπρότερα κειμήλια της χριστιανοσύνης και του ιουδαϊσμού, όπως το Άγιο Δισκοπότηρο ή την Κιβωτό της Διαθήκης. Και ίσως όχι άδικα. Σύγχρονη ανασκαφική εργασία στο Όρος του Ναού έφερε στο φως ένα στοιχείο που δεν πέρασε καθόλου στα ψιλά της αρχαιολογίας: μια σφραγίδα από τον μέγα μάγιστρο του Πρώτου Ναού σε μια άδεια κρύπτη.

Κάτι είχε η κρύπτη και το βρήκαν οι Ναΐτες. Τι; Δεν ξέρει η επιστήμη, καθώς από εδώ κι έπειτα αναλαμβάνει τα ηνία η συνωμοσιολογία…

Η «ύποπτη» ευλογία του Πάπα

Η επίσημη ιστορία των Ναΐτών ξεκινά στον απόηχο της Α’ Σταυροφορίας, κάπου 23 χρόνια μετά το 1096 μ.Χ. δηλαδή (περί τα 1119 μ.Χ.). Τότε ιδρύονται ως τάγμα και 9 χρόνια αργότερα έχουν ήδη φτιάξει το στρατηγείο τους στο Όρος του Ναού. Η παπική βούλα που τους έκανε παντοδύναμους έχει σφραγίδα στο 1128 μ.Χ., μόνο που οι Ναΐτες είχαν ήδη επισκεφτεί το Βατικανό ως τότε.

Ιστορία και αρχαιολογία επιμένουν πως κάτι βρήκαν ή έμαθαν οι Ναΐτες στο μεσοδιάστημα. Και με αυτό στις βαλίτσες τους ταξίδεψαν ως τη Ρώμη, με ένα «ιερό σεντούκι», όπως μας παραδίδει η απόκρυφη μαρτυρία.

Αν και τι ήταν αυτό δεν ξέρουμε, ξέρουμε όμως πως έπεισε τον Ποντίφικα να τους χαρίζει πλούτο και εξουσία. Ή για να τους ανταμείψει ή για να εξαγοράσει τη σιωπή τους. Όπως κι αν έχει, αυτή είναι η πραγματική ιδρυτική πράξη των Ναϊτών Ιπποτών.

Τώρα αρχίζει να μεγαλώνει εκθετικά ο αριθμός τους και να προσελκύουν μαζικά ευρωπαίους ευγενείς στους Άγιους Τόπους. Το Βατικανό αποδείχθηκε πράγματι κάτι παραπάνω από πρόθυμο να τους εκχωρήσει προνόμια ζηλευτά και ανήκουστα για την ιστορία του, όπως φοροαπαλλαγές, λαφυραγωγία, λογοδοσία μόνο στον Πάπα και δυνατότητα επιβολής δικών τους φόρων!

Το ανεπανάληπτο δώρο του Ιννοκέντιου Β’ στους Ναΐτες τούς έκανε πόλο έλξης για κάθε αριστοκράτη με περιπετειώδη ή τυχοδιωκτική διάθεση. Η κάρτα μέλους στο τάγμα εξασφάλιζε πλέον ζωή χαρισάμενη.

Εξοπλισμένοι σαν αστακοί και εκπαιδευμένοι στην εντέλεια, οι μοναχοί-μαχητές μετατράπηκαν σε ελίτ σώμα στρατού και διαδραμάτισαν κεφαλαιώδη ρόλο στην πολεμική ιστορία των Αγίων Τόπων.

Λέγεται πως 500 Ναΐτες έφταναν πια για να τα βάλουν με μουσουλμανικές στρατιές ακόμα και 25.000 αντρών, όπως φέρεται να συνέβη σε μάχη του 1177 μ.Χ.

Τι απέγιναν τα ιερά κειμήλια

Με δεδομένο πως τα βρήκαν, οι Ναΐτες φέρονται να περιέσωσαν τους θησαυρούς της χριστιανοσύνης από τα αρπακτικά χέρια του γάλλου βασιλιά. Ο λεγόμενος «θησαυρός των Ναϊτών» έζησε μια δεύτερη ζωή, με τη συνωμοσιολογική πένα να κρατά πλέον τα σκήπτρα.

Καθ’ όλο τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα πάντως πλήθος πηγών τοποθετούν τα ιερά κειμήλια που κρατούσαν ως επτασφράγιστο μυστικό οι Ναΐτες σε κρύπτες στην Πορτογαλία και την Καταλονία, ισχυρά ευρωπαϊκά προπύργια του τάγματος. Η τοπογραφία των ιερών κειμηλίων των Ναϊτών απλώνεται σε όλη την Ευρώπη, με τη Βόρεια Ισπανία να απαντάται ωστόσο συχνότερα.

Το Άγιο Δισκοπότηρο βρήκαν κατά τους περισσότερους μελετητές οι Ναΐτες. Σύμφωνα με την παραδοσιακή σχολή συνωμοσιολογικής σκέψης, το μετέφεραν στις αποσκευές τους από τους Άγιους Τόπους ως τη Σκοτία, μετά τις φονικές διώξεις τους στη Γαλλία. Το Παρεκκλήσι Rosslyn, γεμάτο από σύμβολα των Ναϊτών και των Μασόνων κατόπιν, υποτίθεται ότι κρύβει στα σπλάχνα του το κύπελλο που χρησιμοποίησε ο Ιησούς στον Μυστικό Δείπνο.

Άλλοι πάλι μάς λένε πως βρήκαν ακόμα και εβραϊκά κειμήλια από τον Ναό του Σολομώντα, ισλαμικούς θησαυρούς από το αρχαίο τέμενος, άλλα ιερά σύμβολα της χριστιανοσύνης, αλλά και την Κιβωτό της Διαθήκης.

Κάτι τέτοιο πρέπει να έγραφε τουλάχιστον στο παρεκκλήσι της Γαλλίας που ζήτησε ρητά να καταστραφεί ο μέγας μάγιστρος του τάγματος στο Παρίσι όταν άρχισαν οι περιπέτειες των Ναϊτών με το γαλλικό στέμμα.

Το γαλλικό στέμμα που αποφάσισε να τους εξαφανίσει από τον χάρτη, όταν οι «τραπεζίτες του Θεού» είχαν χρεωμένη όλη τη χριστιανική Ευρώπη. Αν θα μάθουμε ποτέ και τι θα μάθουμε από όλα αυτά, μένει να φανεί.

Πολύ-πολύ καιρό πριν, ένας νεαρός μοναχός στην Ιερουσαλήμ προσέγγισε επιφυλακτικά δύο ιππότες με τον χαρακτηριστικό κόκκινο σταυρό και τους ρώτησε τι είναι αυτό που φυλάνε μέρα-νύχτα και δεν αφήνουν κανέναν να πλησιάσει.

Οι ιππότες δεν απάντησαν, ένας όμως από αυτούς ψιθύρισε: «Είναι μυστικό…». Κάτι που ανάγκασε τον σύντροφό του να τον διακόψει με αγένεια. Από τότε κρατά το μυστήριο των Ναϊτών Ιπποτών, μόνο που κανείς δεν υπολόγιζε σε τι έκταση θα έφτανε…