Τι είναι το σύνδρομο της Μαρίας Αντουανέτας;

Το σύνδρομο πήρε την ονομασία του από την περίπτωση της βασίλισσας της Γαλλίας, Μαρίας Αντουανέτας. Το βράδυ πριν από τον αποκεφαλισμό της, στις 16 Οκτωβρίου του 1793, ξαφνικά άσπρισαν όλα της τα μαλλιά.

Η ιατρική ορολογία του συνδρόμου είναι γνωστή ως canities subita, όμως επικρατεί η ονομασία του Συνδρόμου της Μαρίας Αντουανέτας.

Πού οφείλεται το Σύνδρομο

Σύμφωνα με τις απόψεις των ειδικών, το σύνδρομο οφείλεται σε ψυχολογικά αίτια. Το άγχος, το στρες, η στεναχώρια, ο φόβος και γενικότερα η έντονη συναισθηματική φόρτιση, είναι οι αιτίες που προκαλούν το φαινόμενο.

Το σύνδρομο άρχισε να εμφανίζεται εντονότερα κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Τα ιατρικά περιοδικά της εποχής, «γέμιζαν» με ιστορίες ανθρώπων που άσπρισαν τα μαλλιά τους μέσα σε μία νύχτα.

Το 1851 έγινε η πρώτη έκθεση του συνδρόμου σε ιατρικό περιοδικό. Αφορούσε έναν τζογαδόρο, που μέσα στο πάθος του, πόνταρε όλα του την περιουσία σε μία παρτίδα χαρτιά. Την επόμενη ημέρα ξύπνησε και είχαν ασπρίσει τα μαλλιά του, όμως δεν είναι γνωστό αν στρεσαρίστηκε επειδή έχασε τα πάντα ή επειδή κέρδισε ένα απρόσμενα μεγάλο ποσό.

Μία ακόμη ιστορία, αφορούσε έναν άντρα 30 χρόνων, που άσπρισαν τα μαλλιά του μετά από μία τρομερή και αναπάντεχη συνάντηση που είχε με μια τεράστια καφέ αρκούδα.

Το επόμενο «κρούσμα» έγινε το 1957 και αφορούσε έναν 63χρονο άντρα, που άσπρισαν τα μαλλιά του σε διάστημα μερικών εβδομάδων, όταν έπεσε από τις σκάλες.

Εκείνη την εποχή, οι γιατροί δεν μπορούσαν να αποδώσουν το απότομο άσπρισμα των μαλλιών σε ψυχολογικούς παράγοντες, μετά από έντονη συναισθηματική φόρτιση. Υποστήριζαν ότι το φαινόμενο οφείλεται στη γυροειδή αλωπεκία, μία αυτοάνοση διαταραχή που προκαλεί τριχόπτωση. Όμως η διαταραχή αυτή συνήθως επηρεάζει τις έγχρωμες τρίχες και όχι τις λευκές.

Για παράδειγμα, το περιστατικό γυναίκας από την Ελβετία απέδειξε ότι η απότομη αλλαγή του χρώματος των μαλλιών, δεν οφείλεται στη γυροειδή αλωπεκία. Η γυναίκα είχε εμφανίσει τριχόπτωση τοπικά στο κρανίο της και επισκέφθηκε γιατρό. Αντιμετώπισε το πρόβλημα με φαρμακευτική αγωγή, αλλά λίγες εβδομάδες μετά, άσπρισαν τα μαλλιά της, ενώ δεν υπέστη ψυχολογική πίεση. Αυτό δυσκόλεψε τους γιατρούς να βρουν την αιτία στο απότομο άσπρισμα.

Οι επιστήμονες δεν μπορούν να τεκμηριώσουν με βεβαιότητα, ότι η απότομη αλλαγή του χρώματος των μαλλιών οφείλεται σε συναισθηματικό σοκ.

Πάντως το αποδίδουν σε ψυχολογικά αίτια και πιστεύουν ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα.