Το ανατριχιαστικό «Πάρκο των Ψυχών» στην Πάρνηθα

Όταν είναι μέρα και είναι άνοιξη ή καλοκαίρι η διάθεση είναι διαφορετική αν και όταν φτάσεις εκεί σίγουρα η βαριά σκιά θα σε επηρεάσει.

Όταν το τοπίο γίνεται χειμωνιάτικο, ωστόσο, τα πράγματα αλλάζουν. Γίνονται πιο τρομακτικά. Ειδικά αν είναι χιονισμένο, όπως αυτή την εποχή. Σίγουρα πρόκειται για παιχνίδια του μυαλού. Αλλά δύσκολα μπορείς να σταθείς σε εκείνο το σημείο χωρίς να επηρεαστείς.

Αν μάλιστα έχεις ακούσει και κάποιες από τις ιστορίες τρόμου που λέγονται για εκείνο το μέρος τότε σίγουρα θα νιώσεις μια ανατριχίλα να διαπερνά τη σπονδυλική σου στήλη.

Το «Πάρκο των Ψυχών» στην Πάρνηθα το οποίο στέκεται μπροστά από το επιβλητικό σανατόριο είναι ένα μέρος που σίγουρα θα σε «στοιχειώσει»!

Το σανατόριο που «φιλοξένησε» τον πόνο εκατοντάδων ανθρώπων

Βρισκόμαστε στον μεγαλύτερο πνεύμονα που έχει απομείνει στην Αττική. Στην Πάρνηθα. Το υψόμετρο είναι περίπου τα 1.000 μετρά. Αν ακολουθήσεις τον δρόμο που περνάει μπροστά από το τελεφερίκ μετά από λίγα λεπτά οδήγησης ανάμεσα στο καταπράσινο τοπίο (ή λευκό αν βρεθείς εκεί  μετά από κάποια κακοκαιρία) και πολλές στροφές, θα βρεθείς μπροστά σε ένα μεγάλο «άνοιγμα».

Στα αριστερά σου θα δεις ένα παλιό, επιβλητικό αλλά εγκαταλελειμμένο στη μοίρα του κτίριο. Στα δεξιά σου θα δεις ένα «απόκοσμο» πάρκο όπου κορμοί δέντρων έχουν μετατραπεί σε ανθρώπινες φιγούρες που «φωνάζουν» και προσπαθούν να μεταδώσουν τον πόνο τους.

Το εγκαταλελειμμένο κτίριο είναι το σανατόριο. Δημιουργήθηκε το 1912 από την διοίκηση του νοσοκομείου Ευαγγελισμός (η Μονή Πετράκη είχε κάνει δωρεά την έκταση) που το ίδρυσε με σκοπό να λειτουργήσει ως ορεινό αντιφυματικό περίπτερο-θεραπευτήριο. Στο σανατόριο θα καταλήξουν χιλιάδες άνθρωποι απ όλη την Ελλάδα αλλά κυρίως από την Αθήνα.

Οι περισσότεροι από αυτούς έφταναν εκεί για νοσηλεία αλλά και να εκμεταλλευτούν τον καθαρό αέρα της Πάρνηθας αλλά επειδή δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα νοσήλια (κυμαίνονταν από 300 έως 480 δραχμές μηνιαίως) κατασκήνωναν έξω από αυτό.

Ο πιο γνωστός ίσως ασθενής που νοσηλεύτηκε στο σανατόριο ήταν ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος. Έμεινε εκεί από τον Οκτώβριο του 1937 ως τον Απρίλιο του 1938 αλλά δεν θεραπεύθηκε. Όσο παρέμεινε εκεί, ωστόσο, έγραψε τρία έργα: «Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα» (1937), «Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού» (1938, αφιερωμένο στο Βασίλη Ρώτα), «Εαρινή Συμφωνία» (1938).

Το σανατόριο λειτούργησε για περίπου τρεις δεκαετίες. Μετά το 1950 που ανακαλύφθηκε η πενικιλίνη, οι υπηρεσίες του κτιρίου υπονομεύθηκαν, με αποτέλεσμα να κλείσει το 1960. Ακολούθησε ο ΕΟΤ, 5 χρόνια αργότερα, ως ο νέος ιδιοκτήτης του σανατορίου, όπου και το λειτούργησε για λίγο καιρό ως ξενοδοχείο «Ξενία».

Ωστόσο, ο τρόπος κατασκευής του και το γεγονός πως υπήρχε κοντά το «Μον Παρνές» οδήγησαν στο κλείσιμό του, το 1960. Το 1967 ο Οργανισμός Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης μεταφέρεται και εγκαθίσταται στο κτίριο. Οι τουριστικές σχολές λειτούργησαν μέχρι το 1984 και κατόπιν μεταφέρθηκαν στην Ανάβυσσο. Στη συνέχεια το κτίριο εγκαταλείφθηκε οριστικά.

Οι ιστορίες τρόμου που έχουν συνδεθεί με το σανατόριο

Ακόμα και σήμερα αν κάποιος σταθεί στο συγκεκριμένο μέρος δεν είναι δυνατόν να μη νιώσει ένα δέος. Πιθανότατα αυτό οφείλεται στο γεγονός πως «κληρονόμησε» τόσο το σανατόριο όσο και το «πάρκο των ψυχών» μια αίσθηση που αποπνέει φόβο.

Ίσως πάλι να ευθύνονται όλες αυτές οι περίεργες και ανατριχιαστικές ιστορίες για απόκοσμα ουρλιαχτά ή για σκιές που εμφανίζονται από το πουθενά και χάνονται τόσο ξαφνικά όσο έκαναν την εμφάνισή τους.  Ειδικά τα παλαιότερα χρόνια ήταν πάρα πολλές οι ιστορίες για ανθρώπους που ήταν φυματικοί και πέθαναν στο σανατόριο και υποτίθεται ότι είχαν στοιχειώσει την περιοχή.

Δυο από αυτές τις ιστορίες, ωστόσο, είναι οι πιο γνωστές και… τρομακτικές. Η πρώτη αφορά ένα κοριτσάκι που μπορεί να συναντήσεις αν βρεθείς κοντά στην Πηγή της Κυράς. Σύμφωνα με τον αστικό μύθο το κοριτσάκι αυτό, πάντα ντυμένο στα λευκά με μια γαλάζια κορδέλα φορεμένη στη μέση του, ξεκίνησε από το σανατόριο, ενώ ήταν βαριά άρρωστο από φυματίωση, με σκοπό να πιει από το ιαματικό νερό της πηγής, κάτι το οποίο δεν κατάφερε καθώς ξεψύχησε στα μέσα της διαδρομής. Σύμφωνα, πάντα, με όλες εκείνες τις παλιές ιστορίες τρόμου το κοριτσάκι στοίχειωσε το μέρος και όταν πλέον σήμερα συναντά κάποιους οδοιπόρους, τους πλησιάζει με απλωμένα χέρια και δάκρυα στα μάτια.

Η δεύτερη ιστορία αφορά μια γυναίκα περίπου 40 ετών. Και εκείνη «εμφανίζεται» φορώντας ρούχα μιας περασμένης εποχής. Περιπλανιέται στους γύρω θάμνους και πίσω από τους βράχους που υπάρχουν κοντά στην Πηγή της Κυράς. Δείχνει σαν κάτι ή κάποιον να ψάχνει. Όταν δει κάποιον οδοιπόρο επιταχύνει και τον πλησιάζει. Σύμφωνα πάντα με τους αστικούς μύθους που υπάρχουν τότε συμβαίνουν δυο πράγματα: είτε θυμώνει και παίρνει μια τρομακτική όψη ανάλογη με αυτές που βλέπει κανείς στα θρίλερ, είτε αρχίζει να κλαίει γοερά και να ουρλιάζει, ενώ στη συνέχεια συνεχίζει την αέναη αναζήτησή της.

Το ανατριχιαστικό Πάρκο των Ψυχών

Στις ιστορίες πόνου από το σανατόριο αλλά και τους αστικούς μύθους σχετικά με τα φαντάσματα που έχουν στοιχειώσει το μέρος, ήρθε να προστεθεί και το Πάρκο των Ψυχών. Ένα υπαίθριο τρομακτικό μουσείο, που είναι συνδεδεμένο με μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές που έχει υποστεί το βουνό και σίγουρα «δένει» απόλυτα με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα.

Εκθέματα όπως «Η έγκυος», «Ο σταυρός του μαρτυρίου», «Η νοσταλγία της μάνας για το παιδί που άφησε πίσω», «Το ζευγάρι», «Το αυτί», «Το φτερό», «Ο συλλογισμός» κ.ά. συνθέτουν ένα σύνολο που δύσκολα μπορεί να περάσει απαρατήρητο από τον οδοιπόρο της περιοχής.

Το πάρκο αυτό δημιουργήθηκε μόλις το 2012, ωστόσο, ήδη έχει καταφέρει να αποκτήσει φήμη που θα ταίριαζε σε κάτι που στέκει εκεί για πολλές δεκαετίες. Η ιδέα αλλά και η δημιουργία του ανήκουν στον γλύπτη Σπυρίδων Ντασιώτη ο οποίος εκείνη την εποχή εργαζόταν στο δασαρχείο της Πάρνηθας.

Όταν έψαξε και έμαθε την ιστορία της περιοχής που υπάρχει το σανατόριο συγκλονίστηκε από τον πόνο, την οδύνη εκείνων των ανθρώπων και έτσι εμπνεύστηκε για να κάνει (αφιλοκερδώς) κάτι που θα έμενε εκεί για να θυμίζει όλα όσα βίωσαν οι φυματικοί. Επέλεξε να χρησιμοποιήσει κορμούς δέντρων που βρήκε εκεί για δυο λόγους.

«Ο πρώτος λόγος ήταν ότι ήθελα να είναι ξύλο γύρω από το σανατόριο γιατί πάντα πιστεύω ότι κάτι υπάρχει από τις ψυχές που έζησαν κάποτε σε αυτό το μέρος. Εκεί γύρω κάθονταν οι ασθενείς, έβγαιναν έξω να δουν τον ήλιο, ξαπόσταιναν κάτω από τη σκιά. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι συνδύασα και την καταστροφή που έγινε από την πυρκαγιά του 2007, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να ξυπνήσω μνήμες από την πυρκαγιά ούτος ώστε να αποφευχθεί μια ανάλογη καταστροφή. Ήθελα να επαναφέρω μνήμες και στις δύο περιπτώσεις», είχε εξηγήσει ο ίδιος ο δημιουργός σε παλαιότερη συνέντευξή του.

Και φαίνεται πως όλα αυτά που ήθελε να πετύχει τα κατάφερε καθώς είναι σχεδόν αδύνατο για κάποιον που γνωρίζει όλες αυτές τις ιστορίες πόνου, να βρεθεί μέσα στο Πάρκο των Ψυχών να κοιτάξει προς το «στοιχειωμένο» σανατόριο και να μην βυθιστεί σε σκέψεις σκοτεινές…