Το χάρτινο ποτήρι με τον ελληνικό χαρακτήρα που έμαθε στους Νεοϋρκέζους τον καφέ στον δρόμο

Και ποια ήταν η εφεύρεση εκείνη που έπιασε περισσότερο πάνω στη λογική «στο όρθιο»; Μα φυσικά ο καφές στο χέρι. Πόσο οικεία είναι η εικόνα που έχουμε από εκατομμύρια ανθρώπους να περπατούν κρατώντας ένα πλαστικό ποτήρι με καφέ στο χέρι τους.

Ο καφές στο πλαστικό είναι σχεδόν συνυφασμένος με την… καθημερινότητά μας. Αποτελεί μέρος της τελετουργίας. Ακόμα και αν αυτή η τελετουργία έχει αποδειχθεί καταστροφική για το περιβάλλον είναι μία καθημερινή συνήθεια η οποία δεν σταματά.

Αυτή την ευκαιρία διέγνωσε ο έμπορος Λέσλι Μπακ πίσω στη δεκαετία του ΄60 στη Νέα Υόρκη και μπήκε σε μία αγορά καθορίζοντας στην ουσία τον τρόπο που οι Νεοϋορκέζοι πίνουν καφέ.

Η ιστορία του εμπνευστή του ποτηριού

Ο Τσέχος εβραϊκής καταγωγής μετανάστης Λέσλι Μπακ βρέθηκε στη Νέα Υόρκη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αφού είχε γλιτώσει από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τη θηριωδία των Ναζί.

Οι γονείς του Μπακ δολοφονήθηκαν από τον στρατό του Χίτλερ εκείνος ωστόσο επιδεικνύοντας τεράστια αποθέματα επιμονής και υπομονής (αλλά και τύχης) επέζησε από το Άουσβιτς και το Μπούκενγουολντ. Μόλις έφτασε στις ΗΠΑ «αμερικανοποίησε» το όνομά του από Λάσλο Μπυχ σε Λέσλι Μπακ.

Με τον αδερφό του, ο οποίος ήταν ήδη στις ΗΠΑ, έφτιαξαν μία εταιρεία εισαγωγών-εξαγωγών. Στα τέλη της δεκααετίας του ’50 έφτιαξε μία εταιρεία παραγωγής προϊόντων χαρτιού με το όνομα «Premier Cup». Κάποια χρόνια αργότερα ξεκίνησε να εργάζεται για την «Sherri Cup» ως υπεύθυνος πωλήσεων και μετέπειτα ως υπεύθυνος μάρκετινγκ.

Εκεί ήταν που εμπνεύστηκε το «ελληνοπρεπές» χάρτινο ποτήρι μίας χρήσης για καφέ. Και για σχεδόν 30 χρόνια ήταν ο «βασιλιάς» όσον αφορά τον «καφέ στο χέρι».

Οι Έλληνες επιχειρηματίες της Νέας Υόρκης που εκτόξευσαν το ποτήρι

Ο Λέσλι Μπακ αναγνώρισε ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες και η ελληνική παροικία της Νέας Υόρκης είχαν πολλά να δώσουν σε οικονομικό επίπεδο και ο συνδυασμός με τα πολιτισμικά στοιχεία μπορούσε να οδηγήσει σε μία συνταγή που θα ήταν αχτύπητη. Και έτσι αποδείχθηκε.

Η τύχη του Λέσλι Μπακ στη νέα του πατρίδα τον έφερε κατά ένα ενδιαφέροντα τρόπο κοντά στους Έλληνες μετανάστες, αφού επί δεκαετίες τους προμήθευε με τα αρχαϊκής έμπνευσης χάρτινα ποτηράκια τα οποία σχεδίασε.

Το όνομα αυτών ήταν «Anthora» και προερχόταν από το «amphora», δηλαδή τον αμφορέα στα αγγλικά αλλά… λάθος διατυπωμένο. Ο Μπακ συνήθιζε να χρησιμοποιεί λάθος την λέξη «amphora» και εν τέλει αυτό το λάθος έμελλε να γίνει trademark.

Βασικός πελάτης του Μπακ ήταν τα πάρα πολλά ελληνικής ιδιοκτησίας ντάινερ, τα φτηνά καθημερινά εστιατόρια, που γνώριζαν μεγάλη άνθηση καθώς και οι καντίνες. Οι Έλληνες επιχειρηματίες κυριαρχούσαν και εξακολουθούν να κατέχουν σημαντική θέση στην αγορά της εστίαση στις ΗΠΑ.

Στα χρώματα της γαλανόλευκης, με το ελληνικό κλειδί σαν σιρίτι γύρω, και έναν αμφορέα στο πλάι, το ποτηράκι γράφει με αρχαιοπρεπή γράμματα: «We are happy to serve you» δηλαδή «ευχαρίστησή μας που σας εξυπηρετούμε».

Η άνθηση του πλαστικού ποτηριού και η μετατροπή σε σήμα κατατεθέν

Το μήνυμα πάνω στα ποτήρια του καφέ καθώς και η σχεδίασή τους αποδείχθηκε ένα επιτυχημένο πλάνο μάρκετινγκ. Οι Νεοϋρκέζοι είχαν ταυτίσει τον καφέ στο δρόμο με το ποτήρι anthora.

Oι κάτοικοι της αμερικανικής μητρόπολης βρήκαν μια νέα αγαπημένη συνήθεια, το περπάτημα με τον καφέ τους στο χέρι και τα ελληνικά εστιατόρια ήταν παντού στην πόλη για να τους τον σερβίρουν σε ένα χάρτινο ποτήρι που θύμιζε τη χώρα τους.

Το χάρτινο ποτήρι έγινε κάτι σαν σήμα κατατεθέν της πόλης. Μπήκε σε αρκετά διαφημιστικά σποτ ενώ εκτοξεύθηκε όταν τα ποτήρια έκαναν εμφανίσεις σε σε τηλεοπτικές σειρές αλλά και σε κινηματογραφικές ταινίες.

Πρωταγωνιστές σειρών όπως το «Mr. Robot», το «Law & Order» το «Sopranos», το «NYPD Blue», ακόμα και σε κινηματογραφικές ταινίες μεταξύ άλλων όπως στο «Men In Black», το «Wolf of Wall Street», το «Fight Club». Οι πωλήσεις του άγγιξαν τα 500 εκατομμύρια το 1994, χρονιά με απίστευτα κέρδη για την κατασκευάστρια εταιρεία.

Το σήμερα του ποτηριού που ταυτίστηκε με τον καφέ στο χέρι

Από τα μέσα της δεκαετίας του 90 και μετά, η μετάβαση από τα «cult» ντάινερς στα καφέ σήμανε και την αρχή της πτώσης των πωλήσεων για το «Anthora».

Σταθερά και καθόλου αργά, τα νούμερα έπεφταν με τον τζίρο να μειώνεται περισσότερο από 60% σε λιγότερο από μια δεκαετία, γεγονός που οδήγησε σχεδόν στην εξαφάνισή του από την αγορά μετά από την απόφαση της εταιρείας να σταματήσει τη μαζική παραγωγή.

Σήμερα μπορεί να έχει σχεδόν εξοβελιστεί από τα μεγάλα πλαστικο-χάρτινα ποτήρια του Starbucks, καθώς το σχέδιό του δε συμβιβάζεται πλέον με τα γούστα της μεσαίας τάξης των Νεοϋορκέζων.

Παρόλη την πτώση το «anthora» συνεχίζει να υπάρχει. Σεν παράγεται πλέον στους τεράστιους αριθμούς των περασμένων χρόνων αλλά απεικονίζεται σαν σήμα της πόλης σε κάθε είδους μπλουζάκια και αναμνηστικά, μαζί με το «I Love NY» και το άγαλμα της Ελευθερίας. Στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης πουλιέται η «πολύτιμη» κεραμική έκδοσή του, ανάμεσα σε αντικείμενα του Πικάσο, και του Φρανκ Λόιντ Ράιτ.

Το 2015 υπήρξε και η επίσημη επιστροφή στα καφέ της πόλης όταν η εταιρεία «Dart Container» έλαβε πάρα πολλά αιτήματα για να κυκλοφορήσει πάλι το χάρτινο ποτήρι και εκείνο να πάρει πάλι τη θέση του στους δρόμους της Νέας Υόρκης.