Το σχέδιο «Ηρακλής» θα καθορίσει την πορεία των ελληνικών τραπεζών
Ο Ηρακλής είχε καθαρίσει την κόπρο από τους στάβλους του βασιλιά Αυγείου παρεκτρέποντας τα νερά ενός ποταμού και οδηγώντας τα μέσα σε αυτούς. Κάτι ανάλογο ελπίζουν να πετύχουν και οι ελληνικές τράπεζες καθαρίζοντας τους δικούς τους ισολογισμούς από 30 δισ. ευρώ οικονομικής κοπριάς, χρησιμοποιώντας ένα κυβερνητικό σχέδιο που φέρει το όνομα του αρχαίου ήρωα. Αυτό θα θέσει υπό δοκιμασία την πρόσφατη άνοδο της μετοχής τους. Κατά μέσον όρο οι μετοχές των τεσσάρων μεγαλυτέρων τραπεζών της Ελλάδας έχουν ενισχυθεί 139% φέτος. Η αξία της Πειραιώς έχει υπερτριπλασιαστεί. Η ανάκαμψή τους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην οικονομική ανάκαμψη και στο υποστηριζόμενο από το κράτος σχέδιο για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων του τραπεζικού τομέα, ύψους 75 δισ. ευρώ, κατά 40%.
Το σχέδιο «Ηρακλής» δίνει κίνητρα στις τράπεζες να συγκεντρώσουν κόκκινα δάνεια σε οχήματα ειδικού σκοπού και στη συνέχεια να πουλήσουν τα τμήματά τους με το μεγαλύτερο ρίσκο σε επενδυτές. Ανάλογα με τη ζήτηση που θα εκδηλωθεί, οι τράπεζες ενδέχεται να υποστούν ζημίες. Ωστόσο, θα λάβουν και κρατική εγγύηση για το τμήμα υψηλής εξασφάλισης.
Για να διαπιστώσουμε πώς λειτουργεί αυτό στην πράξη, ας εξετάσουμε την Eurobank. Ετοιμάζεται να απαλλαγεί από μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 7 δισ. ευρώ και να μειώσει το ύψος τους από το 31% του συνόλου των δανείων που έχει χορηγήσει στο 9% μέχρι το 2021. Αυτό θα πρέπει να ενισχύσει σημαντικά την κερδοφορία της. Η Eurobank αναμένεται να λάβει φέτος προβλέψεις ύψους 627 εκατ. ευρώ έναντι κόκκινων δανείων, σύμφωνα με προβλέψεις της Refinitiv. Αν μειωθεί στο μισό αυτό το ποσό μετά την πώληση των κόκκινων δανείων, όπως περιμένει να γίνει ο διευθύνων σύμβουλος Φωκίωνας Καραβίας, η απόδοση ιδίων κεφαλαίων θα διπλασιαζόταν χοντρικά στο 10%. Η Eurobank θεωρεί ότι θα υποστεί ζημία ύψους 1,3 δισ. ευρώ από την πώληση. Αυτό δεν θα σταθεί μοιραίο. Αν υποθέσει κανείς ότι τα σταθμισμένα έναντι κινδύνου περιουσιακά στοιχεία θα μειωθούν κατά 2 δισ. ευρώ, ο δείκτης βασικών πρωτοβάθμιων κεφαλαίων θα υποχωρήσει από το 14,5% στο διαχειρίσιμο 11,5%.
Οι αντίπαλοί της έχουν μικρότερο περιθώριο κινήσεων. Αν οι δύο μεγαλύτερες τράπεζες της Ελλάδας, Πειραιώς και Εθνική, πουλήσουν ανάλογο πακέτο δανείων στην ίδια τιμή, τότε οι αντίστοιχοι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειάς τους θα υποχωρήσουν στο 10% και 10,5%, αντίστοιχα, σύμφωνα με υπολογισμούς του Breakingviews. Αυτό το επίπεδο είναι πολύ κοντά στο ελάχιστο όριο. Καμία από τις δύο τράπεζες δεν έχει σχέδια για πώληση δανείων ανάλογου ύψους. Κέρδη από την πώληση ομολόγων όπως και τα προβλεπόμενα υψηλότερα κέρδη θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν τις ζημίες. Η Πειραιώς ενδέχεται να ενισχύσει την κεφαλαιακή της επάρκεια εκδίδοντας ομόλογα.
Παρόλο που ο Ηρακλής ολοκλήρωσε τον άθλο του, ο βασιλιάς Αυγείας αρνήθηκε να τον πληρώσει. Οι μέτοχοι των ελληνικών τραπεζών ελπίζουν ότι αυτό το καθάρισμα θα αποδειχθεί πιο επικερδές.