«Τρύπα» 6,4 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο λόγω πανδημίας

Η υγειονομική κρίση διευρύνει την απόκλιση του προϋπολογισμού, ο οποίος εμφανίζει «τρύπα» ύψους 6,4 δισ. ευρώ το εξάμηνο Ιανουαρίου – Ιουνίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 6,1 δισ. ευρώ και υπό κανονικές συνθήκες ο προϋπολογισμός θα έπρεπε να καταγράφει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 313 εκατ. ευρώ (απόκλιση 6,4 δισ. ευρώ), όπως προέβλεπε ο αρχικός στόχος. Οι απώλειες εσόδων (κυρίως του ΦΠΑ και των φόρων κατανάλωσης) ύψους 3,9 δισ. και οι διογκωμένες δαπάνες για την αντιμετώπιση της πανδημίας εκτροχίασαν τον προϋπολογισμό.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, το lockdown βύθισε τις εισπράξεις από ΦΠΑ και φόρους κατανάλωσης κατά 1,7 δισ. ευρώ περίπου, εξέλιξη που αναμένεται να συνεχισθεί και τους επόμενους μήνες. Στέλεχος του οικονομικού επιτελείου αναφερόμενο στην πορεία των εσόδων επεσήμανε ότι τα έσοδα θα επηρεαστούν σημαντικά τους επόμενους μήνες και μέχρι τον Σεπτέμβριο, εξαιτίας της κατάστασης στον τουρισμό, αναφέροντας ότι ο Ιούλιος θα είναι ένας εξαιρετικά δύσκολος μήνας από πλευράς εσόδων, καθώς δεν επιβεβαιώνονται οι προσδοκίες για αύξηση των κρατήσεων. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 18,996 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 3,903 δισ. ευρώ ή 17,0% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης, καθώς και στην επίπτωση από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπισή της.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 18,262 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 2,794 δισ. ευρώ. Μειωμένα έναντι του στόχου ήταν τα έσοδα:

• ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 257 εκατ. ή 26,1%.

• ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 1,113 δισ. ή 15,3 %.

• ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 223 εκατ. ή 10,6%.

• Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από φυσικά πρόσωπα (Φ.Π.) κατά 439 εκατ. ή 9,6%.

• Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (Ν.Π.) κατά 38 εκατ. ή 8,7%.

Πάντως στο διάστημα αυτό επιταχύνθηκαν οι επιστροφές φόρων και συγκεκριμένα επεστράφησαν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα 2,262 δισ., αυξημένα κατά 408 εκατ. από τον στόχο.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2020 ανήλθαν στα 28,227 δισ. και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 2,703 δισ. έναντι του στόχου. Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι:

α) Η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας της COVID-19, ύψους περίπου 998 εκατ. (μισθωτών και επιστημόνων).

β) Οι αυξημένες εκροές του ΠΔΕ κατά 1,928 δισ. για την αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολουμένων, για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής επιχειρήσεων και για τη σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας της COVID-19.

γ) Οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 197 εκατ.