Βασικές κατηγορίες παραβάσεων και προστίμων
Τα φορολογικά πρόστιμα για τα περισσότερα είδη φόρων ρυθμίζονται από τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Ν. 4174 /2013). Τα πρόστιμα διακρίνονται ανάλογα με το αν η παράβαση αφορά δηλωτική υποχρέωση από την οποία προκύπτει φόρος ή όχι, αν ο φορολογούμενος τηρεί απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία, το είδος του φόρου κ.λπ.
Συγκεκριμένα, οι βασικές κατηγορίες των παραβάσεων και τα αντίστοιχα πρόστιμα για χρήσεις, περιόδους, υποθέσεις ή εν γένει φορολογικές υποχρεώσεις από 01.01.2014 και μετά έχουν ως εξής:
– Εκπρόθεσμες χρεωστικές δηλώσεις
Οι εκπρόθεσμες (αρχικές ή τροποποιητικές) χρεωστικές δηλώσεις που υποβάλλονται μέχρι την κοινοποίηση εντολής ελέγχου, επισύρουν πρόστιμο 100 ευρώ, όταν ο φορολογούμενος δεν είναι υπόχρεος τήρησης λογιστικών βιβλίων, 250 ευρώ, όταν ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης απλογραφικών βιβλίων, και 500 ευρώ, όταν ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης διπλογραφικών βιβλίων.
Δεν επιβάλλεται το πρόστιμο σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης ΦΠΑ ή παρακρατούμενων φόρων, εφόσον η αρχική δήλωση είχε υποβληθεί εμπρόθεσμα.
– Ανακριβείς χρεωστικές δηλώσεις
Σε περίπτωση που εκδοθεί από τη φορολογική διοίκηση πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου (π.χ. κατόπιν ελέγχου) λόγω ανακρίβειας δήλωσης οφείλεται πρόστιμο ως εξής:
• 10% επί της διαφοράς του κύριου φόρου, εάν η διαφορά ανέρχεται από 5% έως 20% του φόρου που προκύπτει με βάση τη δήλωση.
• 25% επί της διαφοράς του κύριου φόρου, εάν η διαφορά υπερβαίνει το 20% έως 50% του φόρου που προκύπτει με βάση τη δήλωση.
• 50% επί της διαφοράς του κύριου φόρου, εάν η διαφορά υπερβαίνει το 50% του φόρου που προκύπτει με βάση τη δήλωση.
Ειδικά για τον ΦΠΑ και τους παρακρατούμενους φόρους, το πρόστιμο ανέρχεται σε 50% επί της διαφοράς του κύριου φόρου. Το ίδιο πρόστιμο επιβάλλεται και σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης (εισοδήματος, ΦΠΑ, παρακρατούμενων και λοιπών φόρων). Σε περίπτωση που υποβληθεί εκπρόθεσμη (αρχική ή τροποποιητική) χρεωστική δήλωση, μετά την κοινοποίηση εντολής ελέγχου ή πρόσκλησης παροχής πληροφοριών (και μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού διορθωτικού προσδιορισμού φόρου) οφείλεται ομοίως το ανωτέρω πρόστιμο. Ωστόσο, το πρόστιμο μειώνεται στο 60%, εφόσον η οφειλή εξοφληθεί εντός 30 ημερών. Η μείωση δεν ισχύει για τον παρακρατούμενο φόρο μισθωτών υπηρεσιών.
Θυμίζουμε ότι, υπό το προϊσχύον καθεστώς του ποινολογίου, δεν ήταν δυνατή η υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης μετά την έκδοση εντολής ελέγχου.
– Τόκος
Σε όλες τις περιπτώσεις που λόγω της εκπρόθεσμης ή ανακριβούς δήλωσης οφείλεται φόρος, επιβάλλεται και τόκος 8,76% ετησίως (ήτοι 0,73% για κάθε μήνα καθυστέρησης) επί του κύριου φόρου, χωρίς ανώτατο όριο.
–Παλαιές υποθέσεις έως 31/12/2013
Για πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού φόρου που αφορούν φορολογικές υποχρεώσεις, χρήσεις, περιόδους ή υποθέσεις έως και τις 31.12.2013, αντί του πρόσθετου φόρου του προϊσχύσαντος ποινολογίου, επιβάλλονται τα ανωτέρω πρόστιμα του ΚΦΔ συν τον τόκο, εφόσον συνεπάγονται επιεικέστερη μεταχείριση του φορολογουμένου.
– Πρόστιμα σχετικά με δηλωτικές υποχρεώσεις ενδοομιλικών συναλλαγών
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής συνοπτικού πίνακα πληροφοριών ή εκπρόθεσμης τροποποίησής του, οφείλεται πρόστιμο ίσο με το 1/1000 των συναλλαγών προς τεκμηρίωση και σε κάθε περίπτωση όχι μικρότερο από 500 ευρώ και όχι μεγαλύτερο από 2.000 ευρώ. Σε περίπτωση τροποποίησης, το πρόστιμο επιβάλλεται μόνον εφόσον η μεταβολή των ποσών των συναλλαγών υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ.
Η υποβολή ανακριβούς συνοπτικού πίνακα πληροφοριών επιφέρει ομοίως τα ανωτέρω πρόστιμα αλλά μόνον εφόσον η ανακρίβεια αφορά ποσοστό μεγαλύτερο του 10% των συνολικών συναλλαγών προς τεκμηρίωση. Η μη υποβολή συνοπτικού πίνακα πληροφοριών επιφέρει πρόστιμο ίσο με το 1/1000 των συναλλαγών προς τεκμηρίωση και σε κάθε περίπτωση όχι μικρότερο από 2.500 ευρώ και όχι μεγαλύτερο από 10.000 ευρώ. Οσον αφορά τον φάκελο τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών, η εκπρόθεσμη υποβολή του (ήτοι μετά την 30ή ημέρα από την κοινοποίηση της πρόσκλησης της φορολογικής αρχής) συνεπάγεται πρόστιμο από 5.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με τη χρονική περίοδο της καθυστέρησης. Το πρόστιμο αυτό δύναται να διπλασιαστεί ή να τετραπλασιαστεί σε περίπτωση υποτροπής.
* H κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του Φορολογικού Τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr).