Βοήθεια: Εσείς με τι κριτήρια την προσφέρετε;

Γιατί άραγε είναι σημαντικό να προσφέρουμε βοήθεια σε αγνώστους; Ο αλτρουισμός ήταν ανέκαθεν μια πολύ σημαντική αρετή, μέσω της οποίας ο άνθρωπος δεν εστιάζει στο προσωπικό του συμφέρον. Τα αποτελέσματα της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Evolutionary Psychology υποστηρίζουν ότι η προκοινωνική συμπεριφορά, δηλαδή η πρόθεση να ωφεληθούν άλλοι, αυξάνει τη συμπόνια και την προθυμία να βοηθήσουμε τους άλλους.

Για τις ανάγκες της μελέτης που συντάχθηκε από τους Ryo Oda και Natsuki Hayashi, 209 συμμετέχοντες που μιλούσαν την ιαπωνική γλώσσα διάβασαν τέσσερα σενάρια, στα οποία πρωταγωνιστούσε ένας χαρακτήρας που είχε χάσει τη δουλειά του. Κάποιοι από αυτούς τους χαρακτήρες ήταν επιμελείς και προσεκτικοί και κάποιοι άλλοι αναξιόπιστοι και τεμπέληδες. Μερικοί είχαν χάσει τη δουλειά τους λόγω χρεοκοπίας του εργοδότη και άλλοι επειδή μπορεί να τους είχε πάρει ο ύπνος.

Αφού οι συμμετέχοντες κατανόησαν τα σενάρια, βαθμολόγησαν τα αισθήματα ευθύνης, εμπιστοσύνης, συμπόνιας και συμπάθειας που ένιωθαν προς τους χαρακτήρες από το 1 (δεν το νιώθω καθόλου) έως το 9 (το νιώθω έντονα). Αξιολόγησαν, επίσης, την προθυμία τους να βοηθήσουν τους χαρακτήρες συμμετέχοντας σε τέσσερις υποθετικές συμπεριφορές βοήθειας με διαφορετικό κόστος (λόγια ενθάρρυνσης, βοήθεια στην αναζήτηση εργασίας, δανεισμός χρημάτων κ.α.).

Η κοινωνική συμπεριφορά και η αγωνία επηρεάζουν την προθυμία για βοήθεια

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι χαρακτήρες που ήταν πιο κοινωνικοί και εξέφραζαν μεγαλύτερη αγωνία για την κατάστασή τους, επηρέασαν την κρίση των συμμετεχόντων και τα συναισθήματά τους. Έτσι, οι συμμετέχοντες ένιωθαν περισσότερη συμπόνια και εμπιστοσύνη προς αυτούς σε σχέση με όσους έδειχναν πιο αδιάφοροι. Η προθυμία, όμως, μειωνόταν όσο αυξανόταν το κόστος της βοήθειας.

Η συνέχεια της μελέτης στηρίχθηκε στην προσφορά της βοήθειας με βάση ένα πραγματικό κόστος. Σε αυτή την περίπτωση, συνολικά 160 Ιάπωνες συμμετέχοντες διάβασαν τα σενάρια και ανέφεραν τα συναισθήματά τους σε μια κλίμακα 9 βαθμών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες ένιωθαν περισσότερη συμπόνια και ήταν πιο πρόθυμοι να βοηθήσουν τα άτομα με κοινωνικό ενδιαφέρον και εκείνα των οποίων η αγωνία οφειλόταν σε ανεξέλεγκτες αιτίες.

Σε κάθε περίπτωση είναι καλό να ανοίγουμε το μυαλό και την καρδιά μας σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Δεν χρειάζεται ούτε να δίνουμε χωρίς κριτήρια αλλά ούτε και να είμαστε καχύποπτοι. Ο αλτρουισμός, σίγουρα, δίνει πάντα πίσω συναισθήματα ικανοποίησης, ευγνωμοσύνης για τη ζωή, σκοπού και ευτυχίας.