Υδροξυχλωροκίνη: Παγκόσμια απογοήτευση από τις πρώτες ισχυρές ενδείξεις αποτυχίας του φαρμάκου
Η υδροξυχλωροκίνη, το φάρμακο κατά της ελονοσίας που έγινε διάσημο παγκοσμίως όταν ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Donald Trump δήλωσε ότι προχωρά στην προληπτική λήψη του κατά τη νόσου COVID-19, φαίνεται ότι αυξάνει τους θανάτους σε ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία για τον κορωνοϊό στα νοσοκομεία όλου του κόσμου, σύμφωνα με νέα μελέτη.
“Δεν λαμβάνουν αυτή τη στιγμή οι έλληνες ασθενείς θεραπεία με χλωροκίνη” διαβεβαιώνει σε αποκλειστικές δηλώσεις του στο iatropedia.gr, ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας Λοιμώξεων ΕΚΠΑ Νικόλαος Σύψας:
“Αυτή τη στιγμή είναι περίπου 20 ασθενείς αυτοί που συνεχίζουν να νοσηλεύονται κυρίως σε Μονάδες, απ’ ότι ξέρω δεν παίρνουν χλωροκίνη, παίρνουν τα υπόλοιπα φάρμακα”, αναφέρει ο καθηγητής, μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων και υπεύθυνος κατάρτισης των θεραπευτικών πρωτοκόλλων για τον νέο κορωνοϊό και τη νόσο COVID-19 στην Ελλάδα.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό “The Lancet” αποδεικνύει, σύμφωνα με τον Guardian, “ότι ολόκληρος ο πλανήτης βιάστηκε να προχωρήσει στη χορήγηση του φαρμάκου, ενώ ένα πλήθος γιατρών σε όλο τον κόσμο, το συνταγογράφησαν χωρίς να υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία”.
Τα αποτελέσματα της μεγαλύτερης μέχρι στιγμής μελέτης που έχει γίνει παγκοσμίως -και συγκεκριμένα σε 6 ηπείρους- για τον τρόπο με τον οποίο η υδροξυχλωροκίνη (και το παράγωγό της, χλωροκίνη) δρα στον οργανισμό των ανθρώπων που έχουν νοσήσει σοβαρά από τη νόσο COVID-19, ήταν απογοητευτικά.
Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το φάρμακο δεν πρέπει πλέον να χορηγείται σε ασθενείς με COVID-19, παρά μόνο εάν υπάρξουν συγκεκριμένες ερευνητικές τροποιήσεις. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και ο γενικός διευθυντής του Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, ανακοίνωσε την προσωρινή παύση της πειραματικής χρήσης της χλωροκίνης και του παραγώγου της υδροξυχλωροκίνη, έως ότου προκύψουν περισσότερο αξιόπιστα στοιχεία.
Τι έδειξε πρόσφατη μελέτη για τη χλωροκίνη
Από πρόσφατες μελέτες είχε γίνει γνωστό, ότι το φάρμακο μπορεί να προκαλέσει σοβαρές καρδιακές αρρυθμίες και θανάτους, ενώ πολλοί ισχυρίστηκαν στη συνέχεια ότι είναι ασφαλές, λόγω της μακροχρόνιας προηγούμενης χρήσης του για τη θεραπεία της ελονοσίας. Η χλωροκίνη, ωστόσο, είναι αρκετά ασφαλής για ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία για ελονοσία, αλλά η νόσος COVID-19 είναι μια πολύ διαφορετική ασθένεια.
Έτσι, στην πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Lancet φάνηκε ότι ο 1 στους 6 ασθενείς που έλαβαν το φάρμακο (ή το παράγωγό του χλωροκίνη) κατέληξε σε θάνατο, ενώ αντίστοιχα από τους ασθενείς δεν έλαβαν καμία θεραπεία, κατέληξε σε θάνατο, ο 1 στους 11.
Οι συγγραφείς της μελέτης πραγματοποίησαν την έρευνα σε περισσότερους από 96.000 ασθενείς και σε 671 νοσοκομεία, χορηγώντας σε ασθενείς ένα από τα δύο φάρμακα (υδροξυχλωροκίνη και χλωροκίνη), με ή χωρίς χορήγηση αντιβιοτικού (αζιθρομυκίνη), μεταξύ 20 Δεκεμβρίου και 14 Απριλίου.
Το ποσοστό θανάτου μεταξύ όλων των ομάδων που έλαβαν τα φάρμακα ήταν υψηλότερο σε σχέση με αυτό των ανθρώπων που δεν τους χορηγήθηκε θεραπεία. Ο 1 στους 6 από τους ασθενείς που έλαβαν ένα από τα δύο φάρμακα κατέληξε σε θάνατο και συγκεκριμένα:
- 1 στους 5 πέθανε ενώ έπαιρνε χλωροκίνη με αντιβιοτικό,
- 1 στους 4 πέθανε ενώ έπαιρνε υδροξυχλωροκίνη με αντιβιοτικό
- Αντίθετα, το ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ των ασθενών που δεν έλαβαν τα φάρμακα ήταν 1 στους 11.
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε επίσης ότι οι σοβαρές καρδιακές αρρυθμίες -οι οποίες προκαλούν γρήγορο και ακανόνιστο καρδιακό παλμό στην κάτω κοιλία της καρδιάς- ήταν συχνότερες σε όλες τις ομάδες που έλαβαν ένα από τα τέσσερα σχήματα θεραπείας. Η μεγαλύτερη αύξηση, όμως ήταν στην ομάδα που έλαβε υδροξυχλωροκίνη σε συνδυασμό με ένα αντιβιοτικό, όπου το 8% των ασθενών εμφάνισαν καρδιακή αρρυθμία σε σύγκριση με το 0,3% των ασθενών που δεν έλαβαν φάρμακα.
Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι οι στατιστικές δεν είναι ακριβώς συγκρίσιμες διότι, ανάμεσα στις ομάδες των ασθενών που συμμετείχαν στη μελέτη υπήρχαν διαφορές στην ηλικία, το φύλο, τη γενική υγεία και το στάδιο της ασθένειας των ασθενών. Ωστόσο, οι αμερικανοί συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν -αποδεχόμενοι αυτές τις διαφορές- πως υπήρχε ούτως ή άλλως ακόμη μεγαλύτερη θνησιμότητα μεταξύ των ασθενών που έλαβαν τα φάρμακα.
Ραούλ και Τράμπ βιάστηκαν να πανηγυρίσουν
Η υδροξυχλωροκίνη χορηγήθηκε εσπευσμένα σε νοσοκομεία σε όλο τον πλανήτη, σε μια εποχή που οι γιατροί έχαναν τους ασθενείς κατά εκατοντάδες μέσα από τα χέρια τους, χωρίς να μπορούν να τους προσφέρουν καμία βοήθεια. ‘Ηταν την ίδια εποχή που με δηλώσεις του στα social media, ο Γαλλος γιατρός Ντιντιέ Ραούλτ παρουσίασε “εντυπωσιακά αποτελέσματα”, που όπως έλεγε είχε επιτύχει, χορηγώντας στους ασθενείς του στο νοσοκομείο La Timone, στη Μασσαλία υδροξυχλωροκίνη.
Την ίδια εποχή, ο έλληνας καθηγητής Νικόλαος Σύψας, δήλωνε σε συνέντευξή του στο iatropedia.gr (31-03-20):
“Οι μελέτες του Ραούλτ είναι ιατρικά μη αποδεκτές γιατί δεν είναι καν μελέτες, είναι “ποσταρίσματα”. Ο Ραούλτ δεν έχει κάνει μια κανονική ιατρική μελέτη. Έχει μελετήσει μια σειρά ανθρώπων κι αυτού του είδους τα “ποσταρίσματα” δεν σημαίνουν τίποτα. Δεν τα έχει δημοσιεύσει σε κανένα ιατρικό περιοδικό. Τα “ποστάρει” στα social media και κάνει φασαρία γύρω από το όνομά του. Δεν είναι κανονικές κλινικές μελέτες αυτές, αυτό για μας είναι απολύτως σαφές”.
Στη συνέχεια, ακολούθησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump, ο οποίος ισχυρίστηκε τότε ότι η υδροξυχλωροκίνη – λιγότερο τοξική από την αρχική χλωροκίνη – ήταν η απόλυτη θεραπεία για τη νόσο COVID-19, ενώ αργότερα δήλωσε ότι την έπαιρνε και ο ίδιος εναντίον του κορωνοϊού.
Ο κ. Σύψας σχολιάζει: “Και αυτή η μελέτη του Lancet, αλλά και άλλες μικρότερες μελέτες είναι ιδιαίτερα αρνητικές. Η τελευταία μελέτη, μάλιστα, συνδυάζει το φάρμακο με μεγαλύτερη θνησιμότητα, όχι μόνο δεν βοηθάει, δηλαδή, αλλά χειροτερεύει ενδεχομένως και την κατάσταση. Βέβαια οι μελέτες είναι ενδεικτικές ακόμα, δεν είναι τελικές. Υπάρχουν ισχυρότατες ενδείξεις, όμως, ότι η υδροχλωροκίνη μάλλον δεν δουλεύει. Πάντως δεν ήμασταν και πολύ ενθουσιασμένοι με το φάρμακο αυτό από την αρχή, αυτή είναι η αλήθεια.”, αναφέρει σε δηλώσεις του iatropedia.gr o Νικόλαος Σύψας, ο οποίος συμπληρώνει ότι το πιθανότερο είναι η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων να αποφασίσει τη διακοπή των πειραματικών θεραπευτικών πρωτοκόλλων της χλωροκίνης και στην Ελλάδα.
“Ακόμη και στη δική μας Eπιτροπή Eμπειρογνωμόνων θα μπει προς συζήτηση το θέμα της χλωροκίνης, αν θα παραμείνουν οι ίδιες οδηγίες ή όχι. Υπάρχει πρωτόκολλο και για την εξωνοσοκομειακή χορήγηση της χλωροκίνης, αλλά και για χημειοπροφύλαξη, σαν αυτή που παίρνει ο Τραμπ. Όλα αυτά πιθανότατα θα αναθεωρηθούν“, αναφέρειο καθηγητής κ. Σύψας.