Υφεση-σοκ 10% της ελληνικής οικονομίας το 2020 «βλέπει» το ΔΝΤ
Σοκ συμπυκνωμένων μνημονιακών χρόνων θα επιφέρει στην ελληνική οικονομία το 2020 ο κορωνοϊός, όπως προέβλεψε χθες το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με επιστροφή, πάντως, στην ανάπτυξη το 2021, με ανάκτηση του μισού χαμένου εδάφους. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση προσπαθεί να περισώσει ό,τι είναι δυνατόν, προχωρώντας τις επόμενες μέρες σε ανακοινώσεις νέων μέτρων στήριξης κλαδικού χαρακτήρα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, επίκεινται άμεσα οι ανακοινώσεις μέτρων για την ακτοπλοΐα, την ενέργεια και την ιδιωτική υγεία. Πρόκειται, ως επί το πλείστον, για χρηματοδοτικές διευκολύνσεις. Ετσι, η ακτοπλοΐα, η οποία έχει υποστεί βαρύτατο πλήγμα, θα τεθεί στο σύνολό της σε καθεστώς άγονης γραμμής, ενισχυόμενη αναλόγως. Οι ιδιωτικές κλινικές, οι οποίες βλέπουν τα έσοδά τους να μειώνονται κατά 60% τον Απρίλιο, κυρίως γιατί «πάγωσαν» τα χειρουργεία, θα διευκολυνθούν χρηματοδοτικά μέσω του clawback. Για τους εμπόρους ενέργειας δόθηκαν ήδη αναστολές και θα ακολουθήσουν κρατικές εγγυήσεις για δανεισμό. Θα ακολουθήσουν μέτρα για τον τουρισμό, εντεταγμένα στον νέο γύρο για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Οι πρωτοβουλίες αυτές και άλλες που θα ακολουθήσουν εκτυλίσσονται υπό τη σκιά των όλο και δυσμενέστερων προβλέψεων για την πορεία της οικονομίας. Χθες, ήταν η σειρά του ΔΝΤ να ανεβάσει την πρόβλεψη για ύφεση στην Ελλάδα στο 10% το 2020, ποσοστό που είναι το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, καθώς ο τουρισμός παίζει καθοριστικό ρόλο στην ελληνική οικονομία και είναι ο κατεξοχήν πληττόμενος κλάδος από την υγειονομική κρίση. Κατά μέσον όρο στην Ευρωζώνη προβλέπεται ύφεση 7,5% και στην παγκόσμια οικονομία 3%. Οι προβλέψεις του Ταμείου για την Ευρωζώνη δεν απέχουν από αυτές της Κομισιόν που έχει τοποθετήσει το φάσμα της ύφεσης στο 5%-10%.
Για την Ελλάδα, το 10% συγκρίνεται με τη χειρότερη χρονιά των μνημονίων, το 2011, όταν η ύφεση ήταν 9,1%, ενώ στο 10% ήταν η πτώση του ΑΕΠ το 2009 και το 2010 μαζί, όπως επίσης και το 2012 και 2013 μαζί. Είναι προφανές ότι η ελληνική οικονομία υφίσταται ένα δεύτερο βαρύτατο πλήγμα τη στιγμή που προσπαθούσε να σηκώσει κεφάλι μετά τη δική της οικονομική κρίση.
«Το μεγάλο Ιockdown είναι η χειρότερη οικονομική εξέλιξη μετά τη μεγάλη ύφεση και μακράν χειρότερη από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση», είπε η επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Γκίτα Γκόπινα, παρουσιάζοντας την έκθεση World Economic Outlook.
Αύξηση ανεργίας
Εξίσου ανησυχητικές είναι οι εξελίξεις στην ανεργία, η οποία προβλέπεται να εκτιναχθεί στο 22,3% από 17,3% το 2019. Ετσι, επιστρέφει στο επίπεδο του 2017, όταν αυτή βρισκόταν στο 21,4%. Και πάλι η Ελλάδα έχει τη χειρότερη επίδοση πανευρωπαϊκώς, αν και από κοντά έρχεται η Ισπανία με πρόβλεψη για ανεργία φέτος 20,8% από 14,1% πέρυσι. Ανησυχητικές είναι οι επιδόσεις της χώρας και στο ισοζύγιο πληρωμών, που προβλέπεται να εμφανίσει έλλειμμα 6,5% από 2,1% πέρυσι, καθώς αποτυπώνονται οι επιπτώσεις του τουρισμού, ενώ σε αρνητικό έδαφος θα κινηθεί και πάλι ο πληθωρισμός με -0,5%.
Το κακό είναι ότι οι προβλέψεις αυτές αποτελούν μόνο το βασικό σενάριο του Ταμείου, το οποίο στηρίζεται στην πρόβλεψη σταδιακής εξάλειψης της πανδημίας και άρσης των περιοριστικών μέτρων το δεύτερο εξάμηνο. Κατά το Ταμείο, υπάρχουν ακόμη τρία εναλλακτικά σενάρια, με το πρώτο εξ αυτών να προβλέπει διάρκεια μεγαλύτερη κατά 50% και ύφεση βαθύτερη κατά 3% παγκοσμίως (δηλαδή για την Ελλάδα 13%).
Το δεύτερο προβλέπει επανεμφάνιση μιας πιο ήπιας πανδημίας το 2021 και το τρίτο προβλέπει και μεγαλύτερη διάρκεια φέτος και επανεμφάνιση το 2021 με την ύφεση βαθύτερη κατά 8% παγκοσμίως το 2021. Η συχνή επανάληψη του όρου αβεβαιότητα στην έκθεση του ΔΝΤ λέει πολλά για τις πιθανότητες αυτών των σεναρίων.
Αν μείνουμε στο βασικό σενάριο, πάντως, για την Ελλάδα το ΔΝΤ προβλέπει ανάκαμψη 5,1% το 2021 και επιστροφή της ανεργίας στο 19% το 2021. Επομένως, ακόμη και σε αυτό το μη απαισιόδοξο σενάριο, η επιστροφή στα επίπεδα του 2019 δεν θα έρθει πριν από το 2022, το νωρίτερο.