Μια νέα προσέγγιση για την ασφαλή απομάκρυνση των δεκάδων χιλιάδων διαστημικών σκουπιδιών που απειλούν αστροναύτες και δορυφόρους τέθηκε σε εφαρμογή τη Δευτέρα με την εκτόξευση ενός διαστημικού απορριμματοφόρου.
Ο ιαπωνικός δορυφόρος ELSA-d, αποτελούμενος από δύο τμήματα, ήταν ένας από τους 38 δορυφόρους που εκτοξεύτηκαν στις 08.07 το πρωί ώρα Ελλάδας με ρωσικό σκάφος Soyuz που εκτοξεύτηκε από το Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ που νοικιάζει η Ρωσία στο Καζακστάν.
Χρειάστηκαν πάνω από πέντε ώρες για να τεθούν όλα τα φορτία σε τροχιά σε ύψος 500-550 χιλιομέτρων.
Ο ELSA-d, προϊόν της ιαπωνικής Astroscale, αποτελείται από ένα μητρικό σκάφος των 175 κιλών και μια μικρή συσκευή 17 κιλών που θα παίξει το ρόλο του διαστημικού σκουπιδιού. Το κέντρο ελέγχου της αποστολής βρίσκεται στη Βρετανία.
Σε μια σειρά δοκιμών, το μητρικό σκάφος θα κυνηγήσει τον στόχο και θα τον συλλάβει με τη βοήθεια μιας μαγνητικής πλάκας, πριν τελικά τον αφήσει για να ακολουθήσει νέες δοκιμές με πιο περίπλοκες μανούβρες.
Το μητρικό σκάφος είναι σχεδιασμένο να συλλαμβάνει παλιούς δορυφόρους ή εξαρτήματα πυραύλων και να τα παρασύρει μαζί του στην ατμόσφαιρα, όπου θα καταστραφούν φλεγόμενα κατά την πτώση.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της NASA, τουλάχιστον 36.000 αντικείμενα με διάμετρο άνω των 10 εκατοστών γυροφέρνουν αδέσποτα τη Γη κινούμενα με ταχύτητα γύρω στα 28.000 χιλιόμετρα ανά ώρα. Η χωματερή που περιβάλλει τη Γη περιλαμβάνει επίσης 100 εκατομμύρια σωματίδια σε μέγεθος κόκκου άμμου που επίσης θα μπορούσαν να αχρηστεύσουν δορυφόρους λόγω της υψηλής ταχύτητάς τους.
Η συνολική μάζα των διαστημικών σκουπιδιών εκτιμάται στους 9.000 τόνους.
Η NASA έχει εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές που ζητούν από τις αεροδιαστημικές εταιρείες να θέτουν εκτός τροχιάς τους δορυφόρους τους εντός 25 ετών από το τέλος της ζωής τους.
Όμως ακόμα κι αν η σύσταση εφαρμοστεί, δεν λύνει τίποτα με τους παλαιότερους ανενεργούς δορυφόρους που παραμένουν σε τροχιά.
Τεχνολογία για την απομάκρυνση παλιών δορυφόρων αναπτύσσει και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος ESA, ο οποίος σχεδιάζει να εκτοξεύσει το 2025 αυτό που αποκαλεί «διαστημική σκούπα».
Τα διαστημικά σκουπίδια έχουν αναδειχθεί σε μείζον ζήτημα καθώς η SpaceX και άλλες εταιρείες δημιουργούν αστερισμούς δορυφορικού Διαδικτύου αποτελούμενος από χιλιάδες σκάφη.