Υπεργλυκαιμία: Τι σημαίνει να έχεις υψηλό σάκχαρο αίματος

Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα (υπεργλυκαιμία) επηρεάζει κυρίως άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Εμφανίζεται όταν το σώμα δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη. Μπορεί επίσης να συμβεί όταν ο οργανισμός αδυνατεί να απορροφήσει σωστά την ινσουλίνη, ή αναπτύξει αντίσταση σε αυτή.

Η υπεργλυκαιμία μπορεί όμως να επηρεάσει και άτομα που δεν έχουν διαβήτη. Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να αυξηθούν, όταν κάποιος είναι άρρωστος, ή υπό στρες. Αυτό συμβαίνει, όταν οι ορμόνες που παράγει ο οργανισμός, για να καταπολεμήσει την ασθένεια, αυξάνουν το σάκχαρο.

Εάν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι σταθερά υψηλά και αφεθούν χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές. Αυτές οι επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν προβλήματα με την όραση, τα νεύρα και το καρδιαγγειακό σύστημα.

Υπεργλυκαιμία: Ποια είναι τα πιο κοινά συμπτώματα

Γενικά δεν θα εμφανίσετε κανένα σύμπτωμα μέχρι να αυξηθούν σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να αναπτυχθούν με την πάροδο του χρόνου, επομένως μπορεί να μην συνειδητοποιήσετε στην αρχή ότι κάτι δεν πάει καλά.

Τα πρώιμα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• συχνοουρία
• αυξημένη δίψα
• θολή όραση
• πονοκέφαλος
• κούραση

Όσο περισσότερο η πάθηση παραμένει χωρίς θεραπεία, τόσο πιο σοβαρά μπορεί να γίνουν τα συμπτώματα. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να συσσωρευτούν τοξικά οξέα στο αίμα ή τα ούρα.

Τα πιο σοβαρά σημάδια και συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• εμετός
• ναυτία
• ξηροστομία
• δυσκολία στην αναπνοή
• κοιλιακός πόνος

Τι προκαλεί την υπεργλυκαιμία

Η διατροφή μπορεί να σας κάνει να έχετε υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ιδιαίτερα εάν έχετε διαβήτη. Τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, όπως το ψωμί, το ρύζι και τα ζυμαρικά μπορούν να αυξήσουν το σάκχαρο στο αίμα σας. Ο οργανισμός διασπά αυτές τις τροφές σε μόρια ζάχαρης κατά τη διάρκεια της πέψης. Ένα από αυτά τα μόρια είναι η γλυκόζη, μια άμεση πηγή ενέργειας για το σώμα.

Αφότου φάτε, η γλυκόζη απορροφάται στην κυκλοφορία του αίματος. Η γλυκόζη δεν μπορεί να απορροφηθεί χωρίς τη βοήθεια της ορμόνης ινσουλίνης. Εάν ο οργανισμός δεν μπορεί να παράγει αρκετή ινσουλίνη, ή είναι ανθεκτικός στις επιδράσεις της, τότε η γλυκόζη αντί να απορροφηθεί, συσσωρεύεται στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλεί υπεργλυκαιμία.

Η υπεργλυκαιμία μπορεί επίσης να προκληθεί από μια αλλαγή στα επίπεδα των ορμονών. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν το άτομο είναι σε κατάσταση αυξημένου στρες, ή όταν είναι άρρωστο.

Παράγοντες κινδύνου που πρέπει να ληφθούν υπόψη

Η υπεργλυκαιμία μπορεί να επηρεάσει κάποιο άτομο, ανεξάρτητα από το αν έχει διαβήτη. Μπορεί να διατρέχετε κίνδυνο υπεργλυκαιμίας εάν:

• διάγετε έναν καθιστικό, ή ανενεργό τρόπο ζωής
• πάσχετε από κάποια χρόνια, ή σοβαρή ασθένεια
• διανύετε παρατεταμένη περίοδο συναισθηματικής δυσφορίας
• παίρνετε ορισμένα φάρμακα, όπως στεροειδή
• υποβληθήκατε προσφάτως σε χειρουργική επέμβαση

Εάν έχετε διαβήτη, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας μπορεί να αυξηθούν εάν:

• δεν ακολουθείτε το κατάλληλο διατροφικό πρόγραμμα για τον διαβήτη σας
• δεν χρησιμοποιείτε σωστά την ινσουλίνη σας
• δεν παίρνετε σωστά τα φάρμακά σας

Πώς γίνεται η διάγνωση της υπεργλυκαιμίας

Εάν έχετε διαβήτη και παρατηρήσετε μια ξαφνική αλλαγή στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης στο σπίτι, θα πρέπει να ειδοποιήσετε τον γιατρό σας. Η αύξηση του σακχάρου στο αίμα μπορεί να επηρεάσει το σχέδιο θεραπείας σας.

Ανεξάρτητα από το αν έχετε διαβήτη, εάν αρχίσετε να εμφανίζετε συμπτώματα υπεργλυκαιμίας, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας.

• Εάν είστε ηλικίας έως 59 ετών, ένα ασφαλές εύρος σακχάρου στο αίμα είναι γενικά 80-120 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο (mg/dL). Αυτό είναι επίσης το προβλεπόμενο εύρος για άτομα που δεν έχουν υποκείμενες ιατρικές παθήσεις.
• Τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω και όσοι έχουν άλλες ιατρικές καταστάσεις μπορεί να έχουν επίπεδα 100-140 mg/dL.

Ο γιατρός σας μπορεί να κάνει μια εξέταση A1C για να καθορίσει ποιο ήταν το μέσο επίπεδο σακχάρου στο αίμα σας τους τελευταίους μήνες. Αυτό γίνεται με την μέτρηση της ποσότητας του σακχάρου στο αίμα που συνδέεται με την αιμοσφαιρίνη στα ερυθρά αιμοσφαίρια.

Ανάλογα με τα αποτελέσματά σας, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει τακτική παρακολούθηση του σακχάρου στο αίμα στο σπίτι. Αυτό γίνεται με μετρητή σακχάρου στο αίμα.

Μπορεί να αντιμετωπιστεί η υπεργλυκαιμία

Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει ένα πρόγραμμα άσκησης χαμηλής έντασης, ως πρώτη γραμμή άμυνας. Εάν ακολουθείτε ήδη ένα πρόγραμμα φυσικής κατάστασης, μπορεί να σας συστήσει να αυξήσετε το συνολικό επίπεδο δραστηριότητάς σας.

Μπορεί επίσης να σας προτείνει να μειώσετε την πρόσληψη τροφής πλούσιας σε γλυκόζη. Είναι σημαντικό να διατηρείτε μια ισορροπημένη διατροφή με σωστές μερίδες. Εάν δεν είστε σίγουροι από πού να ξεκινήσετε, ο γιατρός σας μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν διαιτολόγο, ή διατροφολόγο για να δημιουργήσετε ένα πρόγραμμα διατροφής.

Εάν αυτές οι αλλαγές δεν βοηθήσουν στην μείωση του υψηλού σακχάρου στο αίμα σας, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα. Εάν έχετε διαβήτη, μπορεί να σας συνταγογραφήσει από του στόματος φάρμακα, ή αλλαγή στην ποσότητα, ή τον τύπο της ινσουλίνης που σας έχει ήδη συνταγογραφηθεί.

φωτό: iStock