Ο εγκέφαλός μας αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά και δραστήρια όργανα του ανθρώπινου σώματος. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, το έντονο στρες και οι καθημερινές συνθήκες συμβάλλουν στη σταδιακή έκπτωση της λειτουργίας του εγκεφάλου με το πέρασμα των ετών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση προβλημάτων και νοητικών διαταραχών. Η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στο να έχουμε μια πνευματική διαύγεια και να εξασφαλίσουμε στον οργανισμό και στον εγκέφαλό μας τα συστατικά εκείνα που θα τον βοηθήσουν να λειτουργήσει καλύτερα. Προς την κατεύθυνση αυτήν λοιπόν πάμε να δούμε κάποια από τα πιο σημαντικά για την καλή εγκεφαλική λειτουργία τρόφιμα και ροφήματα.
Καρύδια
Τα καρύδια αποτελούν μια πολύ καλή πηγή μελατονίνης. Η μελατονίνη είναι μία ουσία που μας ηρεμεί και σχετίζεται και με καλύτερο ύπνο. Παράλληλα όμως παίζει ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων των νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου, ορμονών δηλαδή που ρυθμίζουν τα εγκεφαλικά σήματα. Μελέτες επίσης δείχνουν ότι η κατανάλωση καρυδιών μπορεί να αυξήσει την αντιοξειδωτική ικανότητα των εγκεφαλικών κυττάρων. Παράλληλα αποτελούν εξαιρετική πηγή ω3 λιπαρών οξέων που σχετίζονται με την καλή εγκεφαλική λειτουργία.
Γάλα
Το γάλα περιέχει το αμινοξύ τρυπτοφάνη, έναν πρόδρομο της σεροτονίνης, ορμόνης-ρυθμιστή της καλής εγκεφαλικής λειτουργίας και διαύγειας. Επίσης, μας παρέχει και απαραίτητα αμινοξέα αλλά και υδατάνθρακες, που εξασφαλίζουν την εύρυθμη εγκεφαλική λειτουργία καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας αλλά και της νύχτας.
Βατόμουρα
Τα βατόμουρα αποτελούν φυσικά ελιξήρια για τον εγκέφαλό μας. Επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι μπορεί να καθυστερήσουν την έκπτωση της λειτουργίας των νευρικών κυττάρων. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο υψηλό περιεχόμενό τους σε συγκεκριμένες κατηγορίες αντιοξειδωτικών συστατικών, που λέγονται ανθοκυανίνες. Σύμφωνα με στοιχεία από το Πανεπιστήμιο Tufts στις Ηνωμένες Πολιτείες, η κατανάλωση βατόμουρων μπορεί να είναι αποτελεσματική για τη βελτίωση ή την καθυστέρηση της βραχυπρόθεσμης απώλειας μνήμης.
Αβγό
Το αβγό εμπεριέχει σημαντικά για τον εγκέφαλο προστατευτικά συστατικά. Πιο συγκεκριμένα, έχει υψηλά ποσά βιταμινών συμπλέγματος Β, όπως Β6, Β12 και φολικό οξύ – είναι γνωστό ότι μειώνουν τα επίπεδα μιας ένωσης που ονομάζεται ομοκυστεΐνη στο αίμα. Τα αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, γνωστικής εξασθένησης και ασθένειας Alzheimer. Μια μελέτη σε μια ομάδα ηλικιωμένων ασθενών με ήπια γνωστική δυσλειτουργία διαπίστωσε ότι μετά από δύο χρόνια παρέμβασης με υψηλές δόσεις Β6, Β12 και φολικού οξέος, υπήρξε σημαντικά μικρότερη έκπτωση της λειτουργίας του εγκεφάλου σε σύγκριση με ένα υποσύνολο που έλαβε θεραπεία με εικονικό φάρμακο.
Μπρόκολο
Το μπρόκολο είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης Κ, η οποία είναι γνωστή για την ενίσχυση της γνωστικής λειτουργίας και τη βελτίωση του πνευματικού δυναμικού. Οι ερευνητές έχουν αναφέρει ότι επειδή το μπρόκολο είναι υψηλό σε μια συγκεκριμένη κατηγορία ουσιών που ονομάζονται γλυκοσινολάτες, μπορεί να επιβραδύνει την καταστροφή της ακετυλοχολίνης, την οποία χρειαζόμαστε για να λειτουργήσει σωστά το κεντρικό νευρικό σύστημα. Τα χαμηλά επίπεδα ακετυλοχολίνης σχετίζονται και με το Alzheimer.
Ψάρια και θαλασσινά
Τα ψάρια (ιδιαιτέρως τα λιπαρά) και τα θαλασσινά είναι συνδεδεμένα με την υγεία και την ευεξία του εγκεφάλου, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε απαραίτητα λιπαρά οξέα όπως το DHA και το EPA. Παράλληλα, σύμφωνα με ερευνητικά στοιχεία και δεδομένα τα ψάρια περιέχουν τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που σχετίζεται με τη μειωμένη εκδήλωση κατάθλιψης. Επίσης, έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης έδειξε ότι ηλικιωμένοι άνδρες και γυναίκες που έτρωγαν ψάρια συχνότερα, είχαν μεταξύ άλλων καλύτερη απόδοση στα τεστ μνήμης και στον προσανατολισμό.
Κρόκος Κοζάνης ή σαφράν
Μπορεί η σύγχρονη ιατρική να ανακάλυψε τώρα τα οφέλη του κρόκου, το σαφράν όμως χρησιμοποιείται από τη Μεσόγειο μέχρι τις Ινδίες εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ξεχωρίζει για τη θρεπτική του αξία, καθώς περιέχει δύο καροτενοειδή, τις κροκίνες και την κροκετίνη. Η συστηματική του χρήση συμβάλλει στην τόνωση και στην ευεξία, έχει ηρεμιστικές και αντικαταθλιπτικές ιδιότητες (επηρεάζει τη δραστηριότητα της σεροτονίνης) και βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία και ιδιαίτερα τη μνήμη.
Ντομάτα
Η ντομάτα αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα λαχανικά. Ξεχωρίζει χάρη στο λυκοπένιο που περιέχει, το οποίο φαίνεται ότι έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, και συμβάλλει στην καλή υγεία του εγκεφάλου. Επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι το λυκοπένιο προστατεύει από την επιβλαβή δράση των ελευθέρων ριζών στα εγκεφαλικά κύτταρα και μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από νοσήματα που σχετίζονται με τέτοιου είδους βλάβες, όπως η ανάπτυξη της άνοιας και του Alzeimer.
Καφές
Ο στιγμιαίος καφές αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές πηγές καφεΐνης. Η καφεΐνη αποτελεί μια ουσία με πιστοποιημένη ενισχυτική δράση για τον εγκέφαλό μας. Ανεβάζει τα ποσοστά νευροδιαβιβαστών στο κεντρικό νευρικό σύστημα, που λειτουργούν ως φορείς εγκεφαλικών σημάτων. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) η κατανάλωση 75 mg καφεΐνης συνδέεται με αυξημένη προσοχή και εγρήγορση. Παράλληλα, μελέτες συνδέουν την κατανάλωση καφέ με μειωμένη πιθανότητα εμφάνισης νευρολογικών και εγκεφαλικών προβλημάτων, όπως η άνοια, το Alzheimer και η κατάθλιψη.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Χάρη Γεωργακάκη, κλινικό διαιτολόγο–διατροφολόγο, MSc στην Κλινική Διατροφή, αντιπρόεδρο του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιαγγειακής Υγείας και Διατροφής.
