Οσον αφορά το νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Οικονομικών για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου σε καύσιμα, ποτά και τσιγάρα, δεν έχει προϋπολογισθεί ότι θα αποδώσει κάποιο έσοδο μέσα στο τρέχον έτος.
Πρόσθετα έσοδα ύψους ενός δισ. ευρώ από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και τη «διεύρυνση της φορολογικής βάσης» έχει προϋπολογίσει το υπουργείο Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ).
Τα χρήματα αυτά θα πρέπει να προέλθουν από τέσσερις διαφορετικές πηγές:
1. Την επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
2. Τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης των ακινήτων.
3. Τον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
4. Την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου σε καύσιμα, καπνικά προϊόντα και ποτά.
Η επίτευξη του στόχου προϋποθέτει επιδόσεις… ρεκόρ σε διάφορα επίπεδα: Οι συναλλαγές με «πλαστικό χρήμα» θα πρέπει να αυξηθούν κατά τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ μέσα στο 2020 –εντός των ημερών θα γίνουν γνωστές οι… επιδόσεις κατά τον πρώτο μήνα της χρονιάς–, η φορολογητέα αξία των ακινήτων θα πρέπει να αυξηθεί κατά… 100 δισ. ευρώ, ενώ θα πρέπει να εντοπιστούν αδήλωτα εισοδήματα από πλατφόρμες Airbnb ύψους τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ.
Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων που συνδέονται με την πάταξη της φοροδιαφυγής και την «αποκάλυψη» πρόσθετης φορολογητέας ύλης αποτελεί έναν από τους πιο φιλόδοξους στόχους του φετινού προϋπολογισμού. Μόνο από την αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών, έχουν προϋπολογιστεί περίπου 550 εκατ. ευρώ πρόσθετα φορολογικά έσοδα.
Επίσης, η επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων πρέπει να αποδώσει περί τα 400 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 140 εκατ. ευρώ έχουν προϋπολογιστεί ως πρόσθετα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, ενώ τα υπόλοιπα 260 εκατ. ευρώ προορίζονται για να χρηματοδοτηθεί η πρόσθετη μείωση των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ μεσοσταθμικά κατά 8%, έτσι ώστε να υλοποιηθεί και η κυβερνητική εξαγγελία για συνολική μείωση των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ κατά 30%. Επίσης, περίπου 60 εκατ. ευρώ έχουν εγγραφεί στον κρατικό προϋπολογισμό ως πρόσθετη είσπραξη από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb. Οσον αφορά το νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Οικονομικών για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου σε καύσιμα, ποτά και τσιγάρα, δεν έχει προϋπολογιστεί ότι θα αποδώσει κάποιο έσοδο μέσα στο τρέχον έτος, οπότε η όποια εισπρακτική επιτυχία θα συμβάλει είτε στην εντός στόχων εκτέλεση του προϋπολογισμού είτε ακόμη και στην παραγωγή υπερπλεονάσματος.
Για να υλοποιηθούν οι φιλόδοξοι εισπρακτικοί στόχοι θα πρέπει:
• Οι ηλεκτρονικές πληρωμές να αυξηθούν κατά περίπου 6-7 δισ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι και μάλιστα η αύξηση να προέλθει και από συναλλαγές με επαγγελματίες που δεν εκδίδουν ούτως ή άλλως τις αποδείξεις (σ.σ όπως είναι για παράδειγμα τα supermarket, τα πολυκαταστήματα κ.λπ.). Τα πρόσθετα έσοδα των 550 εκατ. ευρώ που έχουν προϋπολογιστεί πρέπει να προέλθουν εξ ολοκλήρου από τον ΦΠΑ, καθώς η όποια επίπτωση στον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων από την αποκάλυψη «μαύρων» συναλλαγών, θα φανεί στον προϋπολογισμό του 2021 όταν θα εκκαθαριστούν τα εισοδήματα του 2020. Για να επιτευχθεί ο εισπρακτικός στόχος, θα πρέπει κατ’ αρχάς να σταθεροποιηθούν οι ηλεκτρονικές συναλλαγές σε επίπεδα άνω των 3 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση, ενώ η χρονιά θα πρέπει να κλείσει με τουλάχιστον 40 δισ. ευρώ (σ.σ. από περίπου 33 δισ. ευρώ που ήταν η περυσινή αξία). Προς το παρόν, η αύξηση μπορεί να προέλθει μόνο από την πίεση που αισθάνονται οι καταναλωτές για να επιτύχουν τον στόχο του 30% (σ.σ. είναι το νέο όριο επί του εισοδήματος) αλλά και το γεγονός ότι φέτος έχει αυξηθεί κατά τουλάχιστον δύο εκατομμύρια πολίτες ο αριθμός των υπόχρεων σε διενέργεια ηλεκτρονικών πληρωμών κυρίως με την προσθήκη των αυτοαπασχολουμένων αλλά και των εισοδηματιών. Από τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ που θα υποβληθούν από το τέλος αυτού του μήνα και μετά, θα φανεί αν η αύξηση θα έχει και ουσιαστικό αντίκτυπο στα έσοδα, καθώς θα πρέπει να εντοπιστούν και συναλλαγές οι οποίες μέχρι τώρα γίνονταν με «μαύρα». Η καθυστέρηση που έχει παρατηρηθεί στην ενεργοποίηση του μέτρου της έκπτωσης φόρου για την επισκευή ακινήτων (μέσα από την ηλεκτρονική πληρωμή των συναλλαγών για τη σχετική παροχή υπηρεσιών) δεν έχει βοηθήσει ακόμη στο να τονωθούν τα έσοδα.
• Με την Airbnb και τις αντίστοιχες πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι διαβουλεύσεις στο υπουργείο Οικονομικών αφορούν το κατά πόσον θα σταθεί εφικτό οι φορολογικές αρχές να αποκτήσουν πρόσβαση στα στοιχεία που συλλέγουν οι πλατφόρμες κατά την ενοικίαση των ακινήτων. Είτε με την αυτόματη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων είτε και την παροχή στην ΑΑΔΕ της δυνατότητας να κάνει διασταυρώσεις, το ζητούμενο είναι να αυξηθούν τα δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια προκειμένου να συγκεντρωθεί και το απαιτούμενο ποσό των 60 εκατ. ευρώ. Για να συγκεντρωθεί αυτό το νούμερο (και με δεδομένο ότι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες στην Ελλάδα φορολογούνται με συντελεστή 15%), θα πρέπει να αποκαλυφθεί πρόσθετη ύλη ύψους τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ.
• Η διεύρυνση της φορολογικής βάσης στα ακίνητα είναι το μεγάλο «στοίχημα» της κυβέρνησης. Για να συγκεντρωθούν πρόσθετα φορολογικά έσοδα 400 εκατ. ευρώ (και με αυτά να χρηματοδοτηθεί και η πρόσθετη μείωση των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ) θα πρέπει να αποκαλυφθούν περιουσίες 100 δισ. ευρώ (σ.σ. καθώς ο μέσος συντελεστής απόδοσης του ΕΝΦΙΑ είναι 0,4%). Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να αυξηθούν μεσοσταθμικά οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων κατά τουλάχιστον 20-25%.
