Η αναστολή λειτουργίας των δραστηριοτήτων, και των πληρωμών, μεγάλων ταξιδιωτικών ομίλων όπως η TUI AG και η FTI Group κλιμακώνουν το χτύπημα στον ελληνικό τουρισμό, προκαλώντας ασφυξία ρευστότητας και κυρίως επιβάλλοντας μηδενική ορατότητα στην εξέλιξη της χρονιάς. Αν και η διαμόρφωση της δραστηριότητας για το υπόλοιπο του έτους συνδέεται άρρηκτα με την εξέλιξη της επιδημίας και τις αλλαγές που αυτή θα επιφέρει στη μακροχρόνια συμπεριφορά των δυνητικών ταξιδιωτών, καθημερινά γίνεται ολοένα και πιο σαφές πως το 2020 θα είναι μια «χαμένη χρονιά». Δεν αποκλείεται δηλαδή, εάν δεν εξομαλυνθεί κάπως η κατάσταση έως τον Ιούλιο να πάει «χαμένο» και το δεύτερο εξάμηνο. Κάτι που θα σημάνει μπαράζ χρεοκοπιών σε επιχειρήσεις που συνδέονται με τον τουρισμό.
Ο μεγάλος φόβος
Ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης μιλώντας στην «Κ» επισημαίνει πως είναι δύσκολο να γίνει αυτή τη στιγμή εκτίμηση: «Προφανώς, όλοι ελπίζουμε σε ένα σενάριο διαχείρισης του πρωτεύοντος ζητήματος –που είναι φυσικά η υγεία των πολιτών– μέσα σε ένα τρίμηνο, γεγονός που θα δώσει αρκετό χρόνο να ανακτήσουμε μέρος του χαμένου εδάφους. Αν όμως η διαχείριση του ζητήματος χρειαστεί περισσότερο χρόνο, τότε φοβάμαι ότι υπάρχει και αυτό το ενδεχόμενο». Να χαθεί δηλαδή η χρονιά.
Οπως εξηγεί, στο υπουργείο Τουρισμού εξετάζονται και δύο σενάρια. «Και το σενάριο στο οποίο η κρίση σε επίπεδο της υγείας αντιμετωπίζεται, επανέρχεται η εμπιστοσύνη μέσα σε ένα τρίμηνο και, συνεπώς, η βασική σεζόν του καλοκαιριού είναι μπροστά μας. Αλλά και το αρνητικό σενάριο, όπου η επίλυση θα χρειαστεί τουλάχιστον έξι μήνες». Κάτι που εάν επιβεβαιωθεί, σημαίνει πως η χώρα θα μείνει χωρίς τουρισμό έως και τον Αύγουστο. Προσθέτει βέβαια πως «θέλω να πιστεύω ότι τελικά θα επικρατήσει το πρώτο σενάριο».
Ομως τα ερωτήματα της αγοράς είναι πολλά. Οπως το τι θα γίνει με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Ο υπουργός σημειώνει στην «Κ» ότι «σταδιακά η κυβέρνηση αυστηροποιεί τον έλεγχο όλων των δραστηριοτήτων και αν συνεχίσουν τα πράγματα να κινούνται προς την κατεύθυνση που έχουν κινηθεί έως τώρα, τότε προφανώς θα ελεγχθεί κάποια στιγμή και η δραστηριότητα των βραχυχρόνιων μισθώσεων». Θέμα υφίσταται και με τα ξενοδοχεία δωδεκάμηνης λειτουργίας, όπως αυτών στο κέντρο της πρωτεύουσας. Είναι χαρακτηριστικό πως αυτή τη στιγμή εμβληματικό ξενοδοχείο στο κέντρο της Αθήνας έχει νοικιασμένα μόλις πέντε δωμάτια…
«Η κυβέρνηση, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων που έχει, κάνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε να στηριχθούν οι εργαζόμενοι, οι οποίοι εξάλλου αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας», υπογραμμίζει στην «Κ» ο Χάρης Θεοχάρης.
Είτε αποφασιστεί το κλείσιμό τους είτε όχι, για τις επιχειρήσεις είναι το ίδιο από πλευράς δραστηριότητας, αλλά ανησυχούν ότι, όπως έχουν τώρα τα πράγματα, πιθανόν να μείνουν εκτός των μέτρων στήριξης. Σύμφωνα με τον υπουργό, το ενδεχόμενο να αποφασιστεί το κλείσιμό τους όπως και των εποχικών «δεν δείχνει πιθανό αυτή τη στιγμή, καθώς αποτελεί ένα πολύπλοκο σενάριο, υπό την έννοια ότι τα ξενοδοχεία δεν συνδέονται αποκλειστικά και μόνο με τις τουριστικές ανάγκες. Θεωρώ ότι αν συμβεί, θα πρόκειται για ένα μέτρο ύστατης επιλογής».
Οι εργαζόμενοι
Για την ώρα, φλέγουσας σημασίας είναι και η στήριξη των δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων στον κλάδο, που όμως φέτος στο καλύτερο σενάριο θα ξεκινήσουν δουλειά δύο με τρεις μήνες αργότερα. Αρκεί το επίδομα των 400 ευρώ για να συντηρήσει έναν τόσο μεγάλο αριθμό εργαζομένων και θα είναι καθαρό ποσό ή θα υπάρχουν κρατήσεις;
«Η κυβέρνηση στο πλαίσιο των δημοσιονομικών της δυνατοτήτων, κάνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε να στηριχθούν οι εργαζόμενοι που αποτελούν εξάλλου τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας», υπογραμμίζει στην «Κ» ο Χάρης Θεοχάρης. Προσθέτει όμως πως «οφείλω να επισημάνω όμως ότι η συζήτηση αυτή γίνεται ενώ το φαινόμενο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και μένει να φανεί κατά πόσον υπάρχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια για περαιτέρω ενίσχυση όσων πλήττονται από τον κορωνοϊό. Ξαναλέω όμως ότι από τη στιγμή που η κρίση αυτή δεν έχει κάνει τον κύκλο της και οι οικονομικές της επιπτώσεις δεν έχουν φανεί στο σύνολό τους –όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη συνολικά– καθιστά πιθανό να δούμε και άλλα μέτρα τα οποία θα αποφασιστούν σε ύστερο χρόνο».
Στα σκαριά πλάνο επανεκκίνησης μετά την κρίση
Ο κ. Χάρης Θεοχάρης αποκαλύπτει πως, πέραν της εν εξελίξει διαχείρισης της κρίσης, το υπουργείο Τουρισμού σε συνεργασία με τον ΕΟΤ επεξεργάζεται και δουλεύει συστηματικά και ένα πλάνο για να ξαναμπεί η χώρα δυναμικά στην αγορά όταν υποχωρήσει η πανδημία.
Πλάνο, το οποία επηρεάζεται από το πώς εξελίσσεται η κατάσταση. «Είναι πολύ διαφορετικό σενάριο αν η χώρα μας αντιμετωπίσει με επιτυχία και με αποτελεσματικότητα την εξάπλωση του κορωνοϊού και είναι άλλη υπόθεση το αν ακολουθήσουμε φαινόμενα που βλέπουμε σε άλλες χώρες, οι οποίες έχουν χάσει τον έλεγχο».
«Το τι έχουμε ως εργαλείο για να τονίσουμε την επόμενη ημέρα και στο επίπεδο της εικόνας της χώρας και του branding της εξαρτάται από τον τρόπο που εξελίσσεται αυτή η πρωτόγνωρη κρίση. Εμείς, όμως, επικεντρωνόμαστε σε ζητήματα:
Πρώτον, πώς διαχειριζόμαστε την εικόνα της χώρας μας τώρα, στη διάρκεια αυτής της κρίσης, και σε δεύτερο στάδιο πώς θα μπορέσουμε να υλοποιήσουμε την ενίσχυση της εικόνας της χώρας μας την επόμενη ημέρα, όταν αυτή η κρίση θα έχει κοπάσει. Από την πρώτη στιγμή δήλωσα ότι ο ελληνικός τουρισμός θα αντέξει και θα κάνουμε τα πάντα ως κυβέρνηση και ως υπουργείο να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος», διαβεβαιώνει μιλώντας στην «Κ» ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης.