Τον πρώτο οδικό χάρτη εξόδου του ελληνικού τουρισμού από την κρίση του κορωνοϊού ετοιμάζουν από κοινού οι εκπρόσωποι του κλάδου σε συνεργασία με την κυβέρνηση.
Κοινή εκτίμηση είναι ότι η περίοδος «πλήρους επαναφοράς» του παγκόσμιου τουρισμού στην προ της πανδημίας περίοδο και στις επιδόσεις του 2019 θα είναι μεγάλη και θα διαρκέσει έως και τρία χρόνια! Στο διάστημα αυτό αναμένεται να υπάρξει υστέρηση σε πολλούς κλάδους της τουριστικής βιομηχανίας, όπως είναι η κρουαζιέρα και τα μεγάλα συνέδρια, ακόμη και στον τρόπο που κινούνται και συμπεριφέρονται οι μεγαλύτερες ηλικίες τουριστών.
Τα πρώτα βήματα
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννη Ρέτσο, μόνο για τα πρώτα βήματα επανεκκίνησής του ο ελληνικός τουρισμός θα χρειαστεί «τονωτικές ενέσεις» ύψους τουλάχιστον 1,8 με 2 δισ. ευρώ. «Τα μέτρα που έχει λάβει μέχρι τώρα η κυβέρνηση επαρκούν απλά για τη διατήρηση των επιχειρήσεων σε… safe mode» λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Για την επιβίωση των επιχειρήσεων θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα χρηματοδότησης αλλά και διασφάλισης της ρευστότητας και της ανταγωνιστικότητας».
Στα τέλη Μαΐου
Η εκ νέου δραστηριοποίηση των τουριστικών επιχειρήσεων αναμένεται να ξεκινήσει σταδιακά από τα τέλη Μαΐου έως τα μέσα Ιουνίου, με το άνοιγμα των ξενοδοχείων στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, ανάλογα και με την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα.
Σύμφωνα με τον ΣΕΤΕ, το βέβαιο είναι ότι έχει ήδη χαθεί το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς για τον τουρισμό. Την ουσιαστική επανεκκίνηση του τουρισμού, λένε οι εκπρόσωποι του κλάδου, θα τη δούμε στο τρίμηνο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου, ενώ πλήρης ανάκαμψη εκτιμάται ότι θα υπάρξει στο τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς (Οκτώβριος – Δεκέμβριος) εκτός νέου απροόπτου.
Οι απώλειες εσόδων
Η εφετινή χρονιά, έπειτα από μια δυνατή εκκίνηση κατά το πρώτο δίμηνο, με έσοδα περίπου 1,7 δισ. ευρώ, θα καταγράψει σημαντικές απώλειες. Οι ελπίδες των επιχειρηματιών στρέφονται στον εσωτερικό τουρισμό, ο οποίος, παρότι υστερεί σημαντικά έναντι του εισερχόμενου, βραχυπρόθεσμα μπορεί να δώσει προσωρινή τόνωση στην εγχώρια ζήτηση, χωρίς όμως ουσιαστική θετική συμβολή στο ΑΕΠ.
Σε ό,τι αφορά τον εισερχόμενο τουρισμό, η κατάσταση δεν διαγράφεται αισιόδοξη, καθώς όλες οι μεγάλες αγορές για την Ελλάδα, όπως είναι η Αγγλία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Αμερική, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Επίσης, η σκανδιναβική αγορά δέχεται ισχυρό πλήγμα από την πανδημία εξαιτίας του συστήματος «ανοσίας της αγέλης» που υιοθέτησαν οι χώρες της περιοχής για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού.
Οι προσδοκίες
Δυνητικές αγορές για εφέτος είναι οι χώρες που διαχειρίζονται αποτελεσματικά την εξάπλωση του κορωνοϊού και έχουν σταθερούς δεσμούς με την Ελλάδα, όπως το Ισραήλ, η Κύπρος, ο Λίβανος, οι αραβικές χώρες και τα Βαλκάνια, από όπου προέρχεται μεγάλο κομμάτι εισερχόμενου τουρισμού μέσω οδικών αφίξεων.
Μεγάλο ερωτηματικό παραμένει η Ρωσία, λόγω και της μη καταγραφής των κρουσμάτων. Δεδομένου ότι οι αγαπημένοι προορισμοί των Ρώσων, η Τουρκία, η Ιταλία και η Ισπανία, αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα εξάπλωσης του κορωνοϊού, θα υπάρξει ζήτηση για την Ελλάδα.
«Μονόδρομος» η μείωση του ΦΠΑ σε διαμονή, εστίαση και μεταφορές
Την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος θα επιδιώξουν όλοι οι φορείς του κλάδου. Ο άξονας της ανταγωνιστικότητας, σύμφωνα με τον κ. Ρέτσο, θα πρέπει να περιλαμβάνει εργαλεία ανάκτησης της πελατείας, τη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ σε όλο το εύρος των τουριστικών υπηρεσιών, αλλά και στοχευμένο πρόγραμμα προβολής της χώρας, με έμφαση στις αγορές που θα μπορούσαν να «τροφοδοτήσουν» την Ελλάδα με ταξιδιώτες μέσα στην τρέχουσα χρονιά. Η καμπάνια αυτή σχεδιάζεται ήδη και θα βασίζεται στη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. 
Από τους επιχειρηματίες του τουρισμού θεωρείται μονόδρομος η μείωση του ΦΠΑ σε διαμονή, εστίαση και μεταφορές, καθώς και η αναστολή του τέλους διαμονής που υποστηρίζει το υπουργείο Οικονομικών. Ειδικότερα, ο ΣΕΤΕ προτείνει μείωση του ΦΠΑ στη διαμονή στο 6%, στο σύνολο της εστίασης στο 13% και στις εγχώριες μεταφορές επίσης στο 13%.
Voucher 18 μηνών στους πελάτες που πλήρωσαν και δεν ήρθαν
Με την έκδοση voucher 18μηνης διάρκειας θα «αποζημιώνουν» τους πελάτες τους τα ελληνικά ξενοδοχεία και τουριστικά γραφεία.
Σύμφωνα με τον υπουργό Τουρισμού, Χάρη Θεοχάρη, τα ξενοδοχεία και τουριστικά γραφεία δεν θα επιστρέφουν στους πελάτες τους (tour operators, ταξιδιωτικές πλατφόρμες, αλλά και μεμονωμένους καταναλωτές) τις προκαταβολές που έχουν λάβει για κάποιο πακέτο ταξιδίων ή μεμονωμένα ταξίδια, αλλά θα τους δίνουν ισόποσο voucher διάρκειας 18 μηνών!
Αυτό θα είναι υποχρεωτικό και στόχο έχει να προστατεύσει συνολικά τον κλάδο του τουρισμού, που υφίσταται τις μεγαλύτερες οικονομικές απώλειες λόγω του κορωνοϊού. Αντίστοιχη ρύθμιση συζητείται και για τις αερομεταφορές.
Με τον τρόπο αυτόν, αναφέρει ο κ. Θεοχάρης, θα δοθεί η απαραίτητη ανάσα ρευστότητας που χρειάζονται οι επιχειρήσεις.
Πρακτικά, σημαίνει πως ένας καταναλωτής που είχε κλείσει διακοπές, π.χ. για το Πάσχα, αντί επιστροφής χρημάτων θα λάβει ισόποσο voucher, το οποίο θα μπορεί να αξιοποιήσει αργότερα σε άλλο ταξίδι, ακόμη και με άλλον προορισμό μέσω του ίδιου ταξιδιωτικού γραφείου ή της τουριστικής επιχείρησης (ξενοδοχείου).
Από το υπουργείο Τουρισμού αναφέρεται ότι η ρύθμιση αυτή ευθυγραμμίζεται με ανάλογες πρακτικές που έχουν εισαχθεί στη Γερμανία, στη Γαλλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
