Οι εξαγωγές αποτελούν αναμφισβήτητα ουσιαστικό στοιχείο στη διαδικασία οικονομικής ανάπτυξης στον βαθμό που συμβάλλουν στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος και στην αύξηση του πλούτου μιας χώρας. Όλες οι αναπτυγμένες χώρες σήμερα για να υποστηρίξουν τις εξαγωγικές τους βιομηχανίες διαθέτουν αναγνωρισμένους Οργανισμούς Εξαγωγικών Πιστώσεων, οι οποίοι λειτουργούν ως αποτελεσματικοί μηχανισμοί στήριξης των εξαγωγικών βιομηχανιών τους, παρέχοντας τις αναγκαίες εγγυήσεις για την ασφάλιση των εμπορικών συναλλαγών.
Στη χώρα μας, ο Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (εν συντομία ΟΑΕΠ), διαδραματίζει έναν αθόρυβο, αλλά κρίσιμο ρόλο για την προώθηση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας. Το έργο του με δυο λόγια αποτυπώνεται στις εξής θεμελιώδεις δράσεις: Επεκτείνει τις δυνατότητες αγοράς των ελληνικών εταιρειών στις διεθνείς αγορές καλύπτοντας τους πιστωτικούς και πολιτικούς κινδύνους που μπορεί να προκύψουν, είτε από τον αγοραστή, είτε από το κράτος, στο οποίο προορίζονται οι εξαγωγές, με την ασφάλιση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών. Παρά το γεγονός ότι λειτουργεί σε περιβάλλον διεθνώς ανταγωνιστικό, πρόκειται για μη κερδοσκοπικό οργανισμό που προσφέρει ανταγωνιστικά ασφάλιστρα και ασφαλίζει τις εξαγωγές, τόσο των μικρομεσαίων όσο και των μεγαλύτερων επιχειρήσεων, για όλες τις χώρες της υφηλίου. Θυμίζουμε ότι οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκαν από 19,9% το 2009 σε 34% το 2018.
Στην τρέχουσα αρνητική συγκυρία, εκείνο που κάποιος πρέπει να εχει κατά νου είναι ότι, ο ΟΑΕΠ αποτελεί τον κατάλληλο κρατικό φορέα που έχει την ικανότητα να προωθήσει αποτελεσματικά τις ελληνικές εξαγωγές και, δι’ αυτών, την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, τη διατήρηση – και αύξηση – των μεριδίων αγοράς των ελληνικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό και συνακόλουθα την προστασία των θέσεων εργασίας και του εισοδήματος για το επόμενο διάστημα που προδιαγράφεται έντονα υφεσιακό. Σημειωτέον ότι για την Ελλάδα, ο ΟΟΣΑ προβλέπει συνολική μείωση του ΑΕΠ κατά 35% περίπου από την επιβολή του περιοριστικού καθεστώτος (lockdown) λόγω της πανδημίας, ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος για το 2020 ύφεση 4%, προβλέψεις που συνιστούν σοβαρή απειλή για τη βιωσιμότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Πρόσφατη δημοσιευμένη έρευνα του ΙΜΕ–ΓΣΕΒΕΕ είναι ακόμη πιο αποκαλυπτική για τις επιπτώσεις της κρίσης αφού 7 στις 10 επιχειρήσεις εκτιμούν ότι το σημαντικότερο πρόβλημα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν είναι η έλλειψη ρευστότητας, ενώ 1 στις 7 επιχειρήσεις (περίπου 100.000), ενδέχεται να εγκαταλείψουν οριστικά την αγορά μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων.
Οι αρνητικές επιπτώσεις θα έχουν αντίκτυπο χωρίς αμφιβολία και στην πιστωτική πολιτική των τραπεζών, εξέλιξη η οποία ενδεχομένως θα έχει ως αποτέλεσμα να αναδείξει περαιτέρω τη σημαντικότητα του ρόλου του ΟΑΕΠ, ως εξειδικευμένου εξαγωγικού φορέα, με την έννοια ότι στη διάρκεια της κρίσης και σε περιβάλλον υψηλού συστημικού κινδύνου, μπορεί να επεκτείνει και να εδραιώσει το φάσμα των εργασιών του συνεχίζοντας να καλύπτει απρόσκοπτα τις εξαγωγικές δραστηριότητες, όχι μόνο στις γειτονικές χώρες (Τουρκία, Βουλγαρία, Ιταλία, Κύπρο), αλλά και σε πιο μακρινές. Στο σημείο αυτό έγκειται και η ειδοποιός διαφορά του Οργανισμού με τα προγράμματα του ευρύτερου τραπεζικού τομέα: Παρέχει βραχυπρόθεσμη ασφάλιση ιδίως σε περιόδους κρίσης, διαθέτοντας εμπειρία και γνώση, παράγοντες που αντανακλώνται σε μια σειρά από δοκιμασμένα προγράμματα που παρέχει. Ειδικότερα, το πρόγραμμα “Εξωστρέφεια” αποτελεί το στοιχείο υπεροχής του ΟΑΕΠ, το οποίο σε καιρό περιορισμένης τραπεζικής ρευστότητας συνθέτει έναν αποτελεσματικό συνδυασμό ασφάλισης και χρηματοδότησης εξαγωγικών πιστώσεων που παρέχουν οι Έλληνες εξαγωγείς στους αγοραστές του εξωτερικού.
Για τους παραπάνω λόγους, η συμμετοχή του ΟΑΕΠ στην προώθηση της οικονομικής ευημερίας της χώρας είναι καθοριστική. Αρωγός και έμπειρος συνεργάτης των ελληνικών επιχειρήσεων από το 1988, τις στηρίζει ανελλιπώς με τρόπο ουσιαστικό ώστε να δραστηριοποιούνται ενεργά στις αγορές του εξωτερικού. Με την παρουσία του συμβάλλει αποτελεσματικά στην αύξηση του κύκλου εργασιών, στη μεγέθυνση της κερδοφορίας τους και στην τόνωση της εγχώριας απασχόλησης μέσα από τη συνεχή προώθηση των εξαγωγών, στοχεύοντας παράλληλα στην ανάπτυξη νέων ευκαιριών και στη διαρκή ανάδειξη του ρόλου των ΜΜΕ, ως βασικών πυλώνων της εθνικής οικονομίας και της ανάπτυξης.
*Οικονομολόγος στη Γενική Γραμματεία ΔΟΣ & Εξωστρέφειας του Υπουργείου Εξωτερικών (Οι απόψεις που εκφράζονται είναι προσωπικές)
