Οι ξένοι δυνητικοί επισκέπτες της Ελλάδας ανησυχούν για το ενδεχόμενο να ασθενήσουν, φοβούνται την ταλαιπωρία που θα υποστούν σε πτήσεις και σε ξενοδοχεία, αρχίζουν να δείχνουν και σημάδια περιορισμού του διαθέσιμου εισοδήματός τους, ενώ οι περισσότεροι απ’ αυτούς που σχεδιάζουν να ταξιδέψουν δεν περιμένουν να κάνουν κάτι τέτοιο πριν από το φθινόπωρο.
Κι αυτό, αν δεν υπάρχει δεύτερο κύμα πανδημίας που θα εντείνει τις ανησυχίες τους και θα επιδεινώσει την οικονομική τους κατάσταση. Μόνο ένας στους τέσσερις εμφανίζεται διατεθειμένος να ταξιδέψει νωρίτερα, δηλαδή την περίοδο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου.
Πρωτόγνωρες συνθήκες
Αλλά και αυτή η κατηγορία δείχνει να αποθαρρύνεται από τις πρωτόγνωρες συνθήκες υπό τις οποίες γίνονται πλέον τα ταξίδια. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα συμπεράσματα έρευνας που υλοποίησε η Mindhaus σε συνεργασία με την ερευνητική πλατφόρμα Pollfish και παρουσιάζει αποκλειστικά η «Κ» δύο ημέρες πριν από τη συζήτησή της σε forum του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, την Τρίτη 7 Ιουλίου, με θέμα «Είστε έτοιμοι να ταξιδέψετε; Τι περιμένουν οι ταξιδιώτες από τους τουριστικούς προορισμούς».
Στο σύνολο του δείγματος της έρευνας, το 24,7% δηλώνει ότι θεωρεί πιθανότερο να κάνει ένα διεθνές ταξίδι αναψυχής μέσα στο επόμενο τρίμηνο (Ιούλιος – Σεπτέμβριος) και ένα πρόσθετο 32,9% από Οκτώβριο έως το τέλος του χρόνου.
Η επιθυμία για διεθνή ταξίδια αναψυχής, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, μεγαλώνει, αλλά τα προβλήματα με τις μετακινήσεις και με τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς παραμένουν στο επίκεντρο της προσοχής των εν δυνάμει ταξιδιωτών. Γι’ αυτό και η ενισχυμένη θέση της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την προτίμησή της από τις βασικές ξένες αγορές, αλλά και σε ό,τι αφορά στο αίσθημα ασφάλειας στο μυαλό των ταξιδιωτών όπως αποτυπώνεται τις τελευταίες επτά εβδομάδες, εκτιμάται ότι πολύ δύσκολα θα μετατραπεί σε ζήτηση, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ο αυξανόμενος ανταγωνισμός κυρίως από την Κροατία, αλλά και από την Αίγυπτο και την Τουρκία.
Πρόκειται για τον δεύτερο κύκλο έρευνας που πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιουνίου 2020 σε δείγμα 3.000 ατόμων που είχαν σχεδιάσει ένα διεθνές ταξίδι αναψυχής για το 2020, από τις αγορές των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ιταλίας. Υπενθυμίζεται ότι ακριβώς η ίδια έρευνα είχε πραγματοποιηθεί στις 13-14 Μαΐου 2020, λίγες ημέρες πριν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοινώσει της επανέναρξη του ελληνικού τουρισμού. Τότε η εταιρεία στρατηγικής τουριστικού marketing και μέλος της V+O Greece είχε διαπιστώσει ότι ένα 66% των ταξιδιωτών επιθυμεί να ταξιδέψει εκτός της χώρας του, αναζητώντας ασφάλεια και ξεγνοιασιά, ενώ η Ελλάδα εθεωρείτο ένας από τους πιο ελκυστικούς προορισμούς της Μεσογείου για ταξίδια από τον Ιούνιο έως και τον Αύγουστο του 2020 από την πλειονότητα των αγορών, κάτι που φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από τα ευρήματα του δεύτερου κύκλου της έρευνας.
Πλέον, το ποσοστό των ανθρώπων που επιθυμεί να ταξιδέψει εκτός της χώρας του έχει αυξηθεί σε 70,9% (+4,4%), δείχνοντας τη μεγάλη διάθεση για ταξίδια αναψυχής. Ωστόσο κυρίαρχος είναι τώρα ο ρόλος της πλήρους άρσης των κάθε είδους ταξιδιωτικών περιορισμών.
Μάλιστα, θεωρείται πιο σημαντικός ακόμα και από την ανακάλυψη ενός εμβολίου. Κάτι που ούτως ή άλλως είναι απίθανο να γίνει έως το τέλος του χρόνου, καθώς οι διάφορες χώρες βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια της πανδημίας και δεν υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση σε επίπεδο Ε.Ε. Γι’ αυτό και η ζήτηση έως το τέλος του 2020 αναμένεται να είναι χαμηλότερη ακόμα και από το αναμενόμενο.
Χαμηλά ο στόχος
Ο Θεόφιλος Κυρατσούλης, γενικός διευθυντής της Mindhaus, θεωρεί πως «είναι σαφές ότι η φετινή χρονιά θα είναι εξαιρετικά δύσκολη σε ό,τι αφορά τον ελληνικό τουρισμό, με επιτυχία πλέον να θεωρείται η επίτευξη του 15% των εσόδων σε σχέση με πέρυσι, μετά και τα πρόσφατα στοιχεία που δημοσιεύουμε. Η μεγάλη επιθυμία για ταξίδια αναψυχής και η ενισχυμένη θέση της Ελλάδας εξαιρετικά δύσκολα μπορούν μεταφραστούν σε ζήτηση όσο η πανδημία βρίσκεται σε εξέλιξη, οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί δεν έχουν αρθεί πλήρως και ο ανταγωνισμός πιέζει».
Ενισχύεται η θέση της χώρας ως τουριστικού προορισμού
Αναφορικά με την Ελλάδα ως προορισμό πρώτης γραμμής, βασικό συμπέρασμα του 2ου κύκλου της έρευνας είναι η ενίσχυση της θέσης της όσον αφορά την προτίμησή της από τις ξένες αγορές αλλά και το αίσθημα ασφάλειας.
Ειδικότερα, το 63,9% θεωρεί ότι ένα ταξίδι στην Ελλάδα είναι το ίδιο ή περισσότερο ελκυστικό σε σχέση με την προ COVID-19 εποχή, αυξημένο κατά 4,4% σε σχέση με το ποσοστό στις 13-14 Μαΐου 2020. Εντυπωσιακό είναι το ποσοστό αύξησης (24,9%) μεταξύ των δύο κύκλων της έρευνας σε αυτούς που δηλώνουν ότι ένα ταξίδι στην Ελλάδα είναι πιο ελκυστικό / πολύ πιο ελκυστικό σε σχέση με την προ COVID-19 εποχή. Παράλληλα, πλέον 2 στους 3 ερωτώμενους δηλώνουν ότι η Ελλάδα διαχειρίστηκε αποτελεσματικά την υγειονομική κρίση, μία αύξηση 9,9% σε σχέση με τα αποτελέσματα στα μέσα Μαΐου 2020.
Τέλος, κατά τη διάρκεια των έξι εβδομάδων που μεσολάβησαν μεταξύ των δύο κύκλων της έρευνας, γενικά σταθερή είναι η βελτίωση της θέσης της Ελλάδας στις προτιμήσεις των ξένων αγορών ως προς τους προορισμούς που θεωρούν πιο πιθανό να κάνουν το επόμενο ταξίδι αναψυχής: +20,37% στην προτίμηση της Ελλάδας από τη γαλλική αγορά (13,59% των απαντήσεων), +9,76% από την αγορά των ΗΠΑ (11,25% των απαντήσεων), +9,21% από τη γερμανική αγορά (12,93% των απαντήσεων) και +5,86% από την αγορά της Μεγάλης Βρετανίας (12,1% των απαντήσεων).
Μόνο από την ιταλική αγορά καταγράφεται μείωση -8,76%, σε σχέση με τα μέσα Μαΐου (17,50% των απαντήσεων). Ομως ενισχύεται και ο ανταγωνισμός: Εκτός από την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιταλία, εντυπωσιακός φαίνεται ο ρυθμός αύξησης στην προτίμηση της Κροατίας ως τουριστικού προορισμού σε σχέση με τα μέσα Μαΐου: +54,33% από τη Γερμανία (10,88% των απαντήσεων), +30,24% από τη Μεγάλη Βρετανία (4,91% των απαντήσεων), +9,92% από την Ιταλία (9,42% των απαντήσεων), +3,49% από τη Γαλλία (8,89% των απαντήσεων) και +89,9% από τις ΗΠΑ (2,83% των απαντήσεων). Αντίστοιχα, παρατηρείται μεγάλη αύξηση για την Αίγυπτο από τους Γερμανούς ταξιδιώτες (+32%, 7,89% των απαντήσεων) και για την Τουρκία από την αγγλική αγορά (+11,56%, 6,95% των απαντήσεων) σε σχέση με τα μέσα Μαΐου.
Τι δείχνουν όλα αυτά; Πως η ζήτηση για διακοπές στην Ελλάδα είναι ισχυρή αλλά επί του παρόντος δεν εκδηλώνεται και σε κρατήσεις.
Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Γιάννης Ρέτσος δηλώνει ότι «δεν μπορεί κανείς να προσδοκά, ακόμη και με βάση τα αισιόδοξα σενάρια, περισσότερο από το 20% με 25% των εσόδων που είχαμε πέρυσι από τον τουρισμό, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε ένα ποσό γύρω στα 4 με 5 δισ. ευρώ».
Ο άλλος είναι πως βασικές αγορές όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Ρωσία είναι εκτός παιχνιδιού και δείχνουν ότι θα παραμείνουν έτσι για κάποιους μήνες ακόμα. Πρόκειται για αγορές από όπου προέρχεται το 20% των εσόδων της χώρας από τον τουρισμό και πολύ περισσότερο για συγκεκριμένους ελληνικούς προορισμούς και ξενοδοχειακές μονάδες που εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη μία ή την άλλη αγορά.
Αποτρεπτικός παράγων το ενδεχόμενο να βρεθούν σε καραντίνα σε ξένο κράτος
Εχοντας συμμορφωθεί με τις οδηγίες των κυβερνήσεών τους να μείνουν στο σπίτι για περισσότερο από τρεις μήνες, πολλοί πιθανοί τουρίστες αποθαρρύνονται από την ιδέα να πετάξουν έξω από τις χώρες τους και να μοιραστούν εγκαταστάσεις με άλλους όταν δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο ή θεραπεία για κορωνοϊό. Καθώς λοιπόν ανοίγουν οι χώρες τα σύνορά τους ενδέχεται να διακινδυνεύσουν την εισαγωγή περιπτώσεων κορωνοϊού από κράτη με πολύ υψηλότερα επίπεδα κρουσμάτων.
Κάτι που οδηγεί στην ερώτηση, ποιοι θεωρούνται οι βασικότεροι παράγοντες ανησυχίας για τα ταξίδια εντός του 2020;
Κατ’ αρχάς, είναι πλέον σαφές πως οι επιπτώσεις της COVID-19 στην προσωπική οικονομική κατάσταση και στα κόστη διαμονής και μετακίνησης ενός ταξιδιού απασχολούν ιδιαιτέρως. Ο σχετικός προβληματισμός παρουσιάζει αύξηση στη δεύτερη έρευνα κατά 24,1% (13,2% των απαντήσεων) και 23,8% (8,2% των απαντήσεων) αντίστοιχα, σε σχέση με τον πρώτο κύκλο της έρευνας.
Δεύτερον, η πιθανότητα καραντίνας (22% των απαντήσεων) εκτιμάται ότι είναι ο κυρίαρχος παράγοντας που εξακολουθεί να προβληματίζει τα ταξίδια για φέτος, γεγονός που είναι περισσότερο έντονο στα υψηλότερα εισοδήματα, με επόμενους την πιθανότητα ασθένειας (19,8% των απαντήσεων), τις υγειονομικές πολιτικές και πρωτόκολλα (14,1% των απαντήσεων) και τις πολιτικές ακυρώσεων και κρατήσεων κατά τη μεταφορά και τη διαμονή (11,7% των απαντήσεων).
«Καθώς η ανάγκη για ασφάλεια εδραιώνεται ως το βασικό ζητούμενο από τους ταξιδιώτες, οι προορισμοί και οι τουριστικές επιχειρήσεις που θα διαφοροποιηθούν και θα καταφέρουν να την επικοινωνήσουν με έξυπνο, δημιουργικό και θετικό τρόπο, να παραμείνουν πιστοί στην υπόσχεσή τους για ξέγνοιαστες και ασφαλείς διακοπές, αλλά και να διαχειριστούν με επιτυχία κρούσματα COVID-19 όταν προκύψουν –τόσο σε επίπεδο λειτουργίας όσο και επικοινωνίας και φήμης– είναι αυτοί που θα βγουν ωφελημένοι από την κρίση», σημειώνει ο γενικός διευθυντής της Mindhaus Θ. Κυρατσούλης.
Στο σημείο αυτό όμως αξίζει να επισημανθεί και μια άλλη διάσταση της φετινής σεζόν, που προκύπτει από άλλη έρευνα και δείχνει πως διαμορφώνονται νέες, ακόμα πιο πιεστικές συνθήκες ανταγωνισμού: Οι τιμές μειώνονται επίσης.
Ο ιστότοπος σύγκρισης τιμών με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο TravelSupermarket ανέφερε μειώσεις μεταξύ 22% και 37% για τα πακέτα διακοπών της Νότιας Ευρώπης από τότε που ξεκίνησε το lockdown εκεί, ενώ σημείωσε αύξηση κατά 52% στις κρατήσεις για τέτοιες διακοπές την περασμένη εβδομάδα αφού η βρετανική κυβέρνηση περιέγραψε σχέδια για χαλάρωση του lockdown, σε σύγκριση με δύο εβδομάδες νωρίτερα.
Η διαδικτυακή ταξιδιωτική εταιρεία Trivago αναφέρει πλέον πως η Γερμανία (η οποία δεν έχει υποφέρει όσο άλλες χώρες από την πανδημία) είναι πλέον η μεγαλύτερη κινητήρια δύναμη της τουριστικής ζήτησης στην Ευρώπη. Ωστόσο, στη Γερμανία οι διακοπές με το αυτοκίνητο είναι πιο δημοφιλείς απ’ ό,τι αυτές που περιλαμβάνουν πτήση. Και πιθανόν οι μειώσεις τιμών να μην αρκούν για να πείσουν τους Γερμανούς να πάρουν το αεροπλάνο…
