Νέα έρευνα από το University of British Columbia δείχνει ότι ένα από τα σημαντικά στοιχεία που κρύβονται πίσω από το γενικότερο αίσθημα της ευτυχίας είναι ο τρόπος με τον οποίο ένα άτομο χρησιμοποιεί τα social media, δηλαδή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Δρ. Derrick Wirtz, αναπληρωτής καθηγητής διδασκαλίας της ψυχολογίας στο Irving K. Barber Faculty of Arts and Social Sciences, εξέτασε προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τρεις μεγάλες κοινωνικές πλατφόρμες και συγκεκριμένα το Facebook, το Twitter και το Instagram και πώς αυτή η χρήση μπορεί να επηρεάσει συνολική ευημερία ενός ατόμου.
Αλλιώτικη.. αλληλεπίδραση με τα social media
«Οι ιστότοποι κοινωνικών δικτύων αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής για πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο» αναφέρει ο Δρ. Derrick Wirtz. «Κάθε μέρα, δισεκατομμύρια άνθρωποι αλληλεπιδρούν με τα social media. Ωστόσο, η ευρεία χρήση ιστότοπων κοινωνικών δικτύων έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με ένα συγκριτικά μικρό σώμα έρευνας σχετικά με το πώς αυτή η χρήση επηρεάζει την ευτυχία ενός ατόμου» επισημαίνει.
Ακόμη και πριν την πανδημία του κοροναϊού, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είχαν αλλάξει, σύμφωνα με τον Δρ. Derrick Wirtz, τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούμε με άλλους. Η κατά πρόσωπο επικοινωνία αντιστοιχεί πλέον ή και μπορεί να ξεπεραστεί – λόγω των νέων δεδομένων της Covid-19 – από τις διαδικτυακές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, οι οποίες ανάγονται ορισμένες φορές στον κυρίαρχο τρόπο σύνδεσης των ατόμων.
Αλλιώτικες.. παρενέργειες
Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι αντλούν ευτυχία από την προσωπική κατά πρόσωπο επικοινωνία, ο Δρ. Derrick Wirtz σημειώνει ότι ορισμένοι τείνουν να αποφεύγουν την αλληλεπίδραση μέσω social media για πολλούς λόγους. Ένα βασικό ζήτημα είναι αυτό της κοινωνικής σύγκρισης. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη δήλωσαν ότι όσο περισσότερο συγκρίνονταν με τους άλλους ενώ χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τόσο λιγότερο χαρούμενοι ένιωθαν.
Οι ερευνητές βέβαια επισημαίνουν ότι το παθητικό scrolling στις αναρτήσεις και τις εικόνες άλλων χρηστών, δίχως την φυσική αλληλεπίδραση, δημιουργεί προσοδοφόρο έδαφος για σύγκριση, χωρίς τα οφέλη που ενισχύουν τη διάθεση, που συνεπάγονται συνήθως της κοινωνικής επαφής. «Η παθητική χρήση, η κύλιση στις αναρτήσεις και τις ενημερώσεις των άλλων, συνεπάγεται μικρή αμοιβαία αλληλεπίδραση μεταξύ προσώπων και παρέχει πολλές ευκαιρίες για σύγκριση, που τελικά υπονομεύει την ευημερία και την αυτοεκτίμηση του ατόμου» εξηγούν οι ερευνητές.
Το παθητικό scrolling χρησιμοποιείται πιο συχνά
Στο πλαίσιο της έρευνας, οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν για τέσσερις συγκεκριμένες λειτουργίες του Facebook:
- Το παθητικό scrolling της ροής.
- Την ανταλλαγή μηνυμάτων.
- Την ενημέρωση για τις παγκόσμιες ειδήσεις.
- Οι ενημερώσεις κατάστασης και η δημοσίευση φωτογραφιών.
Η λειτουργία που χρησιμοποιήθηκε συχνότερα ήταν το παθητικό scrolling της ροής των πληροφοριών. Οι συμμετέχοντες χρησιμοποίησαν κυρίως το Facebook χωρίς άμεση αλληλεπίδραση με άλλους χρήστες, γεγονός που συνεπάγεται τις αρνητικές επιδράσεις στην προσωπική τους ευημερία. «Όσο περισσότερο τα άτομα χρησιμοποιούσαν οποιαδήποτε από αυτές τις τρεις ιστοσελίδες κοινωνικών μέσων, τόσο πιο αρνητικά ανέφεραν ότι αισθάνονται αργότερα» επισημαίνουν οι ερευνητές ενώ θα πρέπει να βλέπουμε αυτό το εύρημα λαμβάνοντας υπόψιν την πιο διαδεδομένη λειτουργία.
Τα καλά νέα όμως, σύμφωνα με τον Δρ. Derrick Wirtz, είναι ότι μπορούμε να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τα social media με τρόπο θετικό, παραγωγικό και ωφέλιμο, ειδικά αυτήν την περίοδο της πανδημίας που όλοι στρεφόμαστε περισσότερο σε αυτά. Οι ερευνητές προτείνουν συγκεκριμένα να αποφεύγουμε το παθητικό scrolling και να αντιστεκόμαστε στην τάση σύγκρισης με τους υπόλοιπους χρήστες. Θα ήταν καλό επίσης, να χρησιμοποιούμε τα social media για άμεσες αλληλεπιδράσεις και κοινωνική σύνδεση, αφιερώνοντας χρόνο σε μηνύματα, κλήσεις αλλά και βιντεοκλήσεις με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, αφιερώνοντας χρόνο στην ουσιαστική επικοινωνία.
