Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το σχέδιο του ΑΔΜΗΕ για το “πρασίνισμα”40 νησιών που δεν είναι διασυνδεδεμένα με το ηλεκτρικό σύστημα της ηπειρωτικής χώρας. Το εν λόγω σχέδιο θα προχωρήσει με οδηγό το πρόγραμμα GR-eco Islands που έχει ξεκινήσει ήδη σε ακριτικά νησιά και αφορά στην εγκατάσταση αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών σε συνδυασμό με αποθήκευση ενέργειας σε μπαταρίες και θα χρηματοδοτηθεί με πόρους ύψους 2 δισ. ευρώ από δικαιώματα 25 εκατ. τόνων αδιάθετων ρύπων της περιόδου 2013-2020.
Αφορά στα νησιά Τήλο, Άγιο Ευστράτιο, Αστυπάλαια, Χάλκη, Σύμη, Αγαθονήσι, Μέγιστη, Αρκιούς, Μαράθι ,Κάσο, Ψέριμο, Γυαλί Λειψούς, Τέλενδο, Νίσυρο, Μεγαλονήσι, Οινούσσες, Ψαρρά , Φορύνους, Θύμαινα, Αμοργό, Ανάφη, Δονούσα, Ηρακλειά, Αντίπαρο, Σχοινούσα, Ίο, Σίκινο, Κουφονήσι, Φολέγανδρο, Θηρασιά, Κύθνο, Κίμωλο, Σέριφο, Σίφνο, Κέα, Αντικύθηρα, Γαύδο, Ερεικούσσα και Οθώνους.
Προτεραιότητα αποτελεί σύμφωνα με την εφημερίδα “Καθημερινή” ο εξηλεκτρισμός των μεταφορών, οδικών και θαλασσίων, ενώ στον τομέα της συνδεσιμότητας των νησιών προκρίνεται η ανάπτυξη νέων και ο εκσυγχρονισμός υφιστάμενων λιμενικών και άλλων υποδομών και ο εκσυγχρονισμός του στόλου του ακτοπλοϊκού δικτύου που εξυπηρετεί ενδονησιωτικά δρομολόγια.
Οι στόχοι
Το «πρασίνισμα» των 40 μη διασυνδεδεμένων νησιών θα συμβάλει στον στόχο του Εθνικoύ Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για περιορισμό της συμμετοχής υγρών καυσίμων στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής από 1,7 GW σήμερα σε 0,7 GW το 2030 και σε 0,2 GW το 2050. Θα αξιοποιηθούν συνολικά πόροι άνω των 2 δισ. ευρώ από δικαιώματα 25 εκατ. τόνων αδιάθετων ρύπων της περιόδου 2013-2020.
Η Ελλάδα πέτυχε ειδική ρύθμιση στο πλαίσιο αναθεώρησης της οδηγίας 2018/410, με την οποία θεσπίστηκαν παρεμβάσεις στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίου Θερμοκηπίου (ETS) διασφαλίζοντας δωρεάν δικαιώματα εκπομπών CΟ2 για την απανθρακοποίηση των νησιών, τα οποία θα πρέπει να αξιοποιήσει το διάστημα 2021-2030. Ο όγκος των δικαιωμάτων αυτών μεταφράζεται με τις τρέχουσες τιμές CO2 (80-88 ευρώ/τόνο) στα 2-2,2 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα ενεργοποίησε τη σχετική ρύθμιση το 2021 υποβάλλοντας αίτημα στην Κομισιόν, το οποίο και έλαβε την κατ’ αρχήν έγκριση και στο πλαίσιο αυτό συστήθηκε το Ταμείο Απανθρακοποίησης για τη διαχείριση των πόρων από τις δημοπρασίες των αδιάθετων δικαιωμάτων CO2.
Ενα κονδύλι της τάξης των 450 εκατ. ευρώ προορίζεται για την επιτάχυνση των διασυνδέσεων που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ, ενώ κατά το μεγαλύτερο μέρος του το πρόγραμμα του Ταμείου επικεντρώνεται στα μη διασυνδεδεμένα νησιά μέσα από ένα ευρύ φάσμα δράσεων, όπως υβριδικά συστήματα που θα αντικαταστήσουν τις πετρελαϊκές μονάδες της ΔΕΗ, πράσινες μεταφορές, ανανέωση του θαλάσσιου στόλου με τεχνολογίες χαμηλών ρύπων, έργα ενεργειακής αποδοτικότητας και κυκλικής οικονομίας, βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων και των υδάτων, πράσινος μετασχηματισμός της γεωργίας και του τουρισμού κ.ά.
enikonomia.gr
