Χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές

Σειρά «στοχευμένων» μέτρων τα οποία θα εφαρμοστούν μέσα στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα –αρχής γενομένης από την 1η Ιουνίου με αφορμή την έναρξη της τουριστικής περιόδου– αλλά και σχεδιασμό οριζόντιων παρεμβάσεων που θα στηρίξουν την προσπάθεια επιστροφής στην ανάπτυξη και θα ενεργοποιηθούν από το νέο έτος, προβλέπει ο κυβερνητικός σχεδιασμός.

Στα άμεσης εφαρμογής στοχευμένα μέτρα προβλέπεται η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ σε μεταφορές και εστίαση, η επιδότηση των εργαζομένων που θα κληθούν να απασχοληθούν με μειωμένο ωράριο εργασίας, η οικονομική «αποζημίωση» των ιδιοκτητών που υπέστησαν μείωση εισοδήματος από το υποχρεωτικό «κούρεμα» των ενοικίων, η στοχευμένη και με κριτήρια επιδότηση των δανειοληπτών για χρονικό διάστημα 6 έως 9 μηνών, αλλά και η μείωση της προκαταβολής φόρου μόνο για τις επιχειρήσεις που έχουν αποδεδειγμένα πληγεί από τον κορωνοϊό.

Πέρα από τα «στοχευμένα μέτρα»  σχεδιάζονται και μέτρα μόνιμου χαρακτήρα που θα εφαρμοστούν είτε άμεσα είτε εντός του 2021. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται να εφαρμοστεί κατά προτεραιότητα –και παρά τον κορωνοϊό– η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για εργοδότες και εργαζομένους, καθώς προτεραιότητα είναι η επιστροφή στην ανάπτυξη (μέσα και από τη στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος) αλλά και η μείωση του δείκτη της ανεργίας.

Για την κυβέρνηση άλλα μέτρα οριζόντιου χαρακτήρα, όπως αυτά που εφαρμόστηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο (σ.σ. καταβολή ενίσχυσης 800 ευρώ σε όλους τους επαγγελματίες ανεξαρτήτως οικονομικών δεδομένων παρά μόνο με τη χρήση του ΚΑΔ ή ενιαία έκπτωση 25% σε όσους πλήρωσαν εμπρόθεσμα τους φόρους του συγκεκριμένου διμήνου), δεν πρέπει να υπάρξουν και τους επόμενους μήνες.

Κρίνεται ότι τα όποια δημοσιονομικά περιθώρια του φετινού προϋπολογισμού θα πρέπει πλέον να αξιοποιηθούν για στοχευμένες παρεμβάσεις, οι οποίες θα αρχίσουν να νομοθετούνται από τις επόμενες ημέρες. Κεντρικός στόχος είναι να στηριχθούν όσοι εκτιμάται ότι θα πληγούν περισσότερο (π.χ. εστίαση, μεταφορές, τουρισμός), χωρίς όμως να «ξεφύγει» το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού πάνω από το 4,7%-5% του ΑΕΠ (κάτι που σημαίνει ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα πρέπει να συγκρατηθεί κοντά στο 2%). Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζονται:

1. Η μεταφορά του σερβιριζόμενου καφέ, των αναψυκτικών και των φυσικών χυμών στον χαμηλό συντελεστή του 13% από το 24% που είναι σήμερα. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε λιγότερα από 80 εκατ. ευρώ ακόμη και αν η εφαρμογή του ΦΠΑ 13% διατηρηθεί έως το τέλος του έτους. Πιθανή θα πρέπει να θεωρείται η μεταφορά στον χαμηλό συντελεστή και για τα αεροπορικά και τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια έστω και μόνο κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής σεζόν, προκειμένου να δοθεί ένα επιπλέον κίνητρο έκδοσης εισιτηρίων έστω και με τα μέτρα ασφαλείας.

2. Η θέσπιση έκπτωσης φόρου εισοδήματος για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που υπέστησαν μείωση εισοδήματος λόγω του «κουρέματος» των ενοικίων. Το πιθανότερο σενάριο είναι η θέσπιση κλίμακας με μειωτικούς συντελεστές οι οποίοι θα εφαρμόζονται επί του εισοδήματος που χάθηκε από τα ενοίκια.

Δηλαδή, αν κάποιος έχασε ενοίκια 1.000 ευρώ, θα έχει έκπτωση φόρου εισοδήματος 200-300 ευρώ. Μεγαλύτεροι θα είναι συντελεστές έκπτωσης φόρου (ακόμη και 50%) για τους έχοντες χαμηλά εισοδήματα. Το ποσό των απωλειών θα προκύπτει από δηλώσεις που θα γίνονται σε ειδική πλατφόρμα του Taxis.

3. Από τον Ιούλιο θα είναι έτοιμο για εφαρμογή το πρόγραμμα επιδότησης των δανειοληπτών «πράσινων» αλλά και κόκκινων. Θα τεθούν εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, ενώ οι δικαιούχοι θα είναι αποκλειστικά οι πληττόμενοι από την πανδημία, κάτι που σημαίνει ότι θα μπει και τέτοιου είδους κριτήριο (π.χ. ο μισθωτός να έχει τεθεί σε καθεστώς αναστολής ή να έχει απολυθεί και ο επαγγελματίας να εμφανίζει μεγάλη μείωση εσόδων). Για τις επιδοτήσεις των δόσεων αναμένεται να διατεθούν τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ.

4. «Στοχευμένη» θα είναι και επικείμενη μείωση του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής φόρου ώστε να αφορά κερδοφόρες επιχειρήσεις του 2019, που φέτος έχουν υποστεί σημαντικό πλήγμα από την κρίση. Η υλοποίηση του μέτρου αναμένεται να καθυστερήσει προκειμένου το υπουργείο Οικονομικών να έχει στα χέρια του όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία για τη φετινή πορεία των οικονομικών επιδόσεων. Το πιθανότερο είναι ότι οι νέοι συντελεστές υπολογισμού της προκαταβολής θα ανακοινωθούν το φθινόπωρο και ότι θα γίνει διορθωτική εκκαθάριση των δηλώσεων των νομικών προσώπων.

Τα μέτρα του 2021

Ο προϋπολογισμός του 2021 θα είναι απαλλαγμένος από τα μέτρα έκτακτου χαρακτήρα, ενώ το πιθανότερο είναι ότι η απαλλαγή από την υποχρέωση να παραχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ θα ισχύσει και για την επόμενη χρονιά. Και αυτό, διότι η ύφεση θα είναι τόσο βαθιά φέτος που θα επηρεάσει τις δημοσιονομικές επιδόσεις της χώρας και του χρόνου. Με αυτά τα δύο δεδομένα –και με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρχει νέο κύμα  πανδημίας– ο στόχος είναι στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς να ενσωματωθούν μέτρα στήριξης της προσπάθειας επιστροφής στην ανάπτυξης. Προτεραιότητα αναμένεται να αποτελέσει η περαιτέρω μείωση του συντελεστή υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για εργοδότες και εργαζομένους, αλλά και η εκκίνηση της διαδικασίας κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης. Εκτός από την πολιτική σημασία αυτών των μέτρων (σ.σ. αποτελούν βασικές εξαγγελίες της κυβέρνησης) υπάρχει και οικονομικός αντίκτυπος, καθώς η μείωση ασφαλιστικών εισφορών συνιστά μέτρο «ασπίδα» για την καταπολέμηση της ανεργίας αλλά και την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος.