Ένας από τους τελευταίους των ρομαντικών, ένας… καλλιτέχνης, που αγαπήθηκε όσο κανείς στην “πράσινη” πλευρά της Σεβίλλης, αλλά κι απ’ όλους τους Ισπανούς ποδοσφαιρόφιλους, κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια, λίγο πριν κλείσει τα 42 του χρόνια.
Η ισοπαλία 0:0 μεταξύ Κομποστέλα και Ρεάλ Μπέτις για τη δεύτερη κατηγορία της Ισπανίας τον Σεπτέμβριο του 2000 δεν φαινόταν ποτέ πιθανό να μείνει στην ιστορία. Αλλά για έναν άνθρωπο, τον Χοακίν Σάντσες Ροντρίγκες, ήταν μια μέρα που δεν θα ξεχνούσε ποτέ. Ήταν το ντεμπούτο του στην Μπέτις και η έναρξη μιας από τις πιο μαγευτικές ιστορίες αγάπης στο ισπανικό ποδόσφαιρο.
Ένας από τους καλύτερους χαρακτήρες του παιχνιδιού, που τα ταλέντα του ξεπερνούσαν κατά πολύ τις επιδόσεις του μέσα στο γήπεδο. Σπάνια… θεατρική προσωπικότητα, ανέβαζε μια παράσταση σε οποιοδήποτε πλαίσιο. Από τηλεοπτικές συνεντεύξεις, μέχρι διαφημίσεις, μέχρι την… εκρηκτική δεξιά πλευρά της Μπέτις, ο Χοακίν ήταν -και είναι- διασκεδαστής, ακόμη και στις πιο δύσκολες περιστάσεις.
1⃣7⃣💚
El arte es eterno.
Gracias por tanto, capitán. pic.twitter.com/LMKfyj3doR
— Real Betis Balompié 🌴💚 (@RealBetis) April 19, 2023
H αναγέννηση του Φοίνικα από τις στάχτες του
Η Μπέτις βρισκόταν σε ένα από τα πολλά χαμηλά σημεία της ιστορίας της τη στιγμή που ο Χοακίν έφτασε στο προσκήνιο. Στη Segunda Division, ανταγωνιζόμενος τη Σεβίλλη, αυτός ο εκρηκτικός νεαρός εξτρέμ ήταν καθοριστικός για να βγουν οι “μπέτικος” από τη δεύτερη κατηγορία.
Εκείνη η πρώτη χρονιά τον βρήκε να έρχεται συχνά από τον πάγκο αρχικά, αλλά έγινε βασικός στη δεύτερη σεζόν του, οδηγώντας την Μπέτις στην άνοδο. Στην Primera, ήταν αναντικατάστατος, ξεκινώντας τα 33 από τα 34 παιχνίδια στα οποία ήταν διαθέσιμος, για να στείλει τους “μπέτικος” στην Ευρώπη και να τραβήξει τα βλέμματα πολλών. Συμπεριλαμβανομένου του προπονητή της εθνικής Ισπανίας, Χοσέ Αντόνιο Καμάτσο.
Το 2002, σε ηλικία μόλις 20 ετών, ο Καμάτσο τον κάλεσε στην ομάδα της Ισπανίας για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Ο Χοακίν ήταν μια κεντρική φιγούρα, αλλά… καταστροφική, καθώς έχασε το τελευταίο πέναλτι των “Φούρια Ρόχας” στην ήττα-αποκλεισμό από την Νότια Κορέα στους “8”. «Ο στόχος φαινόταν μικρός, μετά φαινόταν μεγάλος, μετά ήταν στενός, ήταν τα πάντα! Είναι περίπλοκο να βρίσκομαι σε αυτή την κατάσταση, την πρώτη εμπειρία που είχα ως ποδοσφαιριστής σε Παγκόσμιο Κύπελλο στα 20 μου, και να βρίσκομαι σε αυτή τη θέση. Θα το αντιμετώπιζα διαφορετικά τώρα, το έχω ξαναζήσει πολλές φορές γιατί με ακολούθησε στην καριέρα μου», συλλογίστηκε ο Χοακίν το 2020.
Ωστόσο, συνέχισε να φωτίζει τον κόσμο της πράσινης και λευκής πλευράς της Σεβίλλης. «Ήταν ένας πολύ σημαντικός παίκτης στην τελευταία ένδοξη εποχή για την Μπέτις, μεταξύ 2000 και 2006 περίπου. Εκείνη την εποχή, ήταν το αστέρι του συλλόγου και αγαπήθηκε από όλους τους “μπέτικο”».
Τη σεζόν 2002-03, ο Χοακίν πρόσθεσε ακόμη περισσότερα στο παιχνίδι του. Έκλεισε την χρονιά με 12 γκολ και 13 ασίστ σε 45 συμμετοχές. Αγαπούσε τη ζωή με κάθε έννοια. Ένας νεαρός που αφέθηκε ελεύθερος στη Σεβίλλη, καρπώθηκε τα οφέλη. «Συνήθιζα να έβγαινα έξω το βράδυ περισσότερο από τους σκουπιδοσυλλέκτες», αστειεύτηκε. «Ο πρόεδρος (Μανουέλ Ρουίθ ντε Λοπέρα) μου είπε κάποτε ότι είχε προσλάβει έναν ιδιωτικό ντετέκτιβ για να με παρακολουθεί, αλλά ότι είχε ζητήσει αύξηση μισθού επειδή δεν είχε δει την οικογένειά του εδώ και πέντε ημέρες!».
Το αποκορύφωμα της καριέρας του, εντός και εκτός γηπέδου, ήρθε το 2005. Η Μπέτις τερμάτισε στην τέταρτη θέση, που παραμένει η υψηλότερη θέση της αυτόν τον αιώνα, αλλά ακόμα πιο σημαντικό, κέρδισε το Copa del Rey με μια νίκη 2:1 επί της Οσασούνα στο “Βιθέντε Καλντερόν”. «Καθώς φτάσαμε, οι θαυμαστές μας ήταν γονατιστοί και φώναζαν στο λεωφορείο μας. Όταν επιστρέψαμε στη Σεβίλλη και κατεβήκαμε από το τρένο, με έπιασε η χήνα, απλά υπήρχαν άνθρωποι παντού», θυμάται.
Το ίδιο καλοκαίρι παντρεύτηκε. Ο Χοακίν δεν είχε καλέσει τη Λοπέρα στον γάμο του, αλλά αυτός εμφανίστηκε ούτως ή άλλως. «Ήρθε κοντά μου και μου είπε ότι είχε το τρόπαιο του Κυπέλλου στο αυτοκίνητό του, νόμιζα ότι αστειευόταν, μετά το έφερε και το έβαλε στο βωμό», θυμάται ο Χοακίν.
Ήταν προφανές ότι ακόμη και με την Μπέτις στην Ευρώπη και με την κατάκτηση του Κυπέλλου, δεν ήταν αρκετά για να κρατήσουν το… θαύμα τους για πάντα στο “Μπενίτο Βιγιαμαρίν”. Ο Χοακίν τράβηξε την προσοχή ορισμένων από τους μεγαλύτερους συλλόγους της Ευρώπης. Αλλά αυτή ήταν η πρώτη φορά που καταλάβαμε ότι ήταν πραγματικά ένας διαφορετικός ποδοσφαιριστής. «Δεν ήθελα να πάω στην Τσέλσι, ανεξάρτητα από το τι με πλήρωσαν. Τι θα έκανα στο Λονδίνο με όλη αυτή τη βροχή;», έγραψε στο βιβλίο του, “Vivir con Arte”, «Ήμουν χαρούμενος στη Σεβίλλη, με την Μπέτις μου. Γιατί να φύγω; Μπορεί να πληρώσει οποιοδήποτε χρηματικό ποσό για την ευτυχία μου; Όχι. Ίσως δεν ήμουν φιλόδοξος με τα χρήματα, αλλά ήμουν φιλόδοξος με την ευτυχία μου».
Όταν ήρθε η ώρα και οι συνομιλίες με τη Βαλένθια έπεσαν στα βράχια, το συμβόλαιο του Χοακίν περιλάμβανε μια ρήτρα σύμφωνα με την οποία ο σύλλογος μπορούσε να επιλέξει σε ποια ομάδα θα ενταχθεί ως δανεικός και η αποτυχία να το κάνει θα βάραινε με πρόστιμο τον παίκτη. Ο πρόεδρος της Μπέτις, Λοπέρα, του είπε ότι η μόνη πρόταση που θα δεχόταν θα ήταν ο δανεισμός στην Αλμπαθέτε. «Φοράνε λευκά όπως η Βαλένθια», ήταν η απάντηση του Λοπέρα. Έτσι, ο Χοακίν μπήκε στο αυτοκίνητό του και πήγε στην Αλμπαθέτε, εκπληρώνοντας τη ρήτρα του συμβολαίου του, “κρεμάστηκε” στο γήπεδο για λίγες ώρες και ζήτησε από μερικούς ντόπιους οικοδόμους να τον φωτογραφίσουν στα γραφεία του συλλόγου, πριν επιστρέψει στη Σεβίλλη. Ο δανεισμός όμως ακυρώθηκε λίγες ώρες μετά την επιστροφή του.
Έτσι, αναγκάστηκε να μετακομίσει στο “Μεστάγια”. 25 εκατομμύρια ευρώ ήταν η… πριγκιπική αμοιβή που πλήρωσε για τις υπηρεσίες του η Βαλένθια, η οποία του πρόσφερε πενταετές συμβόλαιο με οψιόν για άλλους 12 μήνες, αν απέδιδε καλά.
Το επόμενο βήμα
Ο Χοακίν ήταν βασικό μέλος των “νυχτερίδων” στα πέντε του χρόνια στο κλαμπ, αλλά ποτέ δεν εκπλήρωσε τις προσδοκίες που είχαν πολλοί. Ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα της γενιάς του, είχε “ξεθωριάσει” και έγινε ένας από τους πολλούς στο “Μεστάγια”, χωρίς να… ξεχωρίζει από το πλήθος.
Ο κόσμος ήταν υπομονετικός, εκτιμώντας τη συνέπειά του και τη σκληρή δουλειά του. Ο χαρακτήρας του λατρεύτηκε και το “Μεστάγια” τον χειροκρότησε θερμά όταν επέστρεψε στην Ισπανία χρόνια αργότερα ως ένδειξη αυτού του θαυμασμού. Δυστυχώς όμως, ο χρόνος του στη Βαλένθια δεν πήγε όπως ήλπιζε.
Η σχέση του με τον Ρόναλντ Κούμαν αποδείχθηκε η αρχή του τέλους. Μια ιδιαίτερα διάσημη σύγκρουση είδε τον Ολλανδό τεχνικό να λέει δημόσια ότι «κόστισε 30 εκατομμύρια ευρώ, αλλά οι εμφανίσεις του αξίζουν 30 ευρώ», στην οποία ο Χοακίν απάντησε ότι «δεν έχει τις μπάλες να πει τίποτα στο πρόσωπό μου». Είναι δίκαιο να πούμε ότι δεν ήταν οι καλύτεροι φίλοι. «Δεν θα τον έφερνα στη Μπέτις ούτε ως φροντιστή», είπε ο Χοακίν για τον πρώην προπονητή του χρόνια αργότερα.
Περίπου εκείνη την περίοδο, η διεθνής του καριέρα έφτασε στο τέλος της επίσης. «Αυτή τη στιγμή, η εθνική ομάδα είναι μια καταστροφή και για να είμαι ειλικρινής, δεν νομίζω ότι ο Λουίς (Αραγονές) μπορεί να διαχειριστεί αυτές τις δυσκολίες», είπε, αφού έμεινε εκτός αποστολής της Ισπανίας. Θα επέστρεφε για άλλες δύο διεθνείς εμφανίσεις, αλλά δεν εμφανίστηκε ποτέ υπό τον Βιθέντε Ντελ Μπόσκε, καθώς η ομάδα έφτασε σε μια χρυσή εποχή. «Ήμουν πολύ χαρούμενος για τη νίκη της Ισπανίας, αλλά από μέσα πέθαινα από ντροπή που δεν ήμουν εκεί», είπε αργότερα σε συνέντευξή του.
Το 2008 πάντως κέρδισε με τις “νυχτερίδες” το Copa del Rey για 2η φορά στην καριέρα του, αφού το είχε κατακτήσει και με την Μπέτις στο παρελθόν.
Η Βαλένθια ήθελε να τον… ξεφορτωθεί και ο Χοακίν ήθελε να φύγει. Πήρε την απόφαση να αποτελέσει μέρος ενός συναρπαστικού, αν και παραπλανητικού, νέου έργου στη νότια ακτή. Πίσω στο στην Ανδαλουσία, η Μάλαγα επρόκειτο να γίνει το νέο του σπίτι έναντι αμοιβής μόλις 4 εκατομμυρίων ευρώ.
Όταν πήγε, είχε μείνει στάσιμος και ένιωθε ότι δεν είχε πολλά μέσα του, αλλά η Μάλαγα του έδωσε την πνοή του φρέσκου αέρα που χρειαζόταν για να απολαύσει ξανά το παιχνίδι και απέδωσε τα μέγιστα.
Ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόταν και ακριβώς αυτό που χρειαζόταν και η Μάλαγα. «Αν στη Βαλένθια έμαθα ότι μερικές φορές το ταλέντο και η προσπάθειά σου δεν είναι αρκετά, μια προσωπική ερώτηση έχει σημασία, στη Μάλαγα έμαθα ότι μια ενωμένη ομάδα μπορεί να πάει πολύ μακριά, όποια εξωτερικά προβλήματα μπορεί να υπάρχουν», ομολόγησε ο Χοακίν χρόνια αργότερα.
Δύο γκολ στο εντός έδρας ντεμπούτο του κόντρα στη Γρανάδα ήταν το ιδανικό ξεκίνημα, αλλά οι τραυματισμοί διέκοψαν μεγάλο μέρος της πρώτης σεζόν. Ηγέτης εντός και εκτός γηπέδου, είχε επιρροή ακόμη και ερήμην του, επιστρέφοντας στην καλή του φόρμα αμέσως μετά τον τραυματισμό του. Παρά το γεγονός ότι άφησε τη Βαλένθια κάτω από ένα… μαύρο σύννεφο, η Μάλαγα τελείωσε το πρωτάθλημα στην τέταρτη θέση, μόλις τρεις βαθμούς πίσω από την πρώην ομάδα του.
Το 2012-13 έδωσε στη Μάλαγα το ντεμπούτο της στο Champions League και με 20 προηγούμενες εμφανίσεις στη διοργάνωση, ο Χοακίν ήταν ένας από τους λίγους που έπαιξαν στο παρελθόν σε αυτό το επίπεδο. Κατά τη διάρκεια αυτής της ιστορικής διαδρομής, ήταν ο άνθρωπος για τις μεγάλες στιγμές. Σκόραρε το νικητήριο τέρμα εναντίον της Μίλαν και έδωσε προβάδισμα στη Μάλαγα σε εκείνη τη μοιραία ήττα με 3:2 από την Μπορούσια Ντόρτμουντ του Γιούργκεν Κλοπ, η οποία απέκλεισε τους Ανδαλουσιανούς στα προημιτελικά.
Ο Χοακίν έφερε ποιότητα και εμπειρία. Ήταν καθοριστικός για εκείνη την ιστορική σεζόν. Δυστυχώς, η πραγματικότητα της οικονομικής κατάστασης της Μάλαγα χτύπησε την πόρτα και ο σύλλογος δεν είχε πλέον την πολυτέλεια να πληρώσει πολλούς από τους βασικούς παίκτες του, όχι μόνο τον Χοακίν, και η ομάδα διαλύθηκε, παρά τα επιτεύγματά τους. Η κληρονομιά που άφησε ήταν μεγαλύτερη από αυτή κάποιου που ήταν μόνο για δύο χρόνια στην ομάδα, όπως πολλοί από τους παίκτες εκείνη τη σεζόν.
Νέες περιπέτειες
Σε ηλικία 32 ετών, ήταν διαθέσιμος για 2 εκατομμύρια ευρώ το καλοκαίρι του 2013, μόνο επτά χρόνια αφότου είχε 10 φορές μεγαλύτερη αξία. «Ήταν μια ευκαιρία στην οποία δεν μπόρεσα να αντισταθώ», αναφώνησε καθώς πήγε στη Φιορεντίνα. Η μετακόμισή του στο εξωτερικό ήρθε μια δεκαετία αφότου είχε απορρίψει μια μεταγραφή στην Τσέλσι, αλλά στην Ιταλία ένιωθε πιο άνετα, ακόμα κι αν οι Ιταλοί δεν ήταν σίγουροι τι να περιμένουν.
«Αν και δεν ξέραμε ότι ήταν ένας τέτοιος χαρακτήρας, η προσωπικότητά του ήταν κάτι που ακούσαμε να αναφέρεται τόσο πολύ όσο και η ποιότητά του», είπε ο Τίτο Κοχούτ, Διευθύνων Συντάκτης του “Viola Nation”. Ο Χοακίν δεν τους απογοήτευσε. Ενθουσίασε τα πλήθη, τόσο με το επιβλητικό του παιχνίδι, όσο και με την προσωπικότητά του.
Δεν ήταν όλα κόλπα και σόου όμως. Η καλή του περίοδος στη Μάλαγα απέδωσε καρπούς. Αυτός ήταν ένας… νέος Χοακίν. Δεν ήταν πλέον το αστέρι της ομάδας, βομβαρδίζοντας τη δεξιά πτέρυγα, είχε γίνει μια πιο ευέλικτη επιλογή. «Θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ακραίος μπακ, ακραίος, δεύτερος επιθετικός. Παρείχε ποιότητα, ασίστ και γκολ, καθώς και την εμπειρία του στο χειρισμό της πίεσης και της ηγεσίας», θυμάται ο διευθυντής κοινωνικών μέσων και δημοσιογράφος της Φιορεντίνα, Βιέρι Καπρέτα.
Είχε ακόμα αυτό το χιουμοριστικό στυλ μέσα του, ακόμα και στα ιταλικά. Σε μια ίσως από τις πιο διάσημες συνεντεύξεις του, ξεπέρασε ακόμη και τα πιο τρελά του όνειρα, κάνοντας μια ιταλική τηλεοπτική συνέντευξη στα ισπανικά, με την περίεργη “escuadra” και την ιταλική προφορά. «Κατέληξα να μιλάω ισπανικά, δεν είχα ιδέα πώς να μιλήσω ιταλικά», είπε αστειευόμενος όταν ρωτήθηκε για εκείνη τη συνέντευξη λίγο μετά την επιστροφή του στην Ισπανία.
Η ευελιξία του και η γρήγορη ενσωμάτωσή του μεταφράστηκαν σε ομαδική επιτυχία. Μέρος της επιτυχίας του Βιντσέντζο Μοντέλα, η ομάδα τερμάτισε δύο φορές στην πρώτη τετράδα, ήταν δευτεραθλήτρια στο Coppa Italia και έφτασε στα ημιτελικά του Europa League. Ως μέρος μιας πολύτιμης ομάδας, με τον νυν σταρ της Λίβερπουλ, Μοχάμεντ Σαλάχ, τον σημερινό αμυντικό της Ατλέτικο Μαδρίτης, Στέφαν Σάβιτς και τον άσο της Γιουβέντους, Χουάν Κουαδράδο, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Δυστυχώς, μέχρι το τέλος της δεύτερης σεζόν του στην Ιταλία, ο Χοακίν ήταν απελπισμένος να επιστρέψει στο σπίτι. Είπε στους “βιόλα” ότι ήθελε να επιστρέψει στη Σεβίλλη και δεν θα έπαιζε μέχρι να γίνει η συμφωνία. Δεν έγινε εύκολα. Τελικά χρειάστηκε να τον χωρίσουν από τον προπονητή του, Πάουλο Σόουσα, αφού πρώτα έσπασε ένα κόκκαλο στο χέρι του χτυπώντας μια καρέκλα σε μια… κρίση οργής.
Και έτσι έγινε. Ο Χοακίν επέστρεψε στο σπίτι κατά την καλοκαιρινή μεταγραφική περίοδο του 2015. Και ακόμη και οι οπαδοί της Φιορεντίνα αναγνώρισαν τη σύνδεση που τον οδήγησε σε αυτή την κίνηση. Υπήρχε σίγουρα κάποια απογοήτευση με τον τρόπο που έφυγε με το ζόρι, αλλά πολλοί άνθρωποι αναγνώρισαν την ευκαιρία να επιστρέψει στην αγαπημένη του ομάδα και να κλείσει εκεί την καριέρα του.
Πίσω στο σπίτι
Σε πλήρη αντίθεση, οι οπαδοί της Μπέτις ήταν χαρούμενοι. 20.000 “μπέτικος” μαζεύτηκαν στο “Μπενίτο Βιγιαμαρίν” για να τον καλωσορίσουν πίσω στο σπίτι του.
«Τη μέρα που επέστρεψα από την Ιταλία και οι οπαδοί με υποδέχτηκαν έτσι, ήξερα ότι θα ήταν για πάντα», είπε ο Χοακίν. Μέρες αργότερα, έκανε την πρώτη του εμφάνιση πίσω στον σύλλογο, δίνοντας μια ακριβή σέντρα στον Ρουμπέν Κάστρο για να σκοράρει εναντίον της Ρεάλ Σοσιεδάδ. «Πιστεύω ότι εκείνη την ημέρα δεν ήταν μόνο ο Χοακίν που επέστρεψε στη Βιγιαμαρίν, αλλά η ίδια η Μπέτις», αναφωνούσαν οι “πράσινοι” της Σεβίλλης.
Λίγοι περίμεναν τότε ότι ο Χοακίν θα γινόταν τόσο κρίσιμος για τον σύλλογο για τα επόμενα χρόνια όσο εκείνος. «Το να βγάλω τρία υπέροχα χρόνια από αυτόν θα ήταν φοβερό, αλλά το να παίζει ακόμα και τώρα στα 40 του είναι απόδειξη για αυτόν και το διατροφικό επιτελείο του συλλόγου», έλεγε ο τότε προπονητής των “μπέτικος” και νυν τεχνικός της Εθνικής Ελλάδας, Γκουστάβο Πογέτ. «Γνωρίζω ότι ειδικά ο διατροφολόγος Τζουζέπε Ρικιάρντι εργάστηκε σκληρά πάνω του για να τον επικεντρώσει στις διατροφικές του συνήθειες για να παρατείνει την ποδοσφαιρική του καριέρα και αυτό πέτυχε και μερικά», πρόσθεσε.
Αρχηγός και αδιαμφισβήτητα ηγέτης από κάθε άποψη, ο Χοακίν υπήρξε το δημόσιο πρόσωπο των παικτών και ήταν συχνά ο πρωταγωνιστής του… σόου. Σε ηλικία 38 ετών, έγινε ο γηραιότερος παίκτης που σημείωσε χατ-τρικ στη LaLiga, αφού σημείωσε τρία γκολ σε 18 λεπτά απέναντι στην Αθλέτικ Μπιλμπάο το 2019.
25 Απριλίου του 2022. Ένας τελικός Copa del Rey. Μια ευκαιρία να κερδίσει άλλο ένα τρόπαιο με το κλαμπ της παιδικής του ηλικίας στην δύση της καριέρας του. Σήμαινε τον κόσμο για αυτόν. Οποιεσδήποτε αμφιβολίες θα μπορούσατε να έχετε για αυτό σύντομα απορρίπτονται μόνο παρακολουθώντας την ομιλία του πριν τον αγώνα στα αποδυτήρια της Μπέτις πριν από τον δεύτερο ημιτελικό αγώνα εναντίον της Ράγιο Βαγιεκάνο: «Κοιτάξτε με κατάματα, όλοι σας, είμαστε εδώ για σένα. Δεν ξέρω αν να σου μιλήσω ως φίλος, ως συμπαίκτης, ως αρχηγός ή τι, αλλά θα σου μιλήσω ως Bético. Γιατί ξέρω τι νιώθουν πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους έξω απόψε, και θα είναι εδώ μέχρι θανάτου μαζί μας. Έχουν υποφέρει πολλά χρόνια, αλλά η προσπάθεια και οι θυσίες θα μας οδηγήσουν στη δόξα, αυτή είναι η ανταμοιβή. Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να κάνεις τους ανθρώπους χαρούμενους. Απόψε έχουμε αυτή την ευκαιρία. Ας βγούμε εκεί έξω και ας δείξουμε ότι θέλουμε να είμαστε στον τελικό».
Ο Χοακίν, ελ ντελ Μπέτις, αντιμέτωπος με την ιστορία. Ήξερε ότι οι μέρες του είναι μετρημένες και αυτή θα μπορούσε να είναι η τελευταία του ευκαιρία για να εδραιώσει τη θέση του ως ο μεγαλύτερος θρύλος στα βιβλία της ιστορίας του συλλόγου που πάντα αγαπούσε. Αυτό ήταν. Τον κατέκτησε. Το τέλος ήταν γλυκό. Έτσι όπως το είχε ονειρευτεί. Έτσι όπως του άξιζε.
Το 2023, στα 41 του χρόνια κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια με απολογισμό 847 συμμετοχές, 112 γκολ, 103 ασίστ και 3 Κύπελλα Ισπανίας. Ως τηλεοπτική προσωπικότητα, ως αστέρας του ποδοσφαίρου ή ως εκπρόσωπος της Μπέτις, ο Χοακίν θα είναι πάντα… διασκεδαστής.//
