Ένα από τα πιο συνηθισμένα και βλαβερά στερεότυπα γύρω από τις κακοποιητικές σχέσεις, είναι πως τα θύματα παραμένουν σε αυτές από επιλογή. Αιτία για αυτό είναι η πολύ συγκεκριμένη εικόνα που έχουμε για αυτή την κατάσταση και τα άτομα που την απαρτίζουν, η οποία συνήθως απέχει πάρα πολύ από την πραγματικότητα. Πρώτα από όλα, η κακοποίηση δεν περιλαμβάνει απαραίτητα σωματική βία, ούτε είναι λιγότερο τραυματική όταν ο θύτης επιτίθεται στην ψυχολογία του θύματος. Έπειτα, συχνά ασκείται από άτομα υπεράνω πάσης υποψίας: Μορφωμένα, ευχάριστα, με καλούς τρόπους. Και, κυρίως, σπανίως ξεκινά από την αρχή μιας σχέσης. Κλιμακώνεται τόσο σταδιακά και ήπια, ώστε τα θύματα να καταλήγουν να αντιλαμβάνονται τη φρίκη ως κανονικότητα. Γι’ αυτό και έχει τεράστια σημασία να είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε από νωρίς τα σημάδια πως η σχέση μας κινείται σε επικίνδυνα μονοπάτια.
Οι υπόγειες ενδείξεις μιας κακοποιητικής σχέσης
Είναι υπερβολικά γοητευτικός
Κανείς δεν ξεκινά απαγορεύοντας στον ή στην σύντροφό του την έξοδο από το σπίτι. Πολλές φορές τα κακοποιητικά άτομα μάς κάνουν να τους αφιερώσουμε το σύνολο του χρόνου μας μέσα από «μεγάλες» κινήσεις. Όλη αυτή η προσοχή, που μπορεί να εκφράζεται μέσα από δώρα, ταξίδια, προτάσεις για ενδιαφέρουσες δραστηριότητες σίγουρα είναι ευχάριστη στην αρχή. Όμως κάποιες φορές αποτελεί μια πολύ επικίνδυνη παγίδα.
Θέλει να σας βλέπει διαρκώς
Τι πιο όμορφο από έναν σύντροφο που δεν μας χορταίνει, έτσι δεν είναι; Περίπου. Αν θέλει να περνά κάθε δευτερόλεπτο του ελεύθερου χρόνου του μαζί σας, σας αναθέτει πλήρως την ευθύνη για την ευτυχία του. Έτσι, όταν δεν θα αισθάνεται και πολύ χαρούμενος, το πιθανότερο είναι να θεωρήσει πως φταίτε εσείς.
Νιώθετε ότι αρχίζετε να τρελαίνεστε
Μια πρακτική κακοποίησης που έχει συζητηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, είναι το λεγόμενο «gaslighting”. Με τον όρο αυτό αποδίδεται η προσπάθεια κάποιου να μας ελέγξει, κάνοντάς μας να αμφισβητούμε διαρκώς την ίδια την πραγματικότητα. Συνήθως ξεκινά πολύ διακριτικά, με την αμφισβήτηση πραγμάτων μικρής σημασίας (για παράδειγμα: «Όχι, δεν μου είπες να πλύνω τα πιάτα»), αλλά σταδιακά κλιμακώνεται σε τέτοιο βαθμό ώστε το θύμα να αμφισβητεί τη μνήμη, τις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Αν τώρα τελευταία αισθάνεστε μπερδεμένη, αναρωτηθείτε αν αυτό συμβαίνει μόνο όταν βρίσκεστε μαζί του.
Έχετε χαθεί από όλους
Μπορεί να έχει γίνει τόσο διακριτικά που να μην το έχετε συνειδητοποιήσει καν – μπορεί ακόμη και να απολαμβάνετε την επιθυμία του να περάσετε «ποιοτικό χρόνο οι δυο σας». Ωστόσο το να απομακρύνεστε από τους φίλους και την οικογένειά σας δεν είναι καθόλου καλό σημάδι. Ενδέχεται μέσα από την επιμονή του ότι «δεν σας βλέπει αρκετά» να επιχειρεί να σας καταστήσει ευάλωτη. Έτσι, όταν θα αρχίσετε να σκέφτεστε να τον εγκαταλείψετε, θα μπορεί να σας πείσει ότι είναι το μόνο άτομο που σας αγαπάει.
Σας κάνει παράξενα κοπλιμέντα
Μήπως κάθε φορά που σας λέει καλά λόγια έχετε ανάμεικτα συναισθήματα; Αν ναι, δώστε βάση στις διατυπώσεις του. Για παράδειγμα, η φράση: «Είσαι πανέμορφη σήμερα», δεν έχει και πολλές αναγνώσεις. Όμως δεν ισχύει το ίδιο αν σας πει ότι είστε πανέμορφη όταν καλύπτετε την ακμή σας!
Φοβάστε τη σύγκρουση
Οι καβγάδες στα πλαίσια μια σχέσης δεν είναι μόνο φυσιολογικοί, μπορούν να γίνουν και ιδιαίτερα γόνιμοι. Ωστόσο, αυτό απαιτεί οι συζητήσεις σας να είναι ισότιμες και ειλικρινείς. Αν όσο περνά ο καιρός τόσο περισσότερο φοβάστε να εκφράσετε τη γνώμη σας, ενδέχεται ο τρόπος που διαχειρίζεται τη σύγκρουση ο σύντροφός σας να είναι κακοποιητικός. Για παράδειγμα, ίσως όποτε τσακώνεστε σταματά να σας μιλά ή σας συμπεριφέρεται για αδιαφορία για κάποιο διάστημα, κάνοντάς σας να συμμορφώνεστε στις επιθυμίες του για να μην τον χάσετε.
Σας εξηγεί πώς νιώθετε
Και αυτή η συμπεριφορά ανήκει στην κατηγορία του gaslighting. Όταν είμαστε ταραγμένοι, συχνά δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματά μας. Έτσι, λέγοντάς σας αν είστε «θυμωμένη» ή «ανασφαλής», προσπαθεί να σας μεταμορφώσει στο πρόσωπο που θα ήθελε να είστε ή να καταρρίψει τα επιχειρήματά σας. Αν αυτό συνεχιστεί για καιρό, δεν αποκλείεται να καταλήξετε να υιοθετείτε την ερμηνεία του για τη συμπεριφορά σας.
Έχει μια… ιδιαίτερη εικόνα του έρωτα
Οι κακοποιητικοί άνθρωποι πολλές φορές χρεώνουν τη συμπεριφορά τους στον σύντροφο ή στα έντονα συναισθήματα που βιώνουν. Αυτό από τη μία πλευρά μπορεί να μας κάνει να πιστέψουμε ότι μας αξίζει που μας φέρονται έτσι και από την άλλη δείχνει την πλήρη άρνησή τους να αναγνωρίσουν τα λάθη τους.
Σας ρουφά την ενέργεια
Οι διαρκής αρνητικότητα, όσο διακριτική και αν είναι, σταδιακά συσσωρεύεται και μας απομυζεί συναισθηματικά. Αν όποτε περνάτε χρόνο μαζί καταλήγετε να αισθάνεστε ανεξήγητα εξαντλημένη και «κενή», ενδέχεται η αιτία να κρύβεται στις μικρές επιθετικές συμπεριφορές του.
