Όλοι οι Άγιοι της Εκκλησίας είναι ευσπλαχνικοί απέναντι των ανθρώπων. Ωστόσο, μέσα από τη μακρόχρονη παράδοση μας, ο λαός έχει χαρακτηρίσει κάποιους Αγίους Προστάτες υπέρ κάποιων ανθρώπων ή κατηγοριών.
Ποιοί είναι οι Άγιοι Προστάτες της Εκκλησίας για τη Δικαιοσύνη, τους Δικαζόμενους, αλλά και της απελευθέρωσης κρατουμένων;
Άγιοι προστάτες για τη δικαιοσύνη, για τους δικαστές, αλλά και τους αδικημένους:
Ο Άγιος Αμβρόσιος Επίσκοπος Μεδιολάνων εορτάζει στις 7 Δεκεμβρίου και θεωρείται προστάτης της δικαιοσύνης. Ήταν δικαστής και λόγω της ακεραιότητάς του με διαταγή του Ουαλεντιανού Α΄ χειροτονήθηκε απ΄ ευθείας Επίσκοπος Μεδιολάνων.
Ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, ο οποίος εορτάζει στις 3 Οκτωβρίου είναι ο προστάτης των δικαστών. Ο μορφωμένος βουλευτής – δικαστικός όταν άκουσε τα λόγια του Αποστόλου Παύλου βαπτίσθηκε Χριστιανός. Έγινε αρχιερέας των Αθηνών, έγραψε βιβλία και έκανε θαύματα. Ταξίδεψε σε όλη τη Δύση, αλλά στο Παρίσι συνελήφθη, βασανίσθηκε και αποκεφαλίσθηκε.
Ο Άγιος Ησύχιος ο συγκλητικός, εορτάζει την Κυριακή της Τυρινής – 2 Μαρτίου. Θεωρείται προστάτης της δικαιοσύνης. Κατά τους διωγμούς καλέστηκε να απαρνηθεί την πίστη του και ο Άγιος φυσικά αρνήθηκε. Ο αυτοκράτορας αφού του αφαίρεσε το αξίωμα, έδωσε εντολή να του κρεμάσουν μια πέτρα στο λαιμό και να τον πνίξουν στον ποταμό Ορόντη.
Άγιος Ιερόθεος ο αρεοπαγίτης – βουλευτής, ο «Θεόληπτος υμνολόγος» εορτάζει στις 4 Οκτωβρίου και είναι προστάτης της δικαιοσύνης. Είναι ο πρώτος Επίσκοπος Αθηνών, ο οποίος παραβρέθηκε στην επιτάφια σύναξη των Αποστόλων κατά την κοίμηση της Θεοτόκου, όπου και έψαλλε όμορφους ύμνους.
Άγιος Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας και ο Άγιος Νικόδημος: 31 Ιουλίου. Προστάτες των αδικουμένων. Ήταν κρυφοί μαθητές και μέλη του Ανωτάτου Συμβουλίου κατά την δίκη του Ιησού.
Άγιοι προστάτες για τους δικαζόμενους:
Αγά Βαρβάρα: 4 Δεκεμβρίου. Προστατεύει τους φυλακισμένους. Ο Διόσκορος, όταν έμαθε ότι η κόρη του είναι χριστιανή, εκνευρισμένος διέταξε τον αυστηρό περιορισμό της. Η Βαρβάρα όμως κατόρθωσε και δραπέτευσε. Ο πατέρας της τότε εξαπέλυσε άγριο κυνηγητό μέσα στις σπηλιές και τα δάση, όπου κρυβόταν η κόρη του. Τελικά, κατόρθωσε και τη συνέλαβε. Ο άσπλαχνος ειδωλολάτρης πατέρας, παρέδωσε την κόρη του στον ηγεμόνα Μαρκιανό. Αυτός, αφού δεν κατόρθωσε με δελεαστικούς τρόπους να αλλάξει την πίστη της, διέταξε και τη μαστίγωσαν ανελέητα. Κατόπιν τη φυλάκισε, αλλά μέσα εκεί ο Θεός θεράπευσε τις πληγές της Βαρβάρας και ενίσχυσε το θάρρος της. Τότε ο ηγεμόνας θέλησε να τη διαπομπεύσει δημόσια γυμνή. Αλλά ενώ έβγαζαν τα ρούχα της, άλλα ωραιότερα εμφανίζονταν στο σώμα της. Ο ηγεμόνας βλέποντας το θαύμα, διέταξε να αποκεφαλισθεί. Χωρίς καθυστέρηση, ο ίδιος ο πατέρας της, ανέλαβε και την αποκεφάλισε. Την στιγμή όμως που είχε αποτελειώσει το έγκλημά του, έπεσε νεκρός χτυπημένος από κεραυνό κατά θεία δίκη.
Άγιος Ελευθέριος: 15 Δεκεμβρίου. Ελευθερώνει τους αιχμαλώτους και τους φυλακισμένους. Μαρτύρησε τον 2ο αιώνα αφού είχε λάβει χριστιανική αγωγή από την μητέρα του Ανθία. Σε νεαρή ηλικία, 20 ετών, χειροτονήθηκε Επίσκοπος Ιλλυρικού και έκανε πλούσιο ιεραποστολικό έργο. Αργότερα συνελήφθη, βασανίσθηκε και αποκεφαλίσθηκε.
Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος: 2 Ιουνίου. Προστατεύει τους αιχμαλώτους πολέμου. Ο Όσιος Ιωάννης όταν έφθασε σε νόμιμη ηλικία στρατεύθηκε. Έλαβε μέρος στον πόλεμο εναντίον των Τούρκων και συνελήφθη αιχμάλωτος από τους Τατάρους. Οι Τάταροι τον πούλησαν σε έναν Οθωμανό αξιωματικό Ίππαρχο και ποτέ δεν άλλαξε την πίστη του.
Ο Ιωάννης, έχοντας την σοφία που δίνει ο Θεός σε εκείνους που τον αγαπούν, έκανε υπομονή στη δουλεία και στην κακομεταχείρηση του αφέντη του καθώς και στις ύβρεις και τα πειράγματα των Οθωμανών, οι οποίοι τον φώναζαν «κιαφίρη», δηλαδή άπιστο. Στον αφέντη του και σε όσους τον παρακινούσαν να αρνηθεί την πίστη του, αποκρινόταν ότι προτιμούσε να πεθάνει, παρά να πέσει σε τέτοια φοβερή αμαρτία. Ο Θεός, βλέποντας την πίστη του και ακούγοντας την ομολογία του, μαλάκωσε την σκληρή καρδιά του αγά και με τον καιρό τον συμπάθησε, σε αυτό συνήργησε και η μεγάλη ταπείνωση όπου στόλιζε τον Ιωάννη.
Έμεινε, λοιπόν, ήσυχος ο μακάριος Ιωάννης από τις υποσχέσεις και τις απειλές του Οθωμανού κυρίου του, ο οποίος τον είχε διορισμένο στον σταύλο του, για να φροντίζει τα ζώα του.
Άγιος Ονούφριος: 12 Ιουνίου. Προστατεύει τους δικαζόμενους. Ο Άγιος ζούσε πάνω από 70 χρόνια μόνος σε μια σπηλιά και εκεί τον βρήκε ο Άγιος Πανφούτιος ωχρό, γυμνό, με κάτασπρη μακριά γενειάδα. Ίσως γι΄ αυτό ο Άγιος προστατεύει αυτούς που δικάζονται, επειδή είναι χλομοί σαν αυτόν.
Πέτρος ο Απόστολος: 16 Ιανουαρίου, 29 Ιουνίου (προσκύνηση της αλυσίδας). Βοηθά στηνελευθέρωση κρατουμένων. Ο Απόστολος σε ένα από τα ταξίδια του συνελήφθει και φυλακίσθηκε. Το βράδυ ένας Άγγελος ήρθε στο κελί του, κοίμισε τους φύλακες, έλυσε τις αλυσίδες που κρατούσαν δέσμιο τον Απόστολο, του άνοιξε τις πόρτες και τον ελευθέρωσε.
Πέτρος ο δεσμοφύλακας : 26 Ιανουαρίου. Προστάτης τωνδεσμοφυλάκων.
