Οι αντικειμενικές αξίες θα κρίνουν την τελική μείωση του ΕΝΦΙΑ για κάθε ιδιοκτησία ξεχωριστά. Η εξίσωση των τιμών ζώνης με τις εμπορικές τιμές από τον Ιούνιο του 2020 θα καθορίσει πόσο μικρότερος θα είναι ο φόρος. Σημειώνεται ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξήγγειλε ότι η μείωση θα είναι μεσοσταθμικά κατά 8%.
Ουσιαστικά η κυβέρνηση προχωράει στη δεύτερη κατά σειράν μείωση του ΕΝΦΙΑ (η πρώτη πραγματοποιήθηκε φέτος όπου ο ΕΝΦΙΑ μειώθηκε κατά 22% μεσοσταθμικά) που πληρώνουν πάνω από 7,3 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων, αλλά αυτή τη φορά η έκπτωση θα προκύψει από τις τελικές εισηγήσεις των εκτιμητών ακινήτων.
Σε κάποιες περιπτώσεις, η μείωση στον ΕΝΦΙΑ ενδέχεται να φθάνει το 12%, σε άλλες το 7%, ενώ μπορεί να είναι και χαμηλότερη από 5%. Στις περιοχές που θα καταγραφούν μεγάλες αυξήσεις στις τιμές ζώνης ο ΕΝΦΙΑ του 2020 θα μειωθεί ελάχιστα. Αντίθετα σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές αξίες είναι υψηλότερες από τις εμπορικές, η έκπτωση θα φθάσει το 10%-12%.
Με τη νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ η κυβέρνηση επιδιώκει:
1. Να μην υπάρξουν φορολογικές επιβαρύνσεις από την αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε πολλές περιοχές της χώρας, όπου η ψαλίδα μεταξύ των τιμών που εφαρμόζει η εφορία και των εμπορικών παραμένει μεγάλη ακόμα και μετά την αναπροσαρμογή του Ιουνίου του 2018. Μεταξύ των περιοχών αυτών είναι και οι λεγόμενες «φθηνές» συνοικίες και πολλές γειτονιές του κέντρου της Αθήνας, όπου οι τιμές πώλησης των ακινήτων καταγράφουν ανοδική πορεία.
2. Να μη χαθεί η μείωση (22% μεσοσταθμικά) που είδαν φέτος στον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων και ειδικά όσοι έχουν μεσαία ακίνητη περιουσία από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων.
Πάντως, κάποιοι ιδιοκτήτες ακινήτων θα λάβουν το 2020 υψηλό εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ. Πρόκειται για όσους έχουν στην κατοχή τους ακίνητα σε περιοχές-φιλέτα, δηλαδή σε νησιά και τουριστικές περιοχές που θα ενταχθούν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα. Στο στόχαστρο θα βρεθούν, για παράδειγμα, η Μύκονος, η Πάρος, η Κέρκυρα και άλλες δημοφιλείς τουριστικά και παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας, όπου οι εμπορικές αξίες έχουν απογειωθεί, πλην όμως τα ακίνητα εξακολουθούν να φορολογούνται σαν να πρόκειται για αγροτικές γαίες. Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή διατίθεται προς πώληση οικόπεδο οκτώ στρεμμάτων στην Πάρο, έναντι της παραλίας της Σάντα Μαρία, με οικοδομική άδεια για την ανέγερση κατοικιών συνολικής επιφάνειας 400 τ.μ., αντί ποσού 460.000 ευρώ. Η αντικειμενική αξία της έκτασης ανέρχεται σε 134.000 ευρώ, εντούτοις ο ετήσιος φόρος είναι μόλις… 21 ευρώ!
Αντίστοιχα, μια υπερπολυτελής βίλα 550 τ.μ. στο Καλό Λιβάδι της Μυκόνου, ηλικίας περίπου 20 ετών, με έξι υπνοδωμάτια και πέντε πλήρη μπάνια, με ανεμπόδιστη θέα στην ομώνυμη παραλία, επιβαρύνεται με ΕΝΦΙΑ 1.010 ευρώ, που αντιστοιχεί σε μόλις 1,8 ευρώ/τ.μ., τη στιγμή που το ακίνητο πωλείται προς 3,5 εκατ. ευρώ. Αιτία, το γεγονός ότι η αντικειμενική αξία του ακινήτου δεν ξεπερνά τις 150.500 ευρώ, εξαιτίας ακριβώς του γεγονότος ότι δεν βρίσκεται εντός σχεδίου πόλεως.
Οπως προαναφέρθηκε, στο πρώτο εξάμηνο του έτους θα αναπροσαρμοσθούν και οι αντικειμενικές αξίες ώστε αυτές να εξισωθούν με τις εμπορικές. Στο πλαίσιο αυτό ήδη έχουν γίνει οι πρώτες συναντήσεις με ιδιώτες εκτιμητές ακινήτων, οι οποίοι έχουν ενημερώσει τη σχετική επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών για τον τρόπο που πρέπει να υλοποιηθεί η σχετική διαδικασία, προκειμένου το τελικό αποτέλεσμα να είναι αρτιότερο, συγκριτικά με την προγενέστερη, του 2018.
Σε κάθε περίπτωση, από τη νέα αναπροσαρμογή προβλέπονται αυξήσεις σε περιοχές του κέντρου της Αθήνας που ευνοήθηκαν από την εκτόξευση των βραχυχρόνιων μισθώσεων τα προηγούμενα χρόνια, όπως επίσης και οι πλέον φθηνές περιοχές του λεκανοπεδίου, όπου οι αντικειμενικές παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο.
Υψηλότερος ο λογαριασμός για τα πολυτελή ακίνητα
Υψηλότερο ΕΝΦΙΑ θα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες πολυτελών κατασκευών, καθώς το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει τη θέσπιση κριτηρίων που σχετίζονται με την ποιότητα κατασκευής. Συγκεκριμένα, ένας από τους παράγοντες προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών θα είναι η ποιότητα κατασκευής. Οι πολυτελείς κατασκευές θα έχουν υψηλότερη αντικειμενική αξία από ακίνητα στον ίδιο δρόμο ίδιας ηλικίας των οποίων η κατασκευή είναι απλή. Ταυτόχρονα, για τα γραφεία ένας από τους προσδιοριστικούς παράγοντες θα είναι η ύπαρξη ή μη τουαλέτας, και αυτό καθώς στο κέντρο της Αθήνας στα περισσότερα παλαιά γραφεία υπάρχουν μία ή δύο τουαλέτες στον όροφο. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα γραφεία χωρίς τουαλέτα θα έχουν προφανώς πολύ χαμηλότερη αξία. Η αγορά κρίνει θετική την εξέλιξη αυτή, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να υπάρξει διαχωρισμός των πολυτελών ακινήτων με τα υπόλοιπα. Αντίστοιχα και μάλιστα ιδιαίτερα λεπτομερή κριτήρια εφαρμόζονται και στη Γαλλία. Το σχέδιο νόμου ορίζει ότι «οι τιμές εκκίνησης αυξάνονται ή μειώνονται ποσοστιαία ανάλογα με τους παράγοντες που επηρεάζουν αυξητικά ή μειωτικά την αξία των ακινήτων, όπως ποιότητα κατασκευής, παλαιότητα, θέση στο οικοδομικό τετράγωνο ή στον όροφο, της πολυκατοικίας για τα διαμερίσματα, εμπορικότητα δρόμου, ύπαρξη παταριού ή υπογείου για τα καταστήματα, καλλιεργητική αξία, τουριστική ή παραθεριστική σημασία για τα αγροτεμάχια και άλλα».
