Η εν ψυχρώ κατάρριψη του Boeing 777 στην Ουκρανία με 298 νεκρούς, το 2018. Υπεύθυνοι θεωρήθηκαν οι Ρώσοι αυτονομιστές

17 Ιουλίου 2014. Το αεροσκάφος της Malaysia Airlines, που εκτελούσε την πτήση Άμστερνταμ – Κουάλα Λουμπούρ συνετρίβη στην περιφέρεια του Ντόνετσκ στην Ανατολική Ουκρανία. Οι 283 επιβάτες και το 15μελές πλήρωμα σκοτώθηκαν. Δεν επιβίωσε κανείς.

Το Boeing 777-2H6ER χτυπήθηκε από πύραυλο εδάφους-αέρος. Η Ουκρανία υπέδειξε ως υπεύθυνη τη Ρωσία, που διατηρούσε αεροπορική βάση στην περιοχή. Η Ρωσία αρνιόταν κατηγορηματικά κάθε εμπλοκή. Μέχρι που τον Οκτώβριο του 2018, το σχετικό πόρισμα απέδειξε την ενοχή της.

Η μοιραία πτήση

To αεροσκάφος απογειώθηκε από το αεροδρόμιο του Άμστερνταμ στις 12:15, το μεσημέρι της 14ης Ιουλίου. Θα έφτανε στο διεθνές αεροδρόμιο της Κουάλα Λουμπούρ έντεκα ώρες και σαράντα πέντε λεπτά αργότερα, δηλαδή στις 6:10 ώρα Μαλαισίας, το πρωί του Σαββάτου 18 Ιουλίου.

Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, η πτήση ΜΗ17 επρόκειτο να πετάξει πάνω από την Ουκρανία στα 33.000 πόδια (FL 330) και στη συνέχεια να ανέβει στα 35.000 πόδια (FL 350), όταν φτάσει πάνω από την ουκρανική πόλη Ντνιπροπετρόφσκ. Μόλις προσέγγισε την περιοχή, ο πιλότος ζήτησε, για άγνωστο μέχρι στιγμής λόγο, να παραμείνει στο FL 330. Ο ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας ενέκρινε το αίτημα.

Γύρω στις 16:00, το πλήρωμα ζήτησε να βγει 20 ναυτικά μίλια εκτός πορείας, λόγω καιρικών συνθηκών. Το αίτημα εγκρίθηκε και πάλι. Στις 16:19, ο πύργος ελέγχου του αεροδρομίου στη Ντνιπροπετρόφσκ παρατήρησε ότι η πτήση βρισκόταν 3,6 ναυτικά μίλια βορειότερα της κεντρικής γραμμής του αεροδιαδρόμου, που επρόκειτο να προσγειωθεί. Έδωσε εντολή να επιστρέψει στην προγραμματισμένη διαδρομή. Όμως, το αεροσκάφος παρέμενε στη θέση του.

Ο αρμόδιος ελεγκτής επικοινώνησε τηλεφωνικά με το ρωσικό κέντρο ελέγχου, μιας που η περιοχή βρίσκεται στα σύνορα Ουκρανίας-Ρωσίας, και ζήτησε άδεια, για να μεταφέρει την πτήση στον εναέριο χώρο της Ρωσίας. Αν και το αίτημα εγκρίθηκε, το αεροσκάφος δεν ανταποκρινόταν στις κλήσεις των ελεγκτών. Θεωρούταν, πλέον, εξαφανισμένο.

Το επόμενο λεπτό, στις 16:20 ακριβώς, ένας πύραυλος εδάφους-αέρος Buk, ο οποίος είχε εκτοξευθεί από περιοχή ανατολικά του αεροσκάφους, χτύπησε τη μοιραία πτήση. Προκλήθηκε “εκρηκτική αποσυμπίεση”, με αποτέλεσμα το πιλοτήριο και το ουραίο τμήμα να αποσπαστούν από τον κορμό της ατράκτου.

Το αεροσκάφος “έσπασε” σε τρία κομμάτια, τα οποία διαλύθηκαν καθώς έπεφταν στο έδαφος.

Από τα 298 άτομα που επέβαιναν στο αεροσκάφος, 80 ήταν παιδιά. Οι επιβάτες προέρχονταν από τουλάχιστον δεκαπέντε διαφορετικές χώρες, αλλά η πλειονότητα ήταν από την Ολλανδία.

Πολλοί από τους επιβάτες ταξίδευαν στη Μελβούρνη, για να συμμετάσχουν στην 20η Διεθνή Διάσκεψη του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας για το AIDS. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Ολλανδός καθηγητής Ιατρικής στο Ακαδημαϊκό Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ και πρώην Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης για το AIDS (International AIDS Society -IAS), Γεπ Λάνγκε και ο Ολλανδός γερουσιαστής Βίλεμ Βίτεφεεν (Willem Witteveen).

Κανένας δεν επιβίωσε.

Τα περισσότερα συντρίμμια έπεσαν κοντά στο Χράμποβε, στην περιφέρεια Ντονέτσκ της ανατολικής Ουκρανίας ενώ δεκάδες πτώματα έπεσαν σε χωράφια και σπίτια της περιοχής.

Ποιος φταίει

Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης τόνιζαν από την αρχή ότι υπεύθυνη για το μοιραίο δυστύχημα ήταν η Ρωσία, καθώς εκείνη ήταν που προμήθευσε με πυραύλους τους αντάρτες της ανατολικής Ουκρανίας. Τα ρωσικά μέσα, από την μεριά τους, κατηγορούσαν τον στρατό της Ουκρανίας.

Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή της ουκρανικής πλευράς, λίγο μετά την κατάρριψη του αεροπλάνου, ο διοικητής της φιλορωσικής πολιτοφυλακής του Ντόνμπας (Donbass People’s Militia), Ιγκόρ Γκίρκιν, ανέφερε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης VKontakte, ότι αντάρτες είχαν καταρρίψει ένα αεροπλάνο Antonov An-26, την ίδια περίπου ώρα και στην ίδια περιοχή όπου συνετρίβη η πτήση MH17 των Μαλαισιανών αερογραμμών.

Άλλωστε δεν ήταν η πρώτη φορά που φιλορώσοι αντάρτες κατέρριπταν αεροπλάνα του ουκρανικού στρατού. Όταν έγινε γνωστό πως το αεροσκάφος που καταρρίφθηκε ήταν επιβατικό, η ανάρτηση διαγράφηκε.

Από την άλλη πλευρά, εκπρόσωποι της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ δήλωσαν ότι είχαν δει ένα ουκρανικό αεροπλάνο να καταρρίπτει το Boeing ενώ άλλοι δήλωσαν ότι δεν διαθέτουν πυραύλους που να φτάνουν σε τόσο μεγάλο ύψος.

Ωστόσο, λίγες μέρες νωρίτερα, στις 29 Ιουνίου, οι αντάρτες του Ντόνετσκ είχαν δημοσιεύσει σε ανάρτησή τους στο Twitter ότι είχαν καταλάβει μια συστοιχία πυραύλων Buk του ουκρανικού στρατού, παραθέτοντας μάλιστα και την σχετική φωτογραφία. Μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους, η ανάρτηση διαγράφηκε.

Το τελικό πόρισμα της Ολλανδικής Επιτροπής Ασφάλειας για την πτήση MH17 δημοσιεύτηκε στις 13 Οκτωβρίου 2015. Σύμφωνα με αυτό η πτήση από το Άμστερνταμ προς την Κουάλα Λουμπούρ καταρρίφθηκε από σοβιετικής κατασκευής πυραυλικό σύστημα. Το 2018, οι ερευνητές κατέληξαν πως ο “πύραυλος Bouk – Telar, που κατέρριψε το αεροσκάφος, προερχόταν από την 53η ταξιαρχία αντιαεροπορικής άμυνας που έχει την έδρα της στο Κουρσκ, στη Ρωσία”, γεγονός που η Ρωσία αρνήθηκε για μια ακόμα φορά.

Το δυστύχημα αποτελεί το πιο θανατηφόρο περιστατικό κατάρριψης αεροσκάφους μέχρι σήμερα.