Πολυεπίπεδο αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα έχει αρχίσει ήδη να έχει η επιδημία που ξεκίνησε στην Ασία και εξαπλώνεται πλέον και σε γειτονικές της Ελλάδας χώρες. Η ένταση και η διάρκειά του θα εξαρτηθεί από πολλές παραμέτρους, αλλά κυρίως από την ταχύτητα με την οποία θα καμφθεί η διάδοση του ιού, εξέλιξη που οι αρμόδιοι ελπίζουν να σημειωθεί με την έλευση της άνοιξης και των υψηλότερων θερμοκρασιών καθώς και με την επιτυχία όσων χωρών έχουν κρούσματα να περιορίσουν τη διάδοση, αναφέρουν οι οικονομολόγοι. Ομως, επιπτώσεις υπάρχουν ήδη και αφορούν τόσο το οικονομικό κλίμα όσο και την πραγματική δραστηριότητα και εκτείνονται από τον τουρισμό και τη ναυτιλία έως τις μεταφορές και τη μεταποίηση.
Η χειρότερη εκδοχή
Οικονομολόγοι που επικεντρώνονται στον ελληνικό τουρισμό εξηγούν στην «Κ» πως σε ένα όχι ακραίο σενάριο οι εισπράξεις από το εξωτερικό, που σήμερα αντιστοιχούν στο 10% του ΑΕΠ, μπορεί να μειωθούν κατά 10%. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, θα λείψει μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα από το ΑΕΠ ή περίπου 1,8 δισ. ευρώ. Αν αναλογιστεί κανείς πως η ναυτιλία αντιστοιχεί επίσης στο 7% του ΑΕΠ και ενδεχομένως να εμφανίσει παρόμοια κάμψη της τάξεως του 10%, καθίσταται σαφής ο «μηχανισμός» μέσω του οποίου η επιδημία απειλεί να αφαιρέσει από την ελληνική οικονομία μιάμιση ποσοστιαία μονάδα, σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
Ανησυχία επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που ποντάρει σε ρυθμό αύξησης 2,8% του ΑΕΠ. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας αναγνώρισε χθες, μιλώντας στον Alpha, ότι το θέμα «προβληματίζει το οικονομικό επιτελείο». Ο ίδιος επικαλέστηκε, μάλιστα, τον Γάλλο ομόλογό του Μπρινό Λε Μερ, που θα βρίσκεται σήμερα στην Αθήνα και ο οποίος εκτίμησε πτώση του γαλλικού τουρισμού κατά 30%-40%.
Βεβαίως, υπάρχουν και οι αισιόδοξες εκτιμήσεις πως, εάν η επιδημία εκτονωθεί μέχρι τον Απρίλιο, η ζήτηση θα ανακάμψει εκρηκτικά αναπληρώνοντας τα κενά της δραστηριότητας και απομακρύνοντας τα χειρότερα σενάρια.
Και ενώ στον τουρισμό επικρατεί αυτή η αβεβαιότητα, ήδη πλήθος ελληνικών μεταποιητικών επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν πρώτες ή και ενδιάμεσες ύλες από την Κίνα, μεταξύ άλλων και φαρμακευτικές, χημικές και ειδών προσωπικής φροντίδας, αδυνατούν να εφοδιαστούν επαρκώς για να συνεχίσουν την παραγωγή τους, ενώ εναλλακτικές πηγές προμηθειών δεν υφίστανται. Το γεγονός ότι η κινεζική οικονομία υπολειτουργεί, καθώς δεν μπόρεσε να επανεκκινήσει μετά τις αργίες του νέου σεληνιακού έτους εξαιτίας της επιδημίας, σημαίνει πως το ίδιο το παγκόσμιο εμπόριο έχει αρχίσει και σημειώνει κάμψη, αφού η Κίνα ούτε εξάγει με τους συνήθεις ρυθμούς ούτε εισάγει.
Τούτο σημαίνει μεγάλη κάμψη στη ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές τόσο πρώτων υλών όσο και τελικών προϊόντων ή αργού πετρελαίου και καυσίμων. Ετσι, η ναυλαγορά του ξηρού φορτίου κινείται σε χαμηλά τετραετίας, ενώ πιέσεις δέχονται και τα δεξαμενόπλοια και τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς περιμένουν μειωμένο όγκο διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων από τον Μάρτιο έως και τον Μάιο, με βάση τη χρονική υστέρηση, από την οποία αναμένεται να επηρεαστεί η δραστηριότητα από την κάμψη της κινεζικής παραγωγής.
Στον τουρισμό εντοπίζεται μια ακόμη μεγαλύτερη απειλή, λόγω και της σημασίας του για την εθνική οικονομία. Αν και οι μεγαλύτεροι ξενοδοχειακοί όμιλοι με τους οποίους ήρθε σε επαφή η «Κ» δηλώνουν πως ακόμη δεν έχουν κάμψη στις κρατήσεις τους σε σχέση με πέρυσι την ίδια εποχή, όλοι αναφέρουν πως πράκτορες και πελάτες με τους οποίους συνεργάζονται ή συνομιλούν κάνουν ερωτήσεις για το κόστος που θα έχουν αν ακυρώσουν ή τι διαδικασίες υπάρχουν για την προστασία από την επιδημία.
Αερομεταφορές
Στις αερομεταφορές, η Aegean, διαπιστώνοντας την ύπαρξη σχετικής τάσης μεταξύ των πελατών της, ανακοίνωσε χθες πως η μετάθεση του ταξιδιού για οποιονδήποτε προορισμό του δικτύου της από σήμερα έως και τις 20 Μαρτίου 2020 θα μπορεί να γίνει χωρίς επιβάρυνση (rebooking fees) λόγω του κορωνοϊού. Παράλληλα γνωστοποίησε πως θα συνεχίσει τις πτήσεις της κανονικά προς όλους τους προορισμούς, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, μέχρι νεότερης ενημέρωσης, αλλά και πως παραμένει «σε επικοινωνία με τις αρμόδιες υπηρεσίες για οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια κριθεί αναγκαία».
Ομως, αυτή η εικόνα από τον τουρισμό είναι συγκυριακή. Διότι εάν η επιδημία εξαπλωθεί περισσότερο στην Ευρώπη, από όπου και αντλεί το μεγαλύτερο μέρος των ταξιδιωτών η Ελλάδα (ειδικά από Γερμανία, Αγγλία και Γαλλία), μπορεί να κάμψει την καταναλωτική εμπιστοσύνη και εν πάση περιπτώσει τη διάθεση των ανθρώπων να κάνουν ταξίδια.