Τριάντα εκατομμύρια χρόνια υπάρχουν οι έρημοι Γκόμπι και Τάκλα Μακάν της Κεντρικής Ασίας και θεωρούνται οι αρχαιότερες στον πλανήτη, σύμφωνα με ερευνητές από τις ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Καζακστάν, με επικεφαλής τον Τζέρεμι Κέιβς του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια. Οι επιστήμονες κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα, και το δημοσίευσαν στο περιοδικό γεωλογίας «Geology», αναλύοντας ισότοπα άνθρακα από δείγματα εδάφους διαφόρων ηλικιών.
Συγκριτικά η εμβληματική έρημος Σαχάρα έχει ηλικία περίπου 7 εκατ. ετών και μάλιστα κατά καιρούς είχε μεγάλα υγρά και «πράσινα» διαλείμματα, ενώ πριν 6.000 χρόνια διέθετε πυκνή βλάστηση και τη διέσχιζαν μεγάλα ποτάμια.
Η αναλογία των ισοτόπων αποκαλύπτει την παρουσία ή όχι βλάστησης σε μια περιοχή. Η ανάλυση αποκάλυψε στην Κεντρική Ασία ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα άνθρακα-13, που φθάνουν μέχρι πριν από 30 εκατ. χρόνια και υποδηλώνουν πολύ χαμηλή παραγωγικότητα φυτών και πολύ λίγες βροχοπτώσεις.
«Φαίνεται πως η Κεντρική Ασία έχει υπάρξει ξερή για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από πολλές άλλες περιοχές του πλανήτη», δήλωσε ο Κέιβς. Μάλιστα η εξαφάνιση του πρασίνου και η ερήμωση στις ασιατικές αρήμους δεν έχει σταματήσει μέχρι σήμερα.
Πριν από περίπου 45 εκατ. χρόνια όταν ανυψώθηκαν τα Ιμαλάϊα και το οροπέδιο του Θιβέτ, άρχισαν να μπλοκάρουν τους μουσώνες που έφερναν βροχή και υγρασία από το νότο. Έτσι, σταδιακά ένα μεγάλο τμήμα της δυτικής Κίνας ξεράθηκε και ερημοποιήθηκε.
Πιο πρόσφατα και πιο βόρεια, πριν από περίπου 10 εκατ. χρόνια, όταν με τη σειρά τους αναδύθηκαν τα όρη Αλτάι, απέκοψαν και τους βόρειους ανέμους που έφερναν βροχές. Αυτό είχε ως συνέπεια οι έρημοι να επεκταθούν στην Ασία, από τη Μογγολία μέχρι το Καζακστάν. Έως τώρα υπήρχε επιστημονική διαμάχη πόσο παλιές είναι οι ασιατικές έρημοι.
