Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομική δραστηριότητα εξακολουθούν να ταλανίζουν τις ελληνικές εξαγωγές. Τα περιοριστικά μέτρα που έλαβαν βασικές οικονομίες της Ευρώπης, όπου κατευθύνεται η πλειονότητα των ελληνικών προϊόντων για την ανάσχεση της εξάπλωσης του κορωνοϊού έπληξαν την εξαγωγική δυναμική των ελληνικών προϊόντων και οδήγησαν σε αρνητικό αποτέλεσμα για το Μάιο. Συγκεκριμένα, οι ελληνικές εξαγωγές μειώθηκαν το Μάιο κατά 32,7%.
Στον αντίποδα, θετικό στοιχείο αποτελεί η σημαντική μείωση που εμφάνισαν κατά το ίδιο διάστημα οι εισαγωγές (-39,0%) αλλά και το εμπορικό έλλειμμα, το οποίο συρρικνώθηκε κατά 47,7%. Ενθαρρυντικό στοιχείο αποτελεί και η άνοδος που κατέγραψαν οι εξαγωγές στις κατηγορίες των Χημικών (+20,3%) και των Λαδιών (+11,1%) το Μάιο του 2020.
Τα αποτελέσματα Μαΐου, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων, έρχονται να υπογραμμίσουν την ανάγκη ενδυνάμωσης της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Η πανδημία, όπως σημειώνεται, μπορεί και πρέπει να αποτελέσει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, με επίκεντρο την ανασυγκρότηση της εγχώριας παραγωγής και την ενίσχυση των εξαγωγών.
Ο ΠΣΕ υπενθυμίζει ότι έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση των εξαγωγικών επιχειρήσεων, ειδικά των μικρομεσαίων, οι οποίες εστιάζουν στην άρση των φορολογικών βαρών και στην τόνωση της ρευστότητάς τους.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, οι εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, το Μάιο του 2020 σημειώνουν μεγάλη πτώση κατά περίπου 1 δισ. ευρώ ή κατά -32,7% και διαμορφώθηκαν στα 2,07 δισ. ευρώ από 3,07 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Πτωτικά κινήθηκαν και οι εξαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή, καθώς υποχώρησαν κατά -12,7% ή κατά 257,4 εκατ. ευρώ και έφθασαν στα 1,77 δισ. ευρώ από 2,03 δισ. ευρώ.
Με πολύ μεγάλη μείωση καταγράφονται και οι εισαγωγές το Μάιο του 2020 καθώς υποχώρησαν κατά 2,06 δισ. ευρώ ή κατά -39% και ανήλθαν σε 3,23 δισ. ευρώ έναντι 5,29 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών ανήλθαν στα 2,8 δισ. ευρώ από 3,79 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκαν κατά 992,9 εκατ. ευρώ ή κατά -26,2%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε το Μάιο του 2020 κατά 1,06 δισ. ευρώ, ή κατά -47,7%, στα -1,16 δισ. ευρώ από -2,22 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα -1,03 δισ. ευρώ από -1,76 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 735,5 εκατ. ευρώ, ή κατά -41,8%.
Η μεγάλη μείωση των εξαγωγών και κατά το Μάιο, σε συνδυασμό με την πτωτική πορεία των προηγούμενων τριών μηνών, οδήγησε σε σημαντική μείωση τις εξαγωγές της χώρας για το πρώτο πεντάμηνο του 2020. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαϊου μειώνονται κατά 1,89 δισ. ευρώ ή κατά -13,5% και ανήλθαν σε 12,17 δισ. ευρώ από 14,06 δισ. ευρώ. Αντίθετα, χωρίς τα πετρελαιοειδή οι εξαγωγές κινούνται πλέον με μικρή πτώση, στα 9,47 δισ. ευρώ από 9,63 δισ. ευρώ, δηλαδή μειωμένες κατά 159,2 εκατ. ευρώ ή κατά -1,7%.
Οι εισαγωγές στο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2020 μειώθηκαν κατά περίπου 3,93 δισ. ευρώ ή κατά -16,7%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 19,62 δισ. ευρώ έναντι 23,54 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές μειώθηκαν στα 15,45 δισ. ευρώ από 17,17 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 1,72 δισ. ευρώ ή κατά -10%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο πρώτο πεντάμηνο του 2020 μειώθηκε κατά 2,03 δισ. ευρώ ή κατά -21,4%, στα -7,45 δισ. ευρώ από -9,49 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα -5,98 δισ. ευρώ από -7,54 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 1,56 δισ. ευρώ ή κατά -20,7%.
Η πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφική περιοχή
Όσον αφορά στην πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές το Μάιο του 2020, παρατηρείται σημαντική μείωση των αποστολών προς την ΕΕ και πολύ μεγαλύτερη μείωση προς τις Τρίτες Χώρες. Συγκεκριμένα, η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι μειωμένη προς τις Χώρες της ΕΕ κατά -19,9% ενώ η πτώση προς τις Τρίτες Χώρες, είναι της τάξης του -46,5%. Όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν μικρότερη μείωση προς τις Χώρες της ΕΕ κατά -10% και υποχώρηση προς τις Τρίτες Χώρες κατά -17,3%.
Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, ανήλθε στο 61,7% από 51,8% το Μάιο του 2019 ενώ το μερίδιο των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες διαμορφώθηκε σε 38,3% από 48,8% το Μάιο του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 64,9% και των τρίτων χωρών στο 35,1%.
Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου του 2020, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι μειωμένη προς τις Χώρες της ΕΕ (-3,1%) και με σημαντικότερη πτώση προς τις Τρίτες Χώρες (-24,5%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν μικρή άνοδο προς τις Χώρες της ΕΕ κατά 1,1% και μείωση προς τις Τρίτες Χώρες κατά -6,4%.
Η πορεία ανά κλάδο
Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, το Μάιο του 2020 φαίνεται σημαντική διαφοροποίηση σε κλάδους όπου ενισχύονται οι εξαγωγές -και συνετέλεσαν στη συγκράτηση της συνολικής πτώσης- και κλάδους που υποχωρούν σε μεγάλα ποσοστά.
Σημαντική αύξηση παρουσίασαν οι εξαγωγές των Χημικών (20,3%), κατηγορία που βρέθηκε το Μάιο στη δεύτερη θέση εξαγόμενων ελληνικών προϊόντων. Αξιοσημείωτη αύξηση καταγράφουν οι εξαγωγές της κατηγορίας Λάδια (11,1%), ενώ σημαντική -με δεδομένες τις ιδιαίτερες συνθήκες που διαμορφώθηκαν- είναι η σταθερότητα των εξαγωγών των Τροφίμων και Ζώων Ζώντων (-0,2%).
Όλοι οι υπόλοιποι κλάδοι, καταγράφουν για το Μάιο του 2020, πτωτική πορεία των ελληνικών εξαγωγών. Οι εξαγωγές των Πετρελαιοειδών σχεδόν καταρρέουν (-71,3%), ενώ μεγάλες ποσοστιαίες μειώσεις των εξαγωγών καταγράφονται στους κλάδους των Πρώτων Υλών (-40,3%), των Διαφόρων Βιομηχανικών (-35,7%), των Βιομηχανικών Προϊόντων (-28,3%), των Ποτών & Καπνού (-17,2%) Μικρότερη μείωση των εξαγωγών καταγράφονται για την κατηγορία των Μηχανημάτων (-5,7%), ενώ πτωτικά κινούνται και οι -χαμηλές σε αξία- εξαγωγές των Εμπιστευτικών Προϊόντων (-15,4%).
Εξετάζοντας το διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου του 2020, σημαντική άνοδο καταγράφουν οι κλάδοι των Λαδιών (+43,6%), των Χημικών (+19,1%) και των Τροφίμων και Ζώων ζώντων (+10,2%). Οριακή αύξηση εξαγωγών εμφανίζει η κατηγορία των Ποτών και Καπνού (+2,2%) και οριακή μείωση αυτή των Εμπιστευτικών Προϊόντων (-1,5%).
Στον αντίποδα, σημαντική πτώση σε σχέση με τις εξαγωγές του αντίστοιχου διαστήματος του 2019, σημείωσαν οι κλάδοι των Πετρελαιοειδών/Καυσίμων (-39,4%), των Πρώτων Υλών (-27,6%) και των Διαφόρων Βιομηχανικών προϊόντων (-17,9%). Μικρότερη μείωση καταγράφουν οι εξαγωγές των Βιομηχανικών Προϊόντων (-9,9%) και των Μηχανημάτων (-6,9%).
