Υπάρχουν στιγμές που ο άνθρωπος ξεφεύγει. Η βία μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις που δύσκολα μπορούν να αιτιολογηθούν. Πόσω μάλλον όταν η ανθρώπινη αχρειότητα προέρχεται από παιδιά, που οι πράξεις τους θα έπρεπε να ορίζονται από αγνές προθέσεις.
Την ιστορία κακοποίησης που ακολουθεί την προκάλεσαν έφηβοι. Ο λόγος άγνωστος, η ζημιά μεγάλη. Και θύμα όχι ένας άνθρωπος, αλλά ένα πουλί, με το όνομα Grecia, που παραπέμπει στη χώρα μας. Το 2015 λοιπόν μια ομάδα νέων κατακρεούργησε το ράμφος του τουκάν στην Κόστα Ρίκα, με την εικόνα του να κάνει τον γύρο του κόσμου και να προκαλεί θλίψη, φρίκη και αποτροπιασμό.
Όταν το πτηνό μεταφέρθηκε στην κτηνίατρο Carmen Soto ήταν σε άθλια κατάσταση: τραυματισμένο, πεινασμένο, στο κατώφλι του θανάτου. «Ήταν καλυμμένο με αίματα, πονούσε φρικτά. Δεν μπορούσε να τραφεί γιατί όλο το πάνω μέρος του ράμφους του είχε κοπεί» είχε πει η γιατρός σε παλιότερη συνέντευξή της.
Στο Κέντρο Διάσωσης «Zoo Avenue» η Soto και οι συνάδελφοί της έδωσαν τις πρώτες βοήθειες στο τουκάν και το ονόμασαν Grecia, από την ομώνυμη περιοχή όπου εντοπίστηκε τραυματισμένο. Το φύλο του δεν προσδιορίστηκε. Και αυτό γιατί τα τουκάν είναι ίδια εμφανισιακά και ο μόνος τρόπος προσδιορισμού του φύλου τους είναι το τεστ αίματος. Οι φροντιστές του, όμως, δεν ήθελαν να το στρεσάρουν περισσότερο και το ανέβαλαν.
Μόλις το πουλί Grecia άρχισε να παίρνει τα πάνω του οι εργαζόμενοι στο κέντρο διάσωσης «Zoo Avenue» ανέβασαν στα κοινωνικά δίκτυα μια φωτογραφία του. Η εικόνα ενός πανέμορφου τουκάν που είχε κακοποιηθεί σε τέτοιο βαθμό έγινε viral. Μέλη φιλοζωικών οργανώσεων και πολίτες της Κόστα Ρίκα -αλλά και άλλων χωρών σε όλο τον κόσμο- βγήκαν στους δρόμους να διαδηλώσουν ζητώντας να θεσπιστεί νόμος με αυστηρές ποινές για την κακομεταχείριση των ζώων.
Κάτι έπρεπε να γίνει για να μπορέσει να ζήσει το τουκάν. Σύντομα ξεκίνησε διεθνής εκστρατεία crowdfunding ώστε να αποκτήσει ένα προσθετικό ράμφος.Τα χρωματιστά ράμφη των εξωτικών πουλιών είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή τους. Δεν τους χρησιμεύουν μόνο για να τρώνε, αλλά με αυτό ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματός τους, την ισορροπία τους και στέλνουν μηνύματα στο άλλο φύλο για το ζευγάρωμά τους. O κόσμος ευαισθητοποιήθηκε και η καμπάνια απέδωσε σχεδόν 10.00 δολάρια. Το τουκάν Grecia ήταν ένα βήμα πριν τη νέα ζωή.
Το προσθετικό ράμφος
Η ιστορία του κέντρισε το ενδιαφέρον τριών εταιρειών εκτύπωσης 3D (Grupo SG, EwaCorp και Elementos 3D) που συμφώνησαν να συνεργαστούν στη δημιουργία του νέου ράμφους. «Είναι πραγματικά σπουδαίο να μπορείς να βοηθάς με την τεχνολογία της τρισδιάστατης εκτύπωσης ένα τραυματισμένο τουκάν και να δείχνεις στον κόσμο ότι η Κόστα Ρίκα έχει τις ικανότητες να κάνει κάτι τέτοιο» είπε η διευθύντρια της Elementos 3D, Mariela Fonseca.
Οι επιστήμονες έπρεπε να ανταποκριθούν σε σημαντικές προκλήσεις. Από τη μία το προσθετικό ράμφος που θα έφτιαχναν θα έπρεπε να φέρνει μια ισορροπία στο πτηνό καθώς το ράμφος αποτελεί μόνο το 1/20 του βάρους του. Και από την άλλη έπρεπε να είναι ιδιαίτερα προσεχτικοί στο πώς θα το τοποθετούσαν ώστε να μην δημιουργούσε κάποιας μορφής δυσμορφία στο τουκάν.
Η αρχική ιδέα να στερεωθεί το προσθετικό ράμφος με βελόνες γρήγορα απορρίφθηκε. Η κτηνίατρος Carmen Soto απέκλεισε τη συγκεκριμένη επιλογή καθώς το κολόβωμα (τμήμα μέρους ή οργάνου που απομένει ύστερα από ακρωτηριασμό) δεν ήταν νεκρός χόνδρος, αλλά μια ευαίσθητη περιοχή με αιμοφόρα αγγεία και απολήξεις νεύρων. Αυτό έδειχνε κιόλας τον αφόρητο πόνο που ένιωσε ο Grecia όταν κακοποιήθηκε. Η κτηνίατρος ήθελε το προσθετικό μέλος να είναι άνετο για το εξωτικό πουλί ώστε να το συνηθίσει και να αρχίσει να το χρησιμοποιεί.
Η κατασκευή του
Η ομάδα που θα έδινε στο τουκάν τη νέα ζωή του έφτιαξε πολλά ράμφη. Το πτηνό δεν θα μπορούσε να ζήσει ξανά στη φύση ελεύθερο, είχε γίνει μόνιμος κάτοικος του κέντρου διάσωσης και έτσι όλες οι προσπάθειες είχαν στόχο την ευκολότερη καθημερινότητά του μέσα σε αυτό.
Οι επιστήμονες, μετά από προσπάθειες που κράτησαν μήνες, κατάφεραν να φτιάξουν ένα ακριβές 3D αντίγραφο του ράμφους που πήραν από ένα άλλο τουκάν το οποίο είχε πεθάνει. Στην προσπάθεια συμμετείχαν μηχανικοί, ορνιθολόγοι ακόμα και οδοντίατροι!
Το νέο μέλος τοποθετήθηκε στο εξωτικό πουλί και εκείνο το δέχτηκε καλά, αποδεικνύοντας ότι ήταν μεγάλος μαχητής. Μάλιστα το τρισδιάστατο εκτυπωμένο ράμφος έδωσε ένα νέο χαρακτηριστικό στο τουκάν. «Όταν έχασε το ράμφος του έχασε και μέρος από το κελάϊδισμά του. Με το προσθετικό το τραγούδι του είναι καλύτερο» είχε πει ο υπεύθυνος επικοινωνίας του κέντρου διάσωσης Hugo Alonso. H περίοδο ανάρρωσης του κράτησε 1,5 χρόνο.
«Ο Grecia είχε πάθε κατάθλιψη όταν έχασε το ράμφος του αλλά τώρα είναι ξανά χαρούμενος. Λίγες μέρες μετά την τοποθέτηση του προσθετικού μέλους άρχισε ξανά να τραγουδά, κάτι που είχε να κάνει από τότε που ήρθε βάναυσα κακοποιημένος. Μπορεί πλέον να τρέφεται μόνο του, χρησιμοποιεί το ράμφος του για να κάνει ακόμα και μπάνιο» είπε η διευθύντρια του κέντρου διάσωσης Zoo Ave, Magaly Quesada.
Η κακοποίησή του έγινε αφορμή να υπογράψει ο τότε πρόεδρος της Κόστα Ρίκα Λουίς Γκιγέρμο Σολίς το νόμο για τις αυστηρές ποινές σε όσους κακοποιούν τα ζώα, ενώ απαγορεύτηκε και το κυνήγι.
Η ιστορία του Grecia έγινε ντοκιμαντέρ από το Αnimal Planet με τίτλο «Toucan Nation».