Στις μειώσεις ΦΠΑ για τα εισιτήρια, τα καφέ και τις πλαζ – και αυτές με ημερομηνία λήξης τον Οκτώβριο – περιορίστηκαν οι φοροελαφρύνσεις, καθώς λόγω της κρίσης τα περιθώρια κι άλλης μείωσης των εσόδων του κράτους στενεύουν.
Το μεγάλο ζήτημα που έχει ανακύψει είναι οι απώλειες εισοδημάτων για περισσότερους από 400.000 ιδιοκτήτες από το υποχρεωτικό «κούρεμα» των ενοικίων κατά 40% στην επαγγελματική στέγη, στην πρώτη κατοικία εργαζομένων που βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης και στη φοιτητική στέγη.
Μετά τις έντονες αντιδράσεις των ιδιοκτητών που δυσφορούν, καθώς δεν θεωρούν αρκετό το μέτρο αναστολής πληρωμής βεβαιωμένων οφειλών από φόρο εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ, πηγές του υπουργείου Οικονομικών μεταδίδουν ότι το κράτος θα καλύψει μέρος των απωλειών εισοδήματος μέσω της μείωσης της φορολογίας επί των ενοικίων.
Με ρύθμιση
Συγκεκριμένα ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας προτίθεται να προχωρήσει σε έκπτωση φόρου ίση με το 35% του ποσού της απώλειας ενοικίων.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν ένα μηνιαίο μίσθωμα είναι π.χ. 1.000 ευρώ και τελικά ο ιδιοκτήτης εισπράξει 600 ευρώ (μείωση ενοικίου κατά 40%), το κράτος θα έρθει και θα του αφαιρέσει από τους συνολικούς φόρους που έχει να πληρώσει το 35% της απώλειας εισόδων, δηλαδή 400 ευρώ x 35% = 140 ευρώ.
Η πραγματική διάσταση του μέτρου έκπτωσης φόρου ασφαλώς θα φανεί με την κατάθεση της νομοθετικής ρύθμισης που απαιτείται σε αυτές τις περιπτώσεις.
Ετσι κατ’ ουσίαν οι φορολογικές παρεμβάσεις περιορίζονται στις εξής δύο:
1. Μείωση του ΦΠΑ από 1η Ιουνίου έως 31 Οκτωβρίου στο 13% από το 24% για προϊόντα που στο ράφι των σουπερμάρκετ επιβαρύνονται με χαμηλό ΦΠΑ και στην κατανάλωση σε καφέ, μπαρ, εστιατόρια χρεώνονται με τον υψηλό συντελεστή 24%. Αυτά είναι ο καφές, τα ροφήματα, οι χυμοί και το τσάι, τα οποία επιβαρύνονται στο ράφι με ΦΠΑ 13% και όταν καταναλώνονται στο εστιατόριο ο ίδιος φόρος εκτοξεύεται στο 24%!
Πλέον από 1η Ιουνίου θα είναι ενιαία η φορολογία στο 13%. Με αυτόν τον τρόπο όλα τα προϊόντα της εστίασης, με εξαίρεση το αλκοόλ, θα είναι στον χαμηλό ΦΠΑ.
Στα αναψυκτικά τα πράγματα ήταν διαφορετικά καθώς, είτε κάποιος τα προμηθευόταν από το ράφι, είτε τα κατανάλωνε σε ένα εστιατόριο, ο ΦΠΑ ήταν στον ανώτατο συντελεστή 24%. Τώρα και γι’ αυτή την κατηγορία προϊόντων πέφτει στο 13%.
Ωστόσο, αυτό που περιμένουν να δουν τα αρμόδια υπουργεία και οι καταναλωτές είναι αν αυτή η μείωση περάσει ολόκληρη στην τσέπη τους ή εν μέρει. Αν δεν συμβεί το πρώτο, τότε σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις εστίασης, τα καφέ ή τα μπαρ που ανοίγουν αύριο απλά θα ανεβάσουν τις τιμές προ ΦΠΑ, ώστε με τον νέο χαμηλό συντελεστή να παραμείνουν στα ίδια με τα σημερινά επίπεδα.
2. Μείωση του ΦΠΑ σε όλα τα εισιτήρια. Στις μεταφορές θα πρέπει να φανεί σημαντική μείωση του κόστους, εφόσον οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις του κλάδου δεν αλλάξουν τις τιμές στα ακτοπλοϊκά και στα αεροπορικά εισιτήρια ή στα ΚΤΕΛ. Τα πράγματα φαίνεται να είναι πιο ξεκάθαρα όσον αφορά τα εισιτήρια των τρένων, του μετρό και του προαστιακού, όπου εκεί αναμένεται να υπάρξει μείωση στο ύψος της ελάφρυνσης που θα συμβεί στον ΦΠΑ.
Για παράδειγμα, ένα εισιτήριο μετρό που σήμερα κοστίζει 1,4 ευρώ με τις αλλαγές θα πρέπει να πωλείται προς 1,28. Υπάρχουν εισηγήσεις η τιμή ανά διαδρομή να είναι ακόμη πιο χαμηλά.
Στην περίπτωση ενός αεροπορικού εισιτήριου για 1 άτομο από Αθήνα για Θεσσαλονίκη με επιστροφή το τελικό κόστος σήμερα για τον ταξιδιώτη είναι 130 ευρώ. Με τη μείωση του ΦΠΑ από 1η Ιουνίου 2020 η τιμή του εισιτηρίου θα πρέπει να πέσει στα 118,5 ευρώ και άρα να έχει όφελος 11,5 ευρώ.
Γρίφος το ποσοστό μείωσης της προκαταβολής φόρου
Ανάλογο πρόβλημα με τους ιδιοκτήτες ακινήτων έχει δημιουργηθεί και στους μικρομεσαίους. Παρά τις εξαγγελίες, το υπουργείο Οικονομικών ακόμη δεν έχει καταλήξει στο ποσοστό μείωσης της προκαταβολής φόρου για επαγγελματίες και επιχειρήσεις (αναμένεται να είναι 50%) που θα τους δώσει ανάσα ρευστότητας μετά την υποβολή των εφετινών φορολογικών δηλώσεων.
Ο χάρτης των φοροελαφρύνσεων που έφερε η κρίση διεθνώς
Οι κυβερνήσεις σε όλον τον κόσμο που έχουν πληγεί από την πανδημία προβαίνουν στη λήψη μέτρων μέσω της φορολογίας με σκοπό να ενισχυθεί η ρευστότητα επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Στην Αυστρία παρέχεται η δυνατότητα της μείωσης προκαταβολής του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων. Σε περίπτωση που η δραστηριότητα της επιχείρησης πλήττεται σε τέτοιον βαθμό που αδυνατεί να αποπληρώσει ακόμα και το μειωμένο ποσό, οι αρχές μπορούν να αποφασίσουν μέχρι και την πλήρη απαλλαγή.
Στην Ολλανδία και στη Φινλανδία προβλέπονται μειωμένοι συντελεστές για την επιβολή τόκων σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής φόρου. Στην Ελλάδα ο τόκος εκπρόθεσμης καταβολής παραμένει στο 0,73% μηνιαίως, αν και έχουν δοθεί παρατάσεις για την καταβολή φόρου μέχρι τον Αύγουστο χωρίς την επιβολή του.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για την ενίσχυση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, προβλέπονται ειδικές κρατικές ενισχύσεις και απαλλαγές από φόρους.
Στη Νορβηγία δίνεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να συμψηφίσουν τις φορολογικές ζημιές του έτους 2020 με φορολογητέα κέρδη των προηγούμενων δύο ετών. Στις ΗΠΑ ο συμψηφισμός ζημιών ανατρέχει μέχρι και στα προηγούμενα πέντε έτη. Στην Ελλάδα δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ το σύστημα μεταφοράς ζημιών των επιχειρήσεων στα προηγούμενα έτη παρά μόνο στα επόμενα πέντε έτη.
Η Κίνα, ειδικά για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, παρατείνει τον χρόνο έκπτωσης φορολογικών ζημιών κατά τρία έτη.
Ρήτρα περί μη διανομής μερισμάτων έθεσε η Γαλλία στις μεγάλες επιχειρήσεις προκειμένου να επωφεληθούν από τα μέτρα περί αναστολής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων καθώς και από τη χορήγηση δανείων με κρατική εγγύηση.
Προς την ίδια κατεύθυνση στρέφονται και οι νορβηγικές φορολογικές αρχές, παρέχοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να ανακαλέσουν, χωρίς την επιβολή φόρου, τις αποφάσεις περί διανομής μερισμάτων εντός του 2020. Η Ελλάδα φαίνεται ότι έχει επιλέξει τον όρο διατήρησης των θέσεων εργασίας αντί της μη διανομής μερίσματος ως ρήτρας για την εφαρμογή ευνοϊκών μέτρων στις επιχειρήσεις.
Φορολογικά κίνητρα για νέες επενδύσεις δίνει η Αυστραλία με τη μορφή της αυξημένης απόσβεσης παγίων. Πρόκειται για πάγια που θα αποκτώνται μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2021, των οποίων η αξία θα αποσβένεται προσαυξημένη κατά 50% στο φορολογικό έτος απόκτησής τους.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του τμήματος φορολογίας της Grant Thornton Σωτήρη Γιούσιο «το κοινό χαρακτηριστικό των αποφάσεων είναι ότι πρόκειται για μέτρα επιδότησης μέσω των οποίων προσπαθούν, κατά το δυνατόν, να καλύψουν ζημιές που έχουν υποστεί οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις. Εκείνο που απουσιάζει και περιμένουμε είναι μέτρα με πιο μακροπρόθεσμη εφαρμογή που θα βοηθήσουν την οικονομία στη μετά τον κορωνοϊό εποχή».
