Πολλοί ασθενείς που με επισκέπτονται στο ιατρείο παραπονούνται για εγκλωβισμένα αέρια στο στομάχι ή στο έντερο, για φουσκώματα ή πρήξιμο στην κοιλιά, για αέρια του εντέρου που μυρίζουν άσχημα και αναζητούν τα αίτια και τις λύσεις στο πρόβλημά τους. Τα αέρια αυτά περιλαμβάνουν το υδρογόνο, το μεθάνιο, το διοξείδιο του άνθρακα και το οξυγόνο και σχετίζονται με τη συνολικότερη υγεία του ασθενούς, τη βιοποικιλότητα των μικροβίων του εντερικού τους σωλήνα, αλλά και τις διατροφικές επιλογές των ανθρώπων.
Τα αέρια στο έντερο παράγονται με 3 τρόπους: α. χημικές αντιδράσεις, β. διάσπαση τροφών από ένζυμα και γ. μέσω του μεταβολισμού των μικροβίων του εντέρου. Η κατανόηση των διαφορετικών ειδών αερίων που παράγονται στο έντερο, οι συγκεντρώσεις τους και η ακριβής θέση όπου παράγονται τα αέρια είναι σημαντικές παράμετροι για τη συσχέτισή τους με την αντίστοιχη πάθηση.
Αυστραλοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Monash της Μελβούρνης κατασκεύασαν έξυπνη κάψουλα που ανιχνεύει και μετράει σε πραγματικό χρόνο διάφορα αέρια στο έντερο όπως υδρογόνο, διοξείδιο του άνθρακα και οξυγόνο. Η νέα τεχνολογία είναι 3.000 φορές πιο ακριβής από την τεχνολογία που χρησιμοποιείται έως σήμερα για τη διάγνωση πολλών παθήσεων του πεπτικού, όπως το σύνδρομο βακτηριακής υπερανάπτυξης του εντέρου, που ευθύνεται για τα φουσκώματα στην κοιλιά (λόγω πχ συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου), και τη δυσαπορρόφηση υδατανθράκων.
Η έξυπνη κάψουλα περιέχει έναν εξαιρετικά ευαίσθητο ανιχνευτή αερίων στο έντερο και αναμένεται ότι θα δώσει λύση σε σειρά αδιάγνωστων περιπτώσεων με τις έως τώρα διαθέσιμες διαγνωστικές τεχνικές μέσω της αναπνοής. Το μειονέκτημα με τα διαγνωστικά τεστ αναπνοής που χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή είναι ότι δίνουν μεγάλα ποσοστά ψευδώς θετικών και ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων.
Αντίθετα, η χρήση της νέας κάψουλας που καταπίνει ο ασθενής θα συλλέγει δεδομένα απευθείας από τα σημεία του εντέρου όπου παράγονται τα αέρια, τα οποία δεδομένα θα μεταφέρονται στη συνέχεια σε κινητό τηλέφωνο. Επιπλέον, το νέο διαγνωστικό τεστ είναι μη επεμβατικό που σημαίνει ότι ο ασθενής που καταπίνει την έξυπνη κάψουλα θα μπορεί να συνεχίζει απρόσκοπτα την καθημερινότητά του.
Η πρώτη μελέτη σε ανθρώπους από τους ίδιους ερευνητές έδειξε ότι το στομάχι παράγει οξειδωτικές χημικές ενώσεις που διασπούν τις ουσίες που παραμένουν στο στομάχι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το φυσιολογικό.
Η δεύτερη μελέτη που μόλις δημοσιεύθηκε στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό Alimentary Pharmacology and Therapeutics έκανε άμεση σύγκριση μεταξύ της μετρούμενης παραγωγής υδρογόνου στο έντερο από την έξυπνη κάψουλα και της έμμεσης μέτρησης των αερίων από τα διαγνωστικά τεστ αναπνοής. Η μελέτη έγινε σε 12 υγιείς ανθρώπους που έλαβαν είτε απορροφήσιμους είτε ζυμώσιμους υδατάνθρακες. Συγκεκριμένα, 8 άνθρωποι έλαβαν μία δόση 1,25‐40 γρ. ινουλίνης και 4 άνθρωποι έλαβαν 20-40 γρ. γλυκόζης.
Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η έξυπνη κάψουλα μέτρησε >3.000 φορές υψηλότερες συγκεντρώσεις υδρογόνου σε σύγκριση με τα διαγνωστικά τεστ αναπνοής, δηλαδή μια αναλογία σήματος/θορύβου 23,4 για την κάψουλα έναντι 4,2 για τα τεστ αναπνοής. Δεν διαπιστώθηκε καμία ανεπιθύμητη ενέργεια και η έξυπνη κάψουλα αποβλήθηκε με τα κόπρανα στο σύνολο των ανθρώπων που συμμετείχαν στη μελέτη.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η νέα τεχνολογία θα λύσει πολλά μυστήρια του γαστρεντερικού συστήματος και θα βοηθήσει ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού που παραμένουν αδιάγνωστοι και χωρίς ουσιαστική θεραπεία για τα συμπτώματά τους. Η εταιρεία Atmo Biosciences από τη Μελβούρνη σκοπεύει να καταστήσει εμπορικά διαθέσιμη την επαναστατική αυτή νέα τεχνολογία.
Βιβλιογραφία
Berean K J, et al. The safety and sensitivity of a telemetric capsule to monitor gastrointestinal hydrogen production in vivo in healthy subjects: A pilot trial comparison to concurrent breath analysis. Aliment Pharmacol Ther 2018 Aug 1.
Πηγή φωτογραφίας: RMIT
Γράφει ο Γαστρεντερολόγος Χρήστος Ζαβός, http://peptiko.gr
