Οι ανάγκες διαχείρισης του πλούτου των οικογενειών στις οποίες ανήκουν τα «οικογενειακά γραφεία» ξεπερνούν κατά πολύ τις δυνατότητες ενός λογιστή και ενός συμβολαιογράφου – απαιτούν μια σύνθετη δομή εταιρείας.
Ενα θεσμικό πλαίσιο για τα «οικογενειακά γραφεία» –family offices–των αλλοδαπών υψηλού πλούτου σχεδιάζει τώρα η κυβέρνηση, προχωρώντας στο τρίτο βήμα προσέλκυσης αλλοδαπών κεφαλαίων κάτω από τον ζεστό ελληνικό ήλιο, μετά τη θέσπιση των κινήτρων για τη μεταφορά της φορολογικής κατοικίας των non dom (πλούσιων αλλοδαπών), αλλά και των ξένων συνταξιούχων.
Πίσω από τον ταπεινό τους τίτλο, τα family offices, κρύβουν ιστορίες εκατοντάδων εκατομμυρίων και συχνά δισεκατομμυρίων. Οι ανάγκες διαχείρισης του πλούτου των οικογενειών στις οποίες ανήκουν ξεπερνούν κατά πολύ τις δυνατότητες ενός λογιστή κι ενός συμβολαιογράφου – απαιτούν μια σύνθετη δομή εταιρείας.
Το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο δεν προβλέπει κάτι τέτοιο, αλλά αυτό θα αλλάξει σύντομα, εφόσον προχωρήσουν τα σχέδια που έχουν ήδη δρομολογηθεί από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Αυτή τη στιγμή εξετάζεται ποιο θα μπορούσε να είναι το καθεστώς λειτουργίας αυτών των γραφείων, έτσι ώστε να υπάρχει διαφάνεια, αλλά ταυτόχρονα και κίνητρα για τη μεταφορά τους στην Ελλάδα, όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές.
Θεσμικό πλαίσιο
Οι εταιρείες του ν. 89 για τις ναυτιλιακές προσφέρουν μια εμπειρία η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει στο «στήσιμο» της νομικής μορφής των family offices, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Αλλά εδώ μιλάμε για κάτι διαφορετικό. Τα «οικογενειακά γραφεία» είναι οι οργανισμοί που διαχειρίζονται όλη τη ζωή των πολύ υψηλού πλούτου ατόμων: από την επένδυση της περιουσίας τους, μέχρι τις φιλανθρωπικές τους δραστηριότητες και από τη ρύθμιση των φορολογικών τους υποχρεώσεων, μέχρι τη μισθοδοσία του προσωπικού που εργάζεται στην οικογένεια, ενώ σημαντικό κεφάλαιο αποτελεί ο λεγόμενος estate planner, που ασχολείται με τη μεταβίβαση του πλούτου στην επόμενη γενιά.
Για να προσελκυσθούν τέτοια γραφεία εδώ πρέπει να υπάρχει δυνατότητα να εκπέσουν δαπάνες, κάτι που στο οικονομικό επιτελείο επισημαίνουν ότι είναι προτιμότερο από τη μεταφορά όλων αυτών των περιουσιακών στοιχείων σε offshore εταιρείες, όπως είναι η συνήθης εναλλακτική λύση. «Θέλουμε να εντάξουμε στο ελληνικό θεσμικό πλαίσιο επιχειρήσεις που διαχειρίζονται τον πλούτο οικογενειών με καθεστώς διαφάνειας, παρέχοντας δυνατότητα έκπτωσης κατ’ αποκοπήν δαπανών», αναφέρουν οι πηγές.
Ο λόγος δεν είναι μόνο τα όποια φορολογικά έσοδα εξασφαλίζονται, αλλά η δημιουργία παράπλευρων δραστηριοτήτων, που θα τονώσουν την οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Υπολογίζεται ότι, μεταξύ άλλων, Ελληνες δικηγόροι και φορολογικοί σύμβουλοι μπορεί να συνεργαστούν με τέτοια γραφεία. Επιπλέον, η Ελλάδα καθίσταται αυτονόητα πιθανός επενδυτικός προορισμός τους.
Κάτι ανάλογο, άλλωστε, ισχύει και για το καθεστώς των non dom, ακόμη και –σε μικρότερη κλίμακα– για τους ξένους συνταξιούχους που θα επιλέξουν την Ελλάδα για φορολογική τους κατοικία. Η κυβέρνηση, όπως εξηγούν πηγές της, δεν στοχεύει τόσο στον φόρο με συντελεστή 7% που θα επιβάλει, όσο στις δαπάνες που θα πραγματοποιήσουν ζώντας εδώ.
Επόμενο βήμα
Κατά κάποιον τρόπο, η δημιουργία του θεσμικού πλαισίου για τις «οικογενειακές επιχειρήσεις» συνιστά ένα απαραίτητο επόμενο βήμα, μετά τη θέσπιση του καθεστώτος non dom και τη δυνατότητα που δόθηκε επέκτασής του στις οικογένειες. Ενας ξένος υψηλού πλούτου που επιλέγει, ο ίδιος και η οικογένειά του, για φορολογική τους κατοικία την Ελλάδα, είναι πιθανό να θελήσουν να εγκαταστήσουν εδώ και το «οικογενειακό τους γραφείο», εφόσον έχουν. Τα «οικογενειακά γραφεία», βεβαίως, όπως διευκρινίζεται, αφορούν έναν πιο περιορισμένο κύκλο, των ιδιαιτέρως πλουσίων, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις είναι πιθανό αυτοί να είναι και non dom.
Εν τω μεταξύ, οι πρώτοι non dom έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους, εν μέσω κορωνοϊού. Συγκεκριμένα, 21 άτομα έχουν υποβάλει αίτηση, εκ των οποίων 18 έχουν ήδη εγκριθεί, σύμφωνα με πληροφορίες.
Το σχετικό θεσμικό πλαίσιο ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο, με προθεσμία υποβολής αιτήσεων ώς τις 31 Μαρτίου κάθε φορολογικού έτους, αλλά ειδικά φέτος δόθηκε παράταση ώς τον Ιούνιο, λόγω κορωνοϊού. Οι ενδιαφερόμενοι προέρχονται, σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες από τις αρμόδιες υπηρεσίες του δημοσίου, μεταξύ άλλων από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Κίνα. Ορισμένοι ζήτησαν επέκταση και για την οικογένειά τους.
Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, οι non dom δεσμεύονται να επενδύσουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι έχουν ήδη εξασφαλισθεί επενδύσεις τουλάχιστον 10 εκατ. ευρώ για τα επόμενα τρία χρόνια και φορολογικά έσοδα 2 εκατ. ευρώ για κάθε χρόνο, αφού προβλέπεται φόρος 100.000 ευρώ τον χρόνο για κάθε non dom συν 20.000 ευρώ για κάθε μέλος της οικογένειάς του.