Ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είναι οι ασθενείς με προχωρημένη νόσο Πάρκινσον. Η ασθένειά τους έχει μερικές συνέπειες, που αυξάνουν την επιρρέπεια στις σοβαρές λοιμώξεις από ιούς, όπως ο νέος κορωνοϊός.
Ο κορονοϊός Covid-19 μπορεί να θέτει τους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον σε αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσου, εάν μολυνθούν. Και αυτό διότι καθώς εξελίσσεται η νόσος, προκαλεί ορισμένα προβλήματα που αυξάνουν την επιρρέπεια στις σοβαρές λοιμώξεις από ιούς.
Την προειδοποίηση αυτή απευθύνει ένας κορυφαίος Έλληνας ειδικός στη νόσο Πάρκινσον, διευκρινίζοντας πως αυτό δεν σημαίνει πως κινδυνεύουν όλοι οι ασθενείς με νόσο Πάρκινσον. Ούτε σημαίνει πως εξαιτίας της νόσου δικαιούνται οι ασθενείς ειδική άδεια από την εργασία τους, εάν δεν πληρούν άλλες προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος (π.χ. ηλικία άνω των 65 ετών). Ωστόσο όλοι οι ασθενείς με Πάρκινσον πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί και να λαμβάνουν ορισμένα μέτρα.
«Τα έως τώρα επιδημιολογικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι πιο ευάλωτοι στην λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό είναι γενικώς οι ηλικιωμένοι, καθώς και οι πάσχοντες από ορισμένα χρόνια υποκείμενα νοσήματα. Στα νοσήματα αυτά συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ο σακχαρώδης διαβήτης, η καρδιοπάθεια και κάποιες αναπνευστικές παθήσεις», λέει ο νευρολόγος Παναγιώτης Ι. Ζήκος, επιστημονικός υπεύθυνος του Ιατρείου ν. Πάρκινσον στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας και του Κέντρου Πάρκινσον Γαλατσίου. «Ανάλογα επιδημιολογικά στοιχεία για τη νόσο Πάρκινσον δεν έχουμε ακόμα στη διάθεσή μας. Ωστόσο γνωρίζουμε καλά ότι αυτή παρουσιάζει διαφοροποίηση μεταξύ των ασθενών».
Όπως επισημαίνει ο κ. Ζήκος, οι νέοι και με ήπια νόσο Πάρκινσον ασθενείς, είναι απίθανο να απειληθούν από τον κορωνοϊό. Αντιθέτως, οι ασθενείς με προχωρημένη νόσο μπορεί να παρουσιάζουν προβλήματα όπως:
- Η σημαντική υποκινησία (μειωμένες κινήσεις)
- Η κύφωση (κλίση της ράχης προς τα εμπρός)
- Η δυσκαταποσία (δυσκολεύονται να καταπιούν)
«Οι ασθενείς με αυτά τα χαρακτηριστικά, ανεξαρτήτως ηλικίας, ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. Αφ’ ενός μειώνεται η ζωτική χωρητικότητα των πνευμόνων τους. Αφ’ ετέρου είναι επιρρεπείς στις λοιμώξεις του αναπνευστικού», λέει.
Ο νέος κορωνοϊός, όμως, προσβάλλει τους αεραγωγούς και τους πνεύμονες. Επομένως, είναι πιθανό να προκαλέσει σοβαρή νόσο COVID-19 σε ασθενείς που ήδη αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα εξαιτίας της νευρολογικής πάθησής τους.
Η πνευμονία και τα αντιβιοτικά
Όπως εξηγεί ο ειδικός, οι ασθενείς με νόσο Πάρκινσον είναι πιο επιρρεπείς από τον γενικό πληθυσμό στη γρίπη. Είναι επίσης πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη πνευμονίας. Μάλιστα η πνευμονία αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου μεταξύ τους (κάτι που δεν ισχύει για τον γενικό πληθυσμό στις ανεπτυγμένες χώρες, όπως η Ελλάδα).
Επιπλέον, όταν οι ασθενείς με Πάρκινσον παρουσιάζουν ιογενή λοίμωξη, συχνά έχουν επιδείνωση των κινητικών και μη-κινητικών συμπτωμάτων τους. Μπορεί λ.χ. να παρουσιάσουν:
- Σημαντική επιβράδυνση των κινήσεών τους (ακόμα και των ακούσιων, όπως η αναπνοή)
- Μεγαλύτερη δυσκαμψία απ’ ό,τι συνήθως
Αν, μάλιστα, χρειαστούν αντιβιοτική αγωγή, τότε τα αντιπαρκινσονικά φάρμακα μπορεί να χάσουν την αποτελεσματικότητά τους. Αυτό έχει ως συνέπεια να επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο η κινητική κατάστασή τους.
Επιπλέον, οι ασθενείς μπορεί να εκδηλώσουν συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον (π.χ. παραισθήσεις), τα οποία δεν είχαν πριν προσβληθούν από την ιογενή λοίμωξη. Τα νέα συμπτώματα, όμως, μπορεί να περιπλέξουν τη θεραπεία τους.
Και σαν να μην έφταναν όλ’ αυτά, η ανάρρωσή τους από την ιογενή λοίμωξη μπορεί να είναι αργή και παρατεταμένη.
«Δεδομένου ότι η νόσος COVID-19 είναι ιογενής, είναι λογικό να υποθέτουμε ότι αν προσβάλλει ασθενείς με νόσο Πάρκινσον, μπορεί να τους προκαλέσει ανάλογες επιπλοκές», λέει ο κ. Ζήκος.
Πρόσθετα προβλήματα
Οι ασθενείς με νόσο Πάρκινσον μπορεί επίσης να αντιμετωπίζουν πρόσθετα προβλήματα που καθιστούν πιθανότερη τη σοβαρή νόσο σε περίπτωση προσβολής από τον νέο κορωνοϊό.
Πολλοί έχουν μία διαταραχή που λέγεται περιοριστική πνευμονοπάθεια. Κατ’ αυτήν οι πνεύμονες αδυνατούν να διασταλούν όσο χρειάζεται για να γεμίσουν με αέρα, εξαιτίας της δυσκαμψίας και της βραδυκινησίας (αργές κινήσεις) των μυών του θώρακα.
Οι ασθενείς μπορεί επίσης να έχουν προβλήματα με τη στάση του κορμού τους. Μπορεί, για παράδειγμα, να «πέφτει» το κεφάλι τους προς τα εμπρός ή να έχει κλίση προς τα εμπρός η ράχη ή η μέση τους. Οι στάσεις αυτές περιορίζουν τη χωρητικότητα των πνευμόνων, με συνέπεια να μην μπορούν να γεμίσουν με αρκετό αέρα.
Η προχωρημένη νόσος Πάρκινσον προδιαθέτει επίσης τους ασθενείς στην εκδήλωση δυσκολιών στην κατάποση (δυσκαταποσία) και στην απομάκρυνση των εκκριμάτων από τους πνεύμονες. Σε περίπτωση ιογενούς λοίμωξης, αυτού του είδους τα προβλήματα συμβάλλουν στην ανάπτυξη επιπλοκών, όπως η πνευμονία.
Τι μπορούν να κάνουν οι ασθενείς
«Για όλους αυτούς τους λόγους, συνιστούμε στους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον να λαμβάνουν όλα τα μέτρα προφύλαξης. Όχι μόνο για τον νέο κορωνοϊό αλλά για όλες τις ιογενείς λοιμώξεις», τονίζει ο κ. Ζήκος.
Η τήρηση των κανόνων υγιεινής είναι κάτι που οι γιατροί συνιστούν στους ασθενείς πολύ πριν εμφανιστεί ο νέος κορωνοϊός, τονίζει. Το καλό πλύσιμο των χεριών και ο βήχας και το φτάρνισμα στον αγκώνα, μπορεί να είναι γι’ αυτούς σωτήριο.
Μία άλλη ισχυρή σύσταση ήταν και παραμένει ο εμβολιασμός:
- Εναντίον του πνευμονιοκόκκου
- Εναντίον της γρίπης
«Όταν ετοιμαστεί εμβόλιο για τον κορωνοϊό, πιθανώς θα πρέπει να το κάνουν και αυτό, αλλά είναι πρόωρο να πούμε κατηγορηματικά κάτι τέτοιο», υπογραμμίζει ο κ. Ζήκος. «Έως τότε, οι ασθενείς μας πρέπει να τηρούν σχολαστικά το θεραπευτικό πρόγραμμα που έχει συστήσει ο θεράποντας νευρολόγος τους. Πρέπει επίσης να γυμνάζονται συστηματικά ή/και να κάνουν φυσικοθεραπεία, διότι η κίνηση είναι γι’ αυτούς αληθινό φάρμακο».
Σημειώνεται πως πρόσφατα αναθεωρήθηκε η λίστα των ασθενών που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες/ομάδες αυξημένου κινδύνου για σοβαρή λοίμωξη COVID 19. Η αναθεωρημένη λίστα συμπεριλαμβάνει τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και τους πάσχοντες από συγκεκριμένα χρόνια νοσήματα, στα οποία δεν συμπεριλαμβάνεται η νόσος Πάρκινσον.