Η αναπνευστική δυσχέρεια έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί το πιο ανησυχητικό σύμπτωμα της λοίμωξης από τη νόσο COVID-19, που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Πότε εμφανίζεται και πως θα το αντιληφθείτε έγκαιρα;
Από τα μέχρι σήμερα παγκόσμια δεδομένα που έχουν δημοσιευθεί στον διεθνή επιστημονικό τύπο, το σοβαρό σύμπτωμα της δύσπνοιας, συμβαίνει κατά μέσο όρο κατά την 5η ημέρα από την έναρξη των συμπτωμάτων που προκαλεί ο κορωνοϊός.
Σύμφωνα με τον καθηγητή παθολογίας Σωτήρη Τσιόδρα, η πορεία της νόσου στον μέσο όρο των ασθενών, έχει την ακόλουθη πορεία:
- Δύσπνοια – 5η μέρα από την εμφάνιση των συμπτωμάτων
- Εισαγωγή σε νοσοκομείο – 7η μέρα από την εμφάνιση των συμπτωμάτων
- Σύνολο παραμονής σε νοσοκομείο – 10 ημέρες
Σύμφωνα πάντα με τον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα, ο θάνατος μπορεί να συμβεί μεταξύ 14ης έως 20ης ημερας από την εμφάνιση των συμπτωμάτων, με εξαίρεση τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, στα οποία η πορεία της νόσου μπορεί να έχει πιο ραγδαία κατάληξη.
Από τα τέλη Δεκεμβρίου -οπότε έκανε την εμφάνισή του ο νέος κορωνοϊός στον πλανήτη- οι επιστήμονες έχουν μελετήσει χιλιάδες κλινικές περιπτώσεις παγκοσμίως. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει πολλή σύγχυση σχετικά με το τι προκαλεί ακριβώς ο ιός στον ανθρώπινο οργανισμό.
Ο πυρετός, ο βήχας και η δυσκολία στην αναπνοή, που επικράτησαν ως τα συνηθέστερα συμπτώματα της λοίμωξης COVID-19 δεν αποτελούν αποκλειστικά συμπτώματα του κορωνοϊού, καθώς συναντώνται και σε μια σειρά άλλων ιογενών καταστάσεων, που εκτείνονται από τη γρίπη έως το κοινό κρυολόγημα.
Πότε, όμως, θα πρέπει να ανησυχήσει κάποιος για να απευθυνθεί έγκαιρα σε γιατρό, ή ακόμα και να μεταβεί άμεσα σε νοσοκομείο αναφοράς;
Πώς εγκαθίσταται ο κορωνοϊός στους πνεύμονες
Ο ιός εισβάλλει στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω των αεροσταγονιδίων από το βήξιμο ή το φτέρνισμα μολυσμένου ανθρώπου. Στην αρχή μολύνει τα κύτταρα στις ρινικές οδούς και τις βλεννώδεις μεμβράνες στο πίσω μέρος του λαιμού και προκαλεί πονόλαιμο και ξηρό βήχα. Η εμφάνιση του υψηλού πυρετού είναι η αντεπίθεση που κάνει ο οργανισμός και το ανοσοποιητικό μας στη λοίμωξη του κορωνοϊού, στην προσπάθειά του να την καταπολεμήσει.
Στη συνέχεια, όμως, τα ιικά σωματίδια μπορεί να γλιστρήσουν προοδευτικά στους βρογχικούς σωλήνες κι από εκεί στους πνεύμονες. Στη φάση αυτή ενδέχεται να βλάψουν τις κυψελίδες των πνευμόνων, στις οποίες θα προκαλέσουν φλεγμονή. Οι πνεύμονες θα κληθούν να αντεπεξέλθουν στη λειτουργία της αναπνοής για την παροχή οξυγόνου στον οργανισμό “δουλεύοντας” πιο σκληρά. Όμως, η φλεγμονή, η οποία θα έχει καλύψει τις κυψελίδες με μια βλεννογόνο μεμβράνη, δεν θα επιτρέπει τη σωστή εκτέλεσης της λειτουργίας της αναπνοής. Είναι το σημείο, στο οποίο προκαλείται η δύσπνοια, κατά την 5η ημέρα από την αρχή της λοίμωξης.
Η διαβάθμιση στη δυσκολία της αναπνευστικής λειτουργίας εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης στον πνεύμονα. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν τόσο μεγάλη δυσχέρεια στην αναπνοή που να πρέπει να συνδεθούν άμεσα με αναπνευστήρα. Η ραγδαία αυτή επιδείνωση μπορεί να συμβεί στον ασθενή από την 5η έως την 7η ημέρα, κατά μέσο όρο, από την εμφάνιση των συμπτωμάτων, οπότε θα απαιτηθεί, σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Σωτήρη Τσιόδρα, άμεση εισαγωγή σε νοσοκομείο.
Οι ασθενείς με την πιο βαριά μορφή της λοίμωξης COVID-19, μπορεί να εμφανίσουν Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Δυσχέρειας, ή ARDS. Πρόκειται για εκτεταμένη βλάβη του αναπνευστικού συστήματος, που μπορεί να οδηγήσει στη διαρροή υγρών από μικρά αιμοφόρα αγγεία στους πνεύμονες, οι οποίοι θα γεμίσουν με τόση ποσότητα υγρού, ώστε στο τέλος να μην μπορεί καμία τεχνητή παροχέτευση οξυγόνου να βοηθήσει και ο ασθενής να καταλήξει σε θάνατο.
Στην Κίνα, πάντως, καταγράφηκαν αρκετές περιπτώσεις ασθενών με κορωνοϊό, στις οποίες ο ιός έπληξε περιφερικές περιοχές των πνευμόνων όπου δεν ανιχνευόταν εύκολα η λοίμωξη, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να στέλνονται σπίτι τους χωρίς θεραπεία, για να καταλήξουν σε θάνατο λίγες ημέρες μετά.
Κορωνοϊός: Η πορεία της νόσου δεν είναι ακόμη προβλέψιμη
Παρόλο που η ασθένεια COVID-19 έχει πολλά κοινά σημεία με το SARS, αλλά και με τη γρίπη και την πνευμονία, η πορεία που θα ακολουθήσει σε κάθε ασθενή δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητή.
Μερικοί ασθενείς μπορεί να παραμείνουν σταθεροί για πάνω από μία εβδομάδα και μετά από την 5η με 7 ημέρα να αναπτύξουν ξαφνικά πνευμονία. Κάποιοι άλλοι πάλι στην Κίνα, που βρίσκονταν σε φάση ανάρρωσης, εμφάνισαν υποτροπή και ανέπτυξαν ξαφνικά συμπτώματα και πάλι.
Πιθανή εξήγηση στις τελευταίες περιπτώσεις είναι η αρχική λοίμωξη που προκάλεσε βλάβη στον πνευμονικό ιστό να τον κατέστησε ευάλωτο σε βακτηριακές λοιμώξεις. Ωστόσο, οι περιπτώσεις αυτές είναι οι εξαιρέσεις και όχι ο κανόνας.
Κορωνοϊός: Ποιά άλλα όργανα μπορεί να επηρεάσει η νόσος
Οι πνεύμονες δεν είναι, όμως, το μόνο όργανο του ανθρώπινου οργανισμού που μπορεί να επηρεάσει ο νέος ιός. Δεν είναι απίθανο δε στους πνεύμονες να μην υπάρχει καθόλου ιικό φορτίο, το οποίο να εντοπίζεται στα κύτταρα του γαστρεντερικού συστήματος. Σ’ αυτό μπορεί να οφείλεται ότι κάποιοι ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα, όπως διάρροια ή δυσπεψία. Έτσι ο ιός ενδέχεται να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος. Είναι ο λόγος για τον οποίο έχει ανιχνευθεί σε δείγμα αίματος και κοπράνων.
Φλεγμονές από την δράση του κορωνοϊού έχουν εμφανιστεί, επίσης, στον μυελό των οστών, το ήπαρ, τα μικρά αιμοφόρα αγγεία, την καρδιά και τους νεφρούς, προκαλώντας σοβαρές δυσλειτουργίες αυτών των οργάνων.
Υπό διερεύνηση είναι, επίσης, εάν ο ιός μπορεί να επηρεάσει τον ανθρώπινο εγκέφαλο, κάτι το οποίο είχε παρατηρηθεί στο παρελθόν με τον ιό SARS. Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Medical Virology, υποστήριξε ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα ο νέος κορωνοϊός να μολύνει ακόμη και ορισμένα νευρικά κύτταρα.