Oι εργοδότες δεν είναι υποχρεωμένοι από τον νόμο να καταβάλλουν μισθούς για όσο χρονικό διάστημα η επιχείρηση είναι κλειστή.
Σε… αχαρτογράφητα νερά κινούνται οι εργαζόμενοι αλλά και οι εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, με αφορμή την εξάπλωση των κρουσμάτων κορωνοϊού στη χώρα μας. Σήμερα, στο υπουργείο Εργασίας έχει προγραμματιστεί σύσκεψη με τη συμμετοχή των εκπροσώπων εργοδοτών και εργαζομένων, καθώς τα μέτρα που ανακοινώθηκαν εκτιμάται πως είναι μεν προς τη θετική κατεύθυνση, δεν καλύπτουν όμως το σύνολο των προβλημάτων. Οπως εξηγούν στην «Κ» ειδικοί της εργασίας, απαιτούνται μέτρα τόσο για τις περιπτώσεις που οι εργαζόμενοι μένουν χωρίς μισθό, καθώς οι επιχειρήσεις αναστέλλουν τη δραστηριότητά τους με εντολή δημόσιας αρχής (π.χ. θέατρα ή κινηματογράφοι στους νομούς Ηλείας, Αχαΐας και Ζακύνθου), όσο και για τους εργαζόμενους γονείς των οποίων τα παιδιά πηγαίνουν σε σχολεία (δημοτικά και γυμνάσια) που με απόφαση του Δημοσίου παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα κλειστά. Ειδικές πρόνοιες εκτιμάται ότι πρέπει να ληφθούν και για τις περιπτώσεις εργαζομένων που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες (π.χ. άτομα με χρόνια καρδιαγγειακά προβλήματα, χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, σακχαρώδη διαβήτη και χρόνιες καταστάσεις ανοσοκαταστολής).
Οπως δηλώνει στην «Κ» ο δικηγόρος Γιάννης Καρούζος, πέρα από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι επιτακτική ανάγκη να δοθεί η δυνατότητα άδειας μετ’ αποδοχών σε έναν από τους δύο γονείς για τη μέριμνα των παιδιών τους, όταν αυτά φοιτούν σε σχολικές μονάδες των οποίων η λειτουργία αναστέλλεται (όπως έγινε και στην Ιταλία). Επίσης, πρέπει να αναζητηθεί ο δημοσιονομικός χώρος ώστε να προβλεφθεί η καταβολή μισθών –ενδεχομένως υπό τη μορφή επιδότησης από τον ΟΑΕΔ– στους εργαζομένους των επιχειρήσεων που κλείνουν. Να σημειωθεί ότι, όταν η αναστολή λειτουργίας μιας επιχείρησης οφείλεται σε λόγους «ανωτέρας βίας», οι εργοδότες δεν είναι υποχρεωμένοι από τον νόμο να καταβάλουν μισθούς στους εργαζομένους για όσο χρονικό διάστημα η επιχείρηση παραμένει κλειστή.
Επίσης, οι ειδικοί επισημαίνουν πως η αποχή από τη δουλειά χωρίς διάγνωση από γιατρό ή έστω υποψία προσβολής συνιστά αδικαιολόγητη απουσία, που θέτει τον εργαζόμενο αντιμέτωπο ακόμη και με την απόλυση. Στον αντίποδα, εάν ο εργοδότης, προληπτικά, στο πλαίσιο εφαρμογής της νομοθεσίας περί υγιεινής και ασφάλειας ζητήσει από τον εργαζόμενο να παραμείνει σπίτι του, τότε υποχρεούται κανονικά να καταβάλει τους μισθούς. Σε περίπτωση υποψίας προσβολής ο μισθωτός μπαίνει σε προληπτική «καραντίνα» μόνο με γνωμάτευση ή εντολή γιατρού. Σε αυτή την περίπτωση –όπως και εάν ο μισθωτός νοσήσει– ο μισθός καταβάλλεται με βάση όσα ισχύουν στην ασθένεια.
Αναλυτικά, το εύρος της δικαιούμενης άδειας ασθενείας εξαρτάται από την προϋπηρεσία του μισθωτού στον ίδιο εργοδότη. Με προϋπηρεσία μέχρι 4 χρόνια ο μισθωτός δικαιούται 1 μήνα άδειας ασθενείας. Η εν λόγω άδεια κλιμακώνεται έως τους 6 μήνες για όσους έχουν προϋπηρεσία 15 έτη και άνω. Ο τρόπος πληρωμής του μισθωτού κατά την άδεια ασθενείας εξαρτάται από το εύρος της άδειας. Για τις πρώτες 3 ημέρες απουσίας ο μισθωτός δικαιούται το ½ του ημερομισθίου ή του ημερήσιου μισθού. Από την 4η μέρα και μετά, ο μισθωτός δικαιούται επίδομα από τον ΕΦΚΑ, ενώ ο εργοδότης υποχρεούται να καλύπτει τη διαφορά μέχρι το 100% του ημερομισθίου του ή του ημερήσιου μισθού του.
Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος είναι γονέας παιδιού του οποίου το σχολείο κλείσει, η εργατική νομοθεσία δεν προβλέπει κάποια ειδική πρόνοια. Μπορεί να κάνει χρήση της κανονικής του άδειας. Αντίστοιχα, δεν προβλέπεται κάποια ειδική αντιμετώπιση για τις ευπαθείς ομάδες των εργαζομένων, οι οποίοι βάσει και όλων των ενημερώσεων από τον ΕΟΔΥ, κινδυνεύουν περισσότερο σε περίπτωση που προσβληθούν από τον κορωνοϊό.
