Κρυμμένο χρυσάφι στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ

Στην κρυφή υπεραξία του ΔΕΔΔΗΕ, τη δυνατότητα δηλαδή να αποτελέσει το δίκτυό του βάση ανάπτυξης δικτύου κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G), «ποντάρει» η κυβέρνηση για να προσελκύσει μεγάλους επενδυτές στη διαδικασία πώλησης της θυγατρικής της ΔΕΗ.

Τα δίκτυα και ειδικά τα δίκτυα 5G που θα αλλάξουν την καθημερινότητα των ανθρώπων και την οικονομία παγκοσμίως τα επόμενα χρόνια, προσελκύουν τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον και σύμφωνα με εκτιμήσεις ο ΔΕΔΔΗΕ πληροί τις προϋποθέσεις για να αποτελέσει στόχο όσων δραστηριοποιούνται στον τομέα. Η νέα διοίκηση της ΔΕΗ του κ. Γιώργου Στάσση, εξάλλου, κινείται ήδη στην κατεύθυνση αξιοποίησης του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ, όπως φάνηκε από την παρουσία της εταιρείας στον διαγωνισμό για τη μεγαλύτερη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) (870 εκατ. ευρώ) που αφορά την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων πολύ υψηλών ταχυτήτων στις λεγόμενες «λευκές περιοχές» της χώρας, σε εκείνες δηλαδή που δεν έχουν εντάξει ακόμη στη στρατηγική τους οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι. Το γεγονός ότι η τεχνολογία 5G προϋποθέτει υποδομές με πυκνό δίκτυο οπτικών ινών που να υποστηρίζονται από παροχή ρεύματος, καθιστά τον ΔΕΔΔΗΕ σήμερα τη μοναδική εταιρεία που διαθέτει πανελλαδικά έτοιμο δίκτυο προς αξιοποίηση.

Το δίκτυο διανομής του ΔΕΔΔΗΕ απλώνεται σε 239.236 χλμ. καλύπτοντας όλες τις περιοχές της χώρας και τα νησιά. Η υποδομή αυτή αν και γηρασμένη λόγω ελλιπούς συντήρησης τα τελευταία χρόνια, αναδεικνύεται σήμερα σε πραγματικό θησαυρό για τη ΔΕΗ και τον ΔΕΔΔΗΕ,  καθώς ο ρόλος των δικτύων διανομής αναβαθμίζεται ενόψει του μετασχηματισμού της ενεργειακής αγοράς. Η διαχείριση της διάσπαρτης παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ καθώς αυτή θα αυξάνεται συνεχώς τα επόμενα χρόνια, με βάση τους στόχους της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή, η διαχείριση της ζήτησης φορτίου με τρόπο που να εξυπηρετείται οικονομικά ο τελικός καταναλωτής, η φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, ώστε να μην προκαλούνται επιπλέον αιχμές φορτίου και η ανάγκη για νέες επενδύσεις καθιστούν τον ρόλο των διαχειριστών διανομής κομβικό για το ευρωπαϊκό εγχείρημα ενός ενιαίου και βιώσιμου ενεργειακού συστήματος και προϋποθέτει σημαντικές επενδύσεις εκσυγχρονισμού για τη μετατροπή τους σε έξυπνα δίκτυα. Η αξιοποίηση των υποδομών του και για υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών προσθέτει σημαντικές υπεραξίες και καθιστά στην παρούσα φάση τον ΔΕΔΔΗΕ ελκυστικότατο επενδυτικά χαρτοφυλάκιο. Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει τη μερική ιδιωτικοποίησή του ως ένα από τα διαρθρωτικά μέτρα της αγοράς ηλεκτρισμού, το οποίο θα συνδράμει παράλληλα και στην εξυγίανση και στην ανάπτυξη της ΔΕΗ. Ο σχεδιασμός για την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ περιλαμβάνει, όπως επισήμως έχει ανακοινωθεί, τη μεταφορά των παγίων που σήμερα ανήκουν στη ΔΕΗ στη  θυγατρική της, η οποία σήμερα ελέγχει μόνο τη διαχείριση και την ανάπτυξη του δικτύου. Ο σχεδιασμός δεν έχει εξειδικευθεί περαιτέρω και δεν αναμένεται να ξεκινήσει πριν από την ολοκλήρωση του μπίζνες πλαν της ΔΕΗ που θα ολοκληρωθεί περί τα τέλη Δεκεμβρίου, ενώ θα υποστηριχθεί και από ανεξάρτητο οίκο που θα προσλάβει η ΔΕΗ. Ενόψει αυτής της διαδικασίας πάντως υπουργείο Ενέργειας και ΔΕΗ φέρονται να ξεκινούν από αποκλίνουσες απόψεις. Η πλευρά του υπουργείου βλέπει το σχέδιο ιδιωτικοποίησης του ΔΕΔΔΗΕ ξεκάθαρα ως μια διαρθρωτική αλλαγή για τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού και τάσσεται υπέρ της ενιαίας πώλησης του δικτύου σε στρατηγικό επενδυτή. Το ζητούμενο για το υπουργείο είναι πρωτίστως ο  εκσυγχρονισμός και η ανάπτυξη του δικτύου προς όφελος όλων των προμηθευτών που θα μπορούν να παρέχουν νέες υπηρεσίες και των καταναλωτών που θα επωφελούνται από τις δυνατότητες των έξυπνων μετρητών (project 1,5 δισ. ευρώ περίπου).

Η πλευρά της ΔΕΗ φέρεται να τάσσεται υπέρ της διάσπασης του δικτύου σε κομμάτια ανά γεωγραφική περιφέρεια και της παράλληλης διάθεσής τους με πακέτο πελατολογίου, ώστε να επιτευχθούν έτσι και οι στόχοι για μείωση των μεριδίων της. «Η διάσπαση του δικτύου θα οδηγήσει σε “δίκτυα πολλών ταχυτήτων”. Εμείς αντιμετωπίζουμε τα δίκτυα σαν μια ενιαία υποδομή και αυτό κάνουμε και με τα δίκτυα στο φυσικό αέριο. Ενοποιούμε τα δίκτυα της ΔΕΠΑ με αυτά της ΕΔΑ Αττικής και της ΔΕΔΑ κάτω από μια εταιρεία, ώστε να τα πουλήσουμε σε έναν επενδυτή για να τα αναπτύξει», αναφέρει η πλευρά του υπουργείου. Οι επιφυλάξεις της ΔΕΗ στην ενιαία πώληση φαίνεται να συνδέονται πάντως και με το γεγονός ότι ο ΔΕΔΔΗΕ αποτελεί σήμερα το μοναδικό κερδοφόρο περιουσιακό της στοιχείο. Αντίστοιχες επιφυλάξεις για το σχέδιο μερικής ιδιωτικοποίησης φαίνεται να εκφράζονται και από πλευράς των τραπεζών, οι οποίες βλέπουν στον ΔΕΔΔΗΕ ένα σταθερό ετήσιο έσοδο για τη ΔΕΗ που διασφαλίζει την ομαλή αποπληρωμή των δανείων της. Οι τελικές αποφάσεις θα συνδιαμορφωθούν έπειτα και από διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες. Η άποψη που επικρατεί πάντως στο υπουργείο Ενέργειας είναι ότι το θέμα της έκθεσης των τραπεζών μπορεί να αντιμετωπιστεί με το να κατευθυνθεί ένα μέρος του τιμήματος που θα εισπράξει η ΔΕΗ για την αποπληρωμή του χρέους της. Η ΔΕΗ επίσης θα ωφεληθεί, εκτιμά το υπουργείο, καθώς θα μπορεί να αξιοποιήσει μέρος του τιμήματος που θα εισπράξει από την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ για να χρηματοδοτήσει επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και σε άλλους τομείς.

Ενδιαφέρον κολοσσών από Ευρώπη και Κίνα

Τις τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης για τον ΔΕΔΔΗΕ αναμένουν, μεταξύ άλλων, οι μεγαλύτεροι διαχειριστές της Ευρώπης αλλά και εταιρείες από τρίτες χώρες όπως η Κίνα. Κάποιοι μάλιστα εξ αυτών, όπως η γερμανική ΕΟΝ, έχουν εκφράσει επισήμως το ενδιαφέρον τους για το δίκτυο διανομής της Ελλάδας στον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη κατά το πρόσφατο ταξίδι του στη Γερμανία. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ΕΟΝ προχώρησε στην ενοποίηση του δικτύου της με το δίκτυο της  Ιnnogy (θυγατρική εταιρεία διανομής της  RWE),  η οποία εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Σεπτέμβριο του 2019. Βέβαιο θεωρείται και το ενδιαφέρον της γαλλικής ΕNEDIS (θυγατρική εταιρεία διανομής της ΕDF),  καθώς και της ιταλικής  ΕΝΕL. Oι Ευρωπαίοι διαχειριστές δικτύων πέραν της αξίας των παγίων του ΔΕΔΔΗΕ βλέπουν και τεράστιες ευκαιρίες ανάπτυξης, αφού πρόκειται για ένα παλαιωμένο δίκτυο που χρήζει εκσυγχρονισμού και βέβαια προσδοκούν και στις κρυφές υπεραξίες που προσφέρει η αξιοποίηση του δικτύου για υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών. Το άμεσο project  είναι η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών που αποτελεί δεσμευτική υποχρέωση της χώρας έναντι σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας, βάσει της οποίας τα κράτη-μέλη θα πρέπει να αντικαταστήσουν το 80% των συμβατικών μετρητών με έξυπνους μέχρι το 2020.  Ο προϋπολογισμός για το συνολικό project υπολογίζεται σε περίπου 1,5 δισ. ευρώ.

Οι επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη δικτύων διανομής ανακτώνται μέσω ρυθμιζόμενου ετήσιου εσόδου που ορίζει η ΡΑΕ και το οποίο επιμερίζεται στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος ως τέλος χρήσης δικτύου.

Επενδυτικό ενδιαφέρον για το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ εκφράστηκε όμως και από την Κίνα στις επαφές που είχε στη Σαγκάη ο επικεφαλής της ΔΕΗ κ. Γιώργος Στάσσης. Μεταξύ αυτών, η China Three Gorges, η οποία ελέγχει μερίδιο της πορτογαλικής ΕDP, η CHINT η οποία εξειδικεύεται στους έξυπνους μετρητές και στα φωτοβολταϊκά, καθώς και η ΖΤΕ, εταιρεία παροχής τηλεπικοινωνιών, η οποία δήλωσε ότι ενδιαφέρεται για την εγκατάσταση οπτικών ινών στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ. H China Intellectual Electric Power, η μεγαλύτερη κινεζική εταιρεία παραγωγής φωτοβολταϊκών εξέφρασε ενδιαφέρον για κοινά έργα με τη ΔΕΗ στην Ελλάδα αλλά και για την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής φωτοβολταϊκών πάνελ, ενώ η FUTONG  για επενδύσεις στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας.