Ενας «κρυμμένος θησαυρός» αξίας 65 εκατ. ευρώ βρίσκεται στο επίκεντρο της εν εξελίξει κόντρας μεταξύ της διοίκησης της Folli Follie, του βασικού μετόχου και κατηγορούμενου για βαριά αδικήματα Δημήτρη Κουτσολιούτσου, των συμβούλων μιας μερίδας των πιστωτών αλλά και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Πρόκειται για τις 804.000 μετοχές της πολυεθνικής Dufry AG που βρίσκονται στο ενεργητικό της Folli Follie ως προϊόν της πώλησης το 2013 των Καταστημάτων Αφορολογήτων Ειδών στην ελβετική εταιρεία. Το ποιος θα διαχειριστεί αυτά τα κεφάλαια, που ελπίζεται να καταστούν διαθέσιμα σε λιγότερο από δύο μήνες, είναι το αντικείμενο των προσπαθειών όλων να ελέγξουν τη διοίκηση.
Η σημερινή διοίκηση, που εμφανίζεται να τελεί υπό προθεσμία ενόψει αντικατάστασής της είτε από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είτε από τον βασικό μέτοχο, επιδιώκει να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτά προκειμένου να χρηματοδοτήσει τις «αέναες», όπως σχολιάζεται ευρέως στην αγορά αλλά προκύπτει και εκ του μέχρι στιγμής αποτελέσματος, διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των πιστωτών. Για τις «αέναες» αυτές συζητήσεις όμως ενοχοποιείται από την αγορά και η σκιώδης διοίκηση Κουτσολιούτσου, που φέρεται με παρελκυστικές τακτικές να καθυστέρησε σημαντικά την επίτευξη οιασδήποτε ουσιαστικής προόδου.
Βέβαια, οι συνομιλητές σύμβουλοι των ομολογιούχων της διοίκησης δεν εκπροσωπούν παρά μια μειοψηφία του συνόλου των πιστωτών αφού, σύμφωνα με ανακοίνωση της ίδιας της εταιρείας στα τέλη Νοεμβρίου, αντιπροσωπεύουν μόλις το 26,4% περίπου (117 εκατ. απαιτήσεων από συνολικά 440 εκατ.) του συνόλου. Αλλά για να μπορεί μια συμφωνία εξυγίανσης να γίνει δεκτή από το ελληνικό πτωχευτικό δίκαιο απαιτεί το 60% των ανέγγυων πιστωτών. Αυτός είναι ίσως και ο λόγος που το διοικητικό συμβούλιο της Folli Follie την περασμένη Τετάρτη ενέκρινε την υπογραφή συμβάσεων με ειδικευμένη εταιρεία που έφεραν στο τραπέζι οι σύμβουλοι των ομολογιούχων, με σκοπό να «ανακαλύψει» όσους περισσότερους ομολογιούχους μπορεί. Αυτοί θα απαιτηθούν όχι μόνο για την υπαγωγή στο πτωχευτικό αλλά και για την επίτευξη απαρτίας στις γενικές συνελεύσεις των ομολογιούχων που θα γίνουν για να εγκρίνουν την όποια συμφωνία επιτευχθεί. Μια συμφωνία που συζητιέται ήδη εδώ και ένα έτος, αν αναλογιστεί κάνεις πως η πρώτη προσφυγή στη Δικαιοσύνη για προστασία ενόψει συμφωνίας έγινε στα τέλη του 2018.
Πιστωτές-φαντάσματα
«Οι περισσότεροι είναι πιστωτές-φαντάσματα», λέει στην «Κ» κορυφαίος νομικός που έχει ασχοληθεί ενδελεχώς με την υπόθεση, εξηγώντας πως συχνά οι ομολογιούχοι είναι επενδυτές από μακρινές χώρες που κατέθεσαν τα χρήματά τους σε διαχειριστές funds, οι οποίοι με τη σειρά τους τα τοποθέτησαν μεταξύ πολλών άλλων εταιρειών και σε ομόλογα της Folli Follie. «Οι περισσότεροι δεν πρέπει να ξέρουν καν πως είναι πιστωτές, αφού το μόνο που βλέπουν είναι το υπόλοιπο του επενδυτικού τους λογαριασμού», εκτιμά η ίδια πηγή. Αυτά για το ομόλογο των 250 εκατ., γιατί το άλλο των 150 εκατ. ελβετικών φράγκων, οι κάτοχοι των χρεογράφων είναι κατά κύριο λόγο χιλιάδες μικροκαταθέτες, το κόστος ανάκτησης των απαιτήσεων των οποίων αξιολογείται ως μεγαλύτερο του πιθανού οφέλους. Αυτός είναι ίσως και ο ένας λόγος που δεν υπάρχουν πολλές προσφυγές προς πτώχευση (άλλος ένας είναι πως όλοι οι τίτλοι είναι ανέγγυοι). Εκτός από μια αίτηση πτώχευσης, που δικάστηκε στις αρχές Ιανουαρίου και έγινε από ιδιώτη με ονομαστικές απαιτήσεις χρεογράφων ιδιοκτησίας του ύψους 4 εκατ. και η απόφασή της αναμένεται. Δεν αποκλείεται να φέρει ξαφνικό θάνατο, λένε κάποιοι στην αγορά.
Εν τω μεταξύ η διοίκηση, η οποία πλέον εμφανίζει de facto μεγάλη καθυστέρηση στην αποστολή της, δηλαδή την εξυγίανση της εταιρείας, ανεξάρτητα από το εάν φταίει ή όχι ο βασικός μέτοχος Δημήτρης Κουτσολιούτσος γι’ αυτό, συνεχίζει τις συζητήσεις για τη συμφωνία με την οποία θα ζητήσει προστασία και επικύρωσή της.
Τι λέει αυτή η συμφωνία για τις μετοχές της Dufry AG; Οι μετοχές συνδέονται με ρήτρα ικανοποίησης στόχων των ΚΑΕ που αφορούν τα κέρδη EBITDA τους έως και τη χρήση του 2019. Εφόσον τα ΚΑΕ πιάσουν τους στόχους που έχουν τεθεί στα αποτελέσματα που θα ανακοινώσουν τον Μάρτιο –κάτι που φαίνεται να συμβαίνει– αποδεσμεύονται οι μετοχές –ή έστω το μεγαλύτερο ποσοστό τους– που πλέον θα μπουν στο τραπέζι της συμφωνίας.
Με βάση όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής από την καταρχήν συμφωνία Folli Follie – συμβούλων, τα κεφάλαια αυτά θα μοιραστούν μισά μισά στις δύο εταιρείες που θα προκύψουν από τη διαφημιζόμενη συμφωνία εξυγίανσης, δηλαδή την OpsCo (εμπορική δραστηριότητα), η οποία θα ελέγχεται κατά 51% από τους σημερινούς μετόχους και κατά 49% από τους ομολογιούχους και την υπό εκκαθάριση AssetCo (εξασφαλίσεις).
Μέχρι πάντως να κλείσει η συμφωνία (ή η εταιρεία) τα κεφάλαια μπορεί να χρηματοδοτήσουν τη λειτουργία της Folli Follie και τις δαπάνες για αμοιβές συμβούλων και άλλων υπηρεσιών, που βάσει πληροφοριών έχουν ήδη αγγίξει τα 25 εκατ. την τελευταία διετία.
Το πώς λοιπόν θα γίνει η διαχείριση αυτών των κεφαλαίων ενδιαφέρει φυσικά τα μάλα και την πλευρά Κουτσολιούτσου, που επιδιώκει να αλλάξει τη σημερινή διοίκηση στην ερχόμενη γενική συνέλευση της 20ής Φεβρουαρίου, καθώς ελέγχει το 36% του μετοχικού κεφαλαίου.
Το διακύβευμα γνωρίζει ασφαλώς και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς που επιδιώκει να αποτρέψει οιαδήποτε κακοδιαχείριση ή άστοχη ενέργεια τόσο σε σχέση με τα εν λόγω κεφάλαια όσο και με την προβληματική εταιρεία γενικότερα. Και γι’ αυτόν τον λόγο αναμένεται να κινηθεί άμεσα, πιθανώς και αύριο, για να προλάβει την πλευρά Κουτσολιούτσου και να τοποθετήσει αυτή πραγματικά ανεξάρτητη νέα διοίκηση.
Με μεγάλη καθυστέρηση ανέλαβαν δράση Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και Δικαιοσύνη
Τόσο μεγάλη είναι η αδυναμία όλων των εμπλεκομένων να δώσουν γρήγορη λύση στην υπόθεση της Folli Follie και να αποδώσουν ευθύνες και ποινές, η οποία μετράει ήδη δεκαεννέα μήνες από την αποκάλυψή της τον Μάιο του 2018, που έφτασε ο κατεξοχήν υπαίτιος και κατηγορούμενος για βαριά αδικήματα ιδρυτής της Δημήτρης Κουτσολιούτσος να κουνάει το δάκτυλο, προειδοποιώντας για καταστροφή της εταιρείας.
Η προηγούμενη διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς εγκαλείται από πλήθος διαφορετικών πλευρών τόσο για την καθυστέρηση να θέσει τη μετοχή σε αναστολή διαπραγμάτευσης, όσο και για την επιβολή προστίμων και την παραπομπή των υπευθύνων στη Δικαιοσύνη, η οποία τελικά έγινε μήνες μετά. Ακόμα και έτσι όμως, δεν προχώρησε παρά μετά τουλάχιστον έξι μήνες η αίτηση για υπαγωγή της εταιρείας σε έλεγχο από ανεξάρτητο ελεγκτικό οίκο. Εν τω μεταξύ, παρά τα ευρήματα της Alvarez & Marsal στην Ασία (ψεύτικος τζίρος ενός δισ., ανύπαρκτα κέρδη και αποθέματα όπως και ανύπαρκτα φυσικά σημεία πωλήσεων) ανάλογη έρευνα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη ξεκίνησε το 2019. Το δε διοικητικό συμβούλιο άλλαζε μέλη, προέδρους και διευθύνοντες συμβούλους μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2019 κατά βούληση του βασικού μετόχου και των ανθρώπων που είχε ήδη τοποθετήσει στο διοικητικό συμβούλιο, συμπεριλαμβανομένου του υιού του Τζώρτζη που παρέμεινε μέχρι πριν από δύο μήνες μέλος του Δ.Σ. Μάλιστα η διοίκηση, η οποία τώρα αφήνει να διαρρεύσει πως αν απομακρυνθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ή από τον Δ. Κουτσολιούτσο θα καταρρεύσει η συμφωνία με τους ομολογιούχους και αυτοί θα ρευστοποιήσουν την εταιρεία, σε ανακοίνωσή της λίγο πριν από τις γιορτές μιλούσε για παραίτηση του Τζώρτζη Κουτσολιούτσου, αποκρύπτοντας το γεγονός πως έφυγε με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων και προσωρινή διαταγή της Δικαιοσύνης. Διαταγή που βγήκε με βάση ρύθμιση που νομοθέτησε η νέα κυβέρνηση κατόπιν σχετικής εισήγησης της νέας ηγεσίας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς ακριβώς για να μπορεί να αντιμετωπίζει τέτοιες περιπτώσεις.
Παρά τα ευρήματα της Alvarez & Marsal για τις δραστηριότητες της Folli Follie στην Ασία (ψεύτικος τζίρος ενός δισεκατομμυρίου, ανύπαρκτα κέρδη και αποθέματα, όπως και ανύπαρκτα φυσικά σημεία πωλήσεων) ανάλογη έρευνα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη δεν ξεκίνησε παρά το 2019.
Αλλά και η σημερινή ηγεσία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς εμφανίστηκε επιφυλακτική στην αντικατάσταση περισσότερων μελών της διοίκησης της Folli Follie ακόμα και προσώπων γνωστών για τις στενές σχέσεις τους με τον Δημήτρη Κουτσολιούτσο, ανησυχώντας «μην της σκάσει η εταιρεία στα χέρια», όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν οι επαΐοντες. Δύο μήνες μετά, βρίσκεται σε χειρότερο σημείο από αυτό κατά το οποίο παρενέβη τότε, με τον βασικό μέτοχο –που ομολογεί τις ευθύνες του για κακοδιαχείριση ακόμα και σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Παρασκευή ζητώντας νέα διοίκηση– και σπεύδει τώρα να αλλάξει τα υπόλοιπα μέλη της διοίκησης με πρόσωπα επιλογής ανεξάρτητου οίκου ανθρώπινου δυναμικού. Περισσότερος χρόνος χαμένος, λένε στην αγορά.
Πολύς λόγος γίνεται όμως και για την ταχύτητα με την οποία προχωράει η υπόθεση στη Δικαιοσύνη, η οποία ακόμα δεν έχει αποφανθεί ούτε για τις αστικές ούτε για τις ποινικές ευθύνες του ιδρυτή Δημήτρη Κουτσολιούτσου και του υιού του διευθύνοντος συμβούλου Τζώρτζη και, με εξαίρεση δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων και πρόστιμα από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (η είσπραξη των οποίων από το Δημόσιο είναι άγνωστο εάν έχει ολοκληρωθεί), καμιά ουσιαστική πρόοδος δεν έχει ακόμα γνωστοποιηθεί από αυτό το μέτωπο. Να σημειωθεί πως σε αμφοτέρους έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για απάτη εις βάρος του επενδυτικού κοινού και ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος, κατηγορίες που διώκονται σε βαθμό κακουργήματος.
Τα πεπραγμένα λοιπόν όλων των εμπλεκομένων, διοικούντων και εποπτικών αρχών ομοίως, έχουν καταστεί διαρκές μνημείο ολιγωρίας, αφού όλες οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής αδυνατούν να δώσουν λύση στην προβληματική επιχείρηση, αποτυγχάνουν να φέρουν την κάθαρση και δεν καταφέρνουν να προστατέψουν τα συμφέροντα μικρομετόχων και πιστωτών. Κυρίως όμως δεν μπορούν να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και να εκπέμψουν στο εξωτερικό και στο εσωτερικό σήμα ασφάλειας σε διεθνείς και εγχώριους επενδυτές.
Ο ελιγμός Κουτσολιούτσου και η απάντηση των Αρχών
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, κάνοντας χρήση της διάταξης του άρθρου 40 παρ. 2 του ν. 4640/2019, που ψηφίστηκε πρόσφατα και θεσμοθετεί τη δυνατότητά της υπό προϋποθέσεις να ζητάει από το δικαστήριο τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για την προσωρινή αντικατάσταση μέλους του Δ.Σ. εισηγμένης εταιρείας, αναμένεται να καταθέσει αύριο Δευτέρα αίτηση ασφαλιστικών μέτρων και προσωρινής διαταγής, ζητώντας την αντικατάσταση του συνόλου σχεδόν των μελών του διοικητικού συμβουλίου της Folli Follie.
Με την κίνησή της αυτή αφενός προλαμβάνει τη γενική συνέλευση της 20ής Φεβρουαρίου οπότε και ο Δ. Κουτσολιούτσος θα επιχειρούσε με μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας να ορίσει δική του διοίκηση και αφετέρου θα προσπαθήσει να ανατάξει τη χαμηλή εμπιστοσύνη προς τη διοίκηση της κλυδωνιζόμενης εταιρείας.
Για να πάρει την προσωρινή διαταγή θα χρησιμοποιήσει στοιχεία που έχει στη διάθεσή της τόσο από τον αιφνιδιαστικό έλεγχο που έκανε την Πέμπτη στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στον Αγιο Στέφανο, όσο και ευρημάτων της PwC που έχουν ήδη κοινοποιηθεί στο πλαίσιο ενδιάμεσης ενημέρωσης της Επιτροπής από την ελεγκτική που εκτελεί με δικαστική διαταγή έλεγχο στην εταιρεία.
Περαιτέρω, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ετοιμάζεται να εισηγηθεί στην κυβέρνηση νομοθετική ρύθμιση με την οποία η Δικαιοσύνη να μπορεί να απαγορεύεται κατόπιν σχετικής προσφυγής της Επιτροπής, σε περιπτώσεις όπως αυτή του Δημήτρη Κουτσολιούτσου να κάνει χρήση των δικαιωμάτων ψήφου που έχει στη Folli Follie (36% του μετοχικού κεφαλαίου).
Η Επιτροπή πάντως τώρα εμφανίζεται να ακολουθεί τις εξελίξεις που διαμορφώνονται με πρωτοβουλία του Κουτσολιούτσου και όχι να τις διαμορφώνει: ο βασικός της μέτοχος και κατηγορούμενος για σειρά αδικημάτων που σχετίζονται με το σκάνδαλο παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων της εισηγμένης, ζήτησε την απομάκρυνση του προέδρου και άλλων τριών μελών του διοικητικού συμβουλίου της Folli Follie και την αντικατάστασή τους από δύο μόνον νέα μέλη που προέρχονται από τις διευθύνσεις της εταιρείας. Ζήτησε να αντικατασταθούν οι κ. Γούναρης, Κυριακός, Κεφαλογιάννης και Κανελλόπουλος (οι δύο τελευταίοι φέρονται να πρόσκεινται στην πλευρά του μεγαλομετόχου σύμφωνα με πηγές της αγοράς) με τον γενικό εμπορικό διευθυντή και την επικεφαλής προμηθειών του ομίλου. Επιφυλάσσει δε για τα δύο αυτά πρόσωπα εκτελεστικό ρόλο, που για την ώρα έχει μόνον ο διευθύνων σύμβουλος.
Την πρότασή του αυτή ζήτησε από το διοικητικό συμβούλιο που έγινε την Τετάρτη να την περιλάβει στα θέματα συζήτησης στην ερχόμενη έκτακτη γενική συνέλευση της Folli Follie, όπως και έγινε. Αυτή την πρωτοβουλία μάλιστα την παρουσίασε ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος στην πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς πριν από τη γνωστοποίησή της σε μια συνάντηση που προκάλεσε εντονότατη δυσαρέσκεια στην κυβέρνηση.
